AB Komisyonu ile yapılan 8 turluk seri toplantılar ve yapılan müzakereler sonucunda Türkiye ve AB Komisyonu arasında sivil havacılık alanında ‘Yatay Anlaşma’ parafe edildi.
Konuyla ilgili olarak SHGM'den yapılan açıklama söyle;
25 Mart 2010 tarihinde Brüksel'de gerçekleştirilen ve Türkiye adına Ulaştırma Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Suat Hayri AKA tarafından AB Komisyonu yetkilileriyle parafe edilen anlaşmaya göre;
-AB'nin yasal anlamda tanınması sağlanacağı gibi, 26 AB üyesi ile ayrı ayrı anlaşmalar yapmak yerine bu ülkeler adına AB Komisyonu ile yapılacak tek bir anlaşma ile 26 Hava Ulaştırma Anlaşması yasal zemine kavuşmuş olacak.
-Bu anlaşma ile Türkiye'nin AB havacılık sistemine olan entegrasyonunun önündeki engellerin kaldırılması, özellikle Tek Avrupa Hava Sahası (Single European Sky - SES) gibi Avrupa için son derece önemli olan projelere katılmak imkânı bulunacağı gibi, AB Havacılık Emniyet Ajansı EASA ile işbirliğinin geliştirilmesi de sağlanabilecek.
- Ayrıca, AB'ye tam üyelik kapsamında sürdürülen müzakere sürecinde askıda bulunan Ulaştırma faslının müzakerelere açılması için bir ön şart olması beklenen (şimdilik gayri resmi olarak) yatay anlaşmanın parafe edilmesi ile bu ön şart şimdiden karşılanmış olacak.
Süreç nasıl işledi:
2002 yılında AB üyesi ülkelerin 3. ülkeler ile yaptıkları Hava Ulaştırma Anlaşmalarının AB mevzuatına uygun olmadığının Avrupa Topluluğu Adalet Divanı tarafından tespit edilmesi üzerine, AB Komisyonu tarafından mevcut anlaşmaların yenilenmesi ihtiyacı doğmuş, bunun üzerine AB Komisyonu tarafından üye ülkelerin diğer ülkelerle yaptıkları hava ulaşım anlaşmalarının Yatay Anlaşma başlığı altında tadil edilmesine başlanmıştır.
AB, bugüne kadar 101 ülke ile yatay anlaşma imzalamış olup, bu anlaşmanın ülkemizle de imzalanması için 2003 yılından beri talepte bulunmaktadır. Keza bu anlaşma, AB mevzuatına uyum çalışmalarımız içinde de önemli bir yer tutmakta, AB yetkilileri tarafından ısrarla hatırlatılmakta, ilerleme raporlarında da eksiklik olarak zikredilmektedir.
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından koordine edilen ve son üç yılda belirli aralıklarla yapılan 8 hazırlık toplantısı ve müzakere görüşmelerinde, Genelkurmay Başkanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, DHMI Genel Müdürlüğü, Avrupa Birliği Genel Sekreterliği ve sektör temsilcileri hazır bulunmuş olup, ilgili bu kurumların hepsi anlaşmanın imzalanması yönündeki uygun görüşlerini yazılı olarak bildirmiş ve Türkiye'nin menfaatlerini koruyacak düzenlemeler yapılarak anlaşma bu çerçevede tadil edilmiştir.
Son olarak, Yatay Anlaşma'nın önümüzdeki dönemde Bakanlar nezdinde imzalanması beklenmektedir.