CNNTürk’te Baştan Sona programında Mehmet Akif Beki ve Uğur Cebeci’nin konuğu olan eski THY Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Topçu, 12 yıl sürdürdüğü görevinden istifasının ardından hiç kimseye kırgınlığının ya da üzgünlüğünün olmadığını ancak hüzün duyduğunu belirterek “Hani yazlık evinizden kışlık evinize giderken bir hüzün hissedersiniz, benim de duygularım böyle” dedi.
Hamdi Topçu’nun konuşmasından satırbaşları şöyle:
Global krizden yararlandık
Geçmişe baktığımızda şunu da şöyle yapsaydım dediğiniz şeyler olabilir ama ben böyle bir şey duymadım. Hiçbir pişmanlığım yok. Belki biraz daha agresif olabilirdik, aldığımız kararlar bizi ileriye taşıdı. Global kriz döneminde yönetim kurulunu ikna etmek için 10 saate yakın konuştum. Benim tezim herkesin küçüldüğü yerde bir kapasite çıkacağı idi. ‘Zaten itilaflar artacak ve gidiş-geliş daha artacak’ demiştim. O dönemde 2023 planlarımızı yapmıştık. 2015’e tekabül eden planlarımızı biz 2010’da gerçekleştirdik. Örneğin bu dönemde Boeing bize beş uçaklık (Boeing-777 geniş gövde) bir teklif yaptı. Çok hızlı bir şekilde beş uçağı biz filomuza dahil ettik. Hemen akabinde 7 uçak daha çıktı. 7 uçağı da aldık. Bu kez Airbus teklifle geldi. Bugün geldiğimiz noktada geniş gövde uçak sayımız 60’a dayandı.
SAFA denetiminde Avrupa’da 1 numarayız
Havacılıkta 660 milyar dolarlık bir pastadan söz ediyoruz. Bu pasta ABD ve Avrupa arasında bloklar oluşturmuş. Ülkeler bu savaşta ciddi efor sarf ediyor. EASA güvenlik şemsiyesi altında birçok dayatmada bulunuyor. Avrupa’nın herhangi bir şirketine yapılan denetlemenin 10 katı bize yapılıyor. Oysa bizim uçak filomuz çok daha genç… SAFA denetimlerinde orta sıralardaydık. Güvenlik sistemini bizzat takip ettim. Şimdi SAFA denetiminde Avrupa’da bir numarayız. Avrupa’nın herhangi bir ülkesi hub’ının İstanbul’a kaymasından memnun olmaz. İstanbul jeopolitik olarak çok önemli bir yer. ‘Güvenliğimiz en iyi, hizmet paketimiz en iyi şekilde olacak’ dedik. Bugün İngiltere’den Hindistan’a giden bir yolcu pide yemek için İstanbul’a uğruyor. Kalitede çok iyi bir yere geldik. Bunlar da yetmiyor.
TAV, DHMİ ve THY koordineli çalışıyor
Atatürk Havalimanı, Avrupa’nın yüzölçümü itibariyle en küçük havalimanlarından biri… İddialı bir merkez olacaksak bunu Atatürk Havalimanı’nda yapmak mümkün değil. Şu anda yoğunluk çok yüksek ve slot alamayan yabancı şirketler var. TAV DHMİ ve THY çok koordineli çalışıyor yoksa Atatürk Havalimanı’ndaki başarı yakalanmazdı.
THY öncü oldu
Direkt uçuşlarda tur operatörleri Türkiye’ye turist getirmeye başladı. Bizim şirketlerimiz de oralara götürüyor. Japonya’dan günde iki tane Boeing 777 uçak geliyor, yolcunun çoğu turist. Bir başka yönüyle THY’nin başarısı ihracat rakamlarına yansıyor. Türkiye’nin ihracattaki tıkanıklığını Afrika kompanse etti. Birçok global şirketin bölgesel head ofisleri İstanbul’a geldi. Çünkü İstanbul’dan bir uçakla dünyanın 109 ülkesine gitme olanağı var.
Airbus A-380’le ilgili görüşmelerimiz oldu
Boeing 747-800 ve Airbus A380’e ilgimiz vardı. Özellikle A380’i filoya katmakta hiçbir tereddüdümüz yoktu. Görüşmelerimiz de oldu. Sözlü anlaşmaya da varmıştık. Ancak altyapı bakımında ancak bir yıl sonrası için mümkün olabiliyordu. Bundan dolayı ertelemek durumunda kaldık. Yeni havalimanında yeni uçaklarla uçma düşüncemiz oldu. Bugün en konforlu uçak Boeing 777’dir. Günde 8 sefer Londra’ya gidiyoruz. Heathrow’a slot bulamıyoruz. Bir ay önce 25 milyona başka bir havayolu şirketinden slot aldık. Böylece yeni dönemde 9 sefer yapıyoruz. 10 da olsa gideriz.
Bilet fiyatları
Fiyatlandırma politikasını belirleyen çeşitli etkenler var. Ülkelerin özelliklerinden kaynaklanan fiyatlandırma, o ülkenin verdiği fiyat var, dayatma var. ‘Benim şirketimden daha ucuz uçarak benim şirketimi baltalayamazsın’ deniyor. Gelir yönetim sistemi ile aynı uçakta çok düşük fiyata bilet alma imkanı da var. Doluluk yüksek olduğunda çok yüksek fiyatlar da çıkabiliyor. Dolu hatlardaki bilet fiyatları neredeyse açık artırmaya çıkıyor. Arz-talebe göre değişiyor. Bütün dünyanın uyguladığı sistemdir bu. Ortalamada Lufthansa’dan yüzde 30’a yakın ucuz uçuyoruz. Bugün 100 liranın altında 7-8 milyon iç hat uçuş biletimiz var. İnsanlar biletini zamanında aldığında uygun fiyatları yakalayabiliyor.
Kabin memuru kıyafetleri
Birçok modacıyla çalıştık. Hiçbir kıyafet beğenilmedi. Uçaktaki koltuk renklerini ayarlayan bir İngiliz danışmanımız var. Dedi ki “kabinde sizden motifleri olan bir renk olması lazım.” Dilek Hanif bir hazırlık yapmış. Kumaş çok kalındı. Altında imzası yok, THY bunu kabul etmemiş… Ertesi gün basında bir kıyamet, herkes üzerimize geldi. Bir dönem daha eski kıyafetlerden yaptırdık. Şu anda kabin memuru kıyafetleriyle ilgili yürüyen bir çalışma var. Çok kısa zamanda değişecektir.
Yönetim şeffaf, sponsorluklar doğruydu
Barselona veya Manchester United sponsorluklarını aldığımızda Avrupa’da kriz vardı. Kimse sponsorluk yapmıyordu. Türkiye’de yaptığımız en iyi sponsorluklardan biri EuroLig’di. Biz bunlarla sınıf atladık, global bir şirket olduk. Bugün yurtdışındaki insanlarımız THY uçaklarına gururla biniyor. Yönetim Kurulunda hep ortak aklı tahakkuk ettirdik. Başarımız buradan geliyor. THY bu noktaya gelmişse şeffaf olmamızdan, dürüst olmamızdan gelmiştir. Şu anda havayolu şirketleri içinde en şeffaf alım yapan havayolu şirketiyiz. Firmalara ‘THY’ye mal satmak istiyorsanız rekabetçi olacaksınız’ dedik.
THY’de yeni yönetim
Hiç kimse alternatifsiz değildir. Eminim ki, THY 2023’e kadarki uçak alımlarının yüzde 80’ini tamamlanmış. Bakım tesisleri tamamlanmış ama yapılacak daha çok iş var. Geldiğimiz bu noktadan sonra mevcut altyapıyla yeni arkadaşlarımız THY’yi daha iyi yerlere getirecektir. Özel kalem müdürüm Onur Aydın ve Erdal Yavuz’a çok teşekkür ediyorum. Bunlar eserin gizli kahramanları.