ÜNAL BAŞUSTA YAZIYOR
Perm’de 88 yolcu ve mürettebatın ölümüyle sonuçlanan kazanın, pilotların eğitim eksikliğinden kaynaklanan hatalar nedeniyle olduğu belirlendi.
Bunun üzerine harekete geçen Rus makamları, pilotların Boeing-737 üzerine yeterli simülatör eğitimi almalarını zorunlu kıldı ve bu şartlar yerine getirilinceye kadar uçakların uçuşunu durdurduğunu ilan etti.
Rusya’daki altı havayolu şirketi toplam 107 Boeing-737 uçağı kullanıyor. Kazanın ardından kararlaştırılan eğitimde öncelik verilecek konu, yatay durum göstergesinin (attitude indicator or artifical horizon) her durumda doğru algılanması… Kazanın esas sebebinin Rus uçaklarındaki aynı enstrümanın batıdakilere göre değişik dizayn edilmesi ve uzun süre Rus uçaklarıyla uçan pilotların gördükleri sinyali kontrolörün uyarısına rağmen yanlış algılayarak kazaya sebep olması…
Yalnış algıladığı aletle kontrolörün talimatları arasında ikilem yaşayan pilotun vertigo (http://en.wikipedia.org/wiki/Spatial_disorientation) olarak durum muhakemesini tamamen kaybetmesiyle kazanın gerçekleştiğine inanılıyor.
821 numaralı uçuşu yapan Boeing 737-500 Rusya milli havayolu olan Aeroflot'un yan kuruluşu olan Aeroflot-Nord tarafından uçuruluyordu. Kaza esnasında uçakta bir Türk 82 yolcu ve 6 mürettebat bulunuyordu.
Aeroflot'a göre uçak fırtınalı bir havada 3 bin 600 feet (1,100 metre) dönüş yaparken çakılarak şehir yakınından geçen Trans- Sibirya demiryolu üzerine düşmüştü.
Uçakla en son teması kuran hava trafik kontrolörü Irek Bikbov, pilotun verdiği trafik talimatlarına uymadığını, acayip davranışlar sergilediğini iddia etti. (Behaving strangely, disobeying orders) Hava trafik kontrolörü, son yaklaşma için verdiği alçalma talimatına karşılık pilotun yükseldiğini, nedenini sorguladığında ise talimata uyarak alçaldığını rapor ettiğini, pilota ikinci defa bir iniş denemesi için “sağa dön” talimatına vermesine karşılık onun sola döndüğünü söyledi. Hava trafik kontrolörü, pilota her şeyin yolunda gidip gitmediğini sorduğunda aldığı cevabın “pozitif” olmasına rağmen kaptanın sesinin yoğun stres altında imiş gibi çıktığını, uçak düşmeden birkaç saniye evvel de telsizden çığlıklar duyduğunu iddia etmişti.
Rusya ve bağlı ülkeler dünya uçak kazaları sıralamasında en güvensiz ülkeler olup IATA eksperleri bu durumu “hükümetin kontrol görevini yerine getirememesine”, “pilotların eğitiminin yeterli olmamasına” ve “maliyeti azaltmak adına güvenlikten ödün verilmesine” bağlıyor.
Aeroflot yetkilileri, 15 yaşındaki uçakla ilgili hiçbir bakım sorunu olmadığını ve büyük bakımının da bu sene başında yapıldığını söyledi.
Uçak Aeroflot-Nord, şirketine kiralanmadan önce bir Çin şirketi tarafından kullanılmaktaydı. Bu kazadan sonra Aeroflot, Aeroflot-Nord dahil bütün yan kuruluşlarından Aeroflot ismini çıkaracağını ilan etti.
Bu bölgede en son Ukrayna’da 2006'nın Ağustos ayında Rus yapımı TU-154 jet, 170 yolcusuyla düşmüştü. Bu kazadan bir ay önce de Sibirya’nın Irkutsk şehrinde Airbus A-310 uçağı pisti tutturamamış ve yanan uçakta 125 kişi hayatını kaybetmişti.
Geçen ay Kırgızistan’da başka bir B-737 uçağı düşmüş 90 yolcusundan 64’ü can vermişti.