Türkiye Hava Yolu Pilotları Derneği (TALPA) Başkanı Ali Ziya Yılmaz, uçağın inişi sırasında kumandanın sağ tarafta oturan pilotta olmasına rağmen, otomatik pilotta iniş gerçekleştiği için arıza yapan sol altimetrenin geçerlilik kazandığını açıkladı.
Hollandalı yetkililerin THY kazasında arızalı irtifa göstergesinin rol oynadığını ve mürettebatın hatayı fark ettiğini ancak yeterli müdahalede bulunmadığı iddiasına Türkiye Hava Yolu Pilotları Derneği (TALPA) Başkanı Ali Ziya Yılmaz ve Başkan Yardımcısı Mete Dane değerlendirdi. TALPA merkezinde bir basın toplantısı düzenleyen Yılmaz, “Hollanda makamlarının açıkladığı raporlara göre, uçağın kumandası hava şartları olumsuz olduğu için otomatik pilota geçiyor. ‘Outoland’ tabir ettiğimiz şekilde uçak alçalıyor. Altimetre eksi 8 feet’i gösterdiği için uçak kendini alçalmış olarak algılıyor ve iniş yapıyor. Bu bir sonuç raporu değildir. Kamuoyuna ön bilgileri vermek üzere yapılmış bir açıklamadır. Gerçek sonuçlar kaza ile ilgili soruşturmanın tamamlanmasının ardından ortaya çıkacak. Daha önce bu sistemin sekiz kere arıza yaptığı konusunda açıklama yapmışlar. Çapraz iki tarafta da gösteriyor bu sistemler devamlı sürat düşürerek geldikleri için bunu normal algılamış olabilirler. Bir şekilde bunu algılayamamış olabilirler” dedi.
SİSTEM SOL TARAFI KABUL ETTİ
Eldeki veriler doğrultusunda uçağın inişi sırasında kumandanın sağ tarafta oturan pilotta olmasına rağmen, otomatik pilotta iniş gerçekleştiği için sol altimetrenin geçerlilik kazandığını belirten Yılmaz, “Kumanda sisteminin sağ taraftaki pilotta olmasına rağmen bütün uçaklarda sol taraftaki sistemler ana sistemlerdir. Kaptan tarafı olduğu için. Dolayısıyla bu tür sistemler öncelikle sol taraftaki bilgileri alırlar ve değerlendirirler. Normalde iki ayrı sistem vardır. Sağ ve sol olmak üzere ikisi de birbirinden bağımsız olarak çalışır. Aksi takdirde uçakların yolcu taşımasına müsaade edilmez. Sol taraf çalışıyor gibi görüldüğü için eksi 8 gibi değer gösterdiği için bunu doğru kabul ederek işleme geçmiş. Boeing’in herhalde araştırma yapılmasının isteme sebeplerinden biri de budur. Boeing firması ilgili şirketlere ikazları yapacaktır. Uçak düşürerek geliyor alçalma hattında geliyor. Daha sonra sürat düşmeye başlıyor. Kulenin görüp de bir müdahale yapma ihtimali çok az. Rapor sonrası Boeing kendi manuellerinde veya THY eğitim manuellerinde düzeltme yapacak. Bu kaza bir daha olmasın diye düzenlemeler yapılacak. Sağ tarafta eğitimdeki arkadaşta kumanda, sistem otomatik pilotta olduğu için sol taraftaki altimetreyi kabul ediyor. Radar altimetresinde arıza oluyor. Bunu göremiyorlar. Fakat yeterli süre veya irtifa kalmadığı için kaza oluyor. Eğitimde ki adam olduğu için bu kaza oldu mantığı yanlış” şeklinde konuştu.
TALPA Başkan Yardımcısı Mete Dane de şunları söyledi:
“Kazanın ilk sonuç raporu yayınlanmıştır. Eldeki bulgulara göre uçuş Amsterdam üzerinde alçak irtifaya kadar normal seyirinde devam etmiştir. Yine rapora göre yere iyice yaklaştığımızda, uçağımızın yaklaştığında 1950 feet verilmektedir yaklaşık 600 metredir. Uçağın sol taraftaki yükseklik ölçme sistemi, biz buna radar altimetresi diyoruz. Henüz bilinmeyen bir sebepten dolayı hatalı değerler vermeye başlamıştır. Bu hatalı sistemin verdiği bilgiler uçağın inişini etkileyen diğer sistemler tarafından algılanmış, bu bilgiler sonunda uçakta motor gücü azalmış, sürat düşmüş, uçak ani irtifa kaybına, yükseklik kaybına başlamıştır. Bu anormalliği fark eden pilotlar düzeltici işlem olarak motor gücünü artırmaya ve yükseklik kaybını önlemeye çalışmışlardır. Ancak yüksekliğin yetersiz olması nedeniyle uçağın yere teması engellenememiştir. Şu an ilk bilgilerine göre değerlendirme yapıyoruz.”
ALTİMETRE NEDİR?
Altimetre, uçaktaki önemli aletlerden biridir ve uçağın yerden ne kadar yükseklikte olduğunu gösterir. Altimetre yüksekliği ölçen ve kolayca okunan, son derece önemli bir göstergedir. En sıradan altimetreler hava basıncıyla işler. Uçak deniz düzeyinden yükseldikçe, altimetredeki hava basıncı düşer. Uçak yere inmeden önce, altimetre hava alanındaki hava basıncına göre ayarlanır. En modern uçaklarda “radyo altimetre” bulunur. Bu alet yere çarpan radyo dalgaları yardımıyla, uçağın yerden yüksekliğini doğrudan doğruya bulur. Bu bakımdan bu alet radara benzer.