Türk Hava Yolları (THY) ile Hava-İş arasındaki toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde anlaşma sağlanamaması üzerine yapılan oylamadan 'greve evet' kararı çıkması turizm, ulaştırma ve ihracat sektörlerinin temsilcilerini harekete geçirdi. Sektör temsilcileri taraflara uzlaşma çağrısında bulunarak gerekirse arabuluculuk görevi üstlenebileceklerini belirttiler.
Milliyet Gazetesi'nin haberine göre THY'de 31 merkezde 35 sandık, THY Teknik'te ise 22 merkezde 22 sandıkta çalışanların 6 Ağustos Pazartesi günü başlayan oy verme işlemi, önceki gün saat 17.00'de tamamlandı. Sonuçlara göre 5 bin 15 THY çalışanı greve 'evet' derken, 4 bin 555 çalışan da 'hayır' dedi. Bu sonuca göre, tarafların uzlaşma süreci açık kalmak koşuluyla sendika 6 iş günü önceden işverene haber vermek koşuluyla greve gidebilecek. Sendikanın greve gitmesine karşılık THY de lokavt kararını uygulayabilecek.
Hava İş Sendikası Genel Sekreteri Mustafa Yağcı, "Uzlaşma görüşmelerine açığız. Yeni 60 günlük süreç başladı. Artık geçmiş yaklaşımlar unutulmalı. Yüzde 23.9 ücret artışı talebimizin pazarlık payı var" dedi. THY'den yapılan açıklamada ise şöyle denildi: "Halen masada olan teklifimiz, tüm imkânlar zorlanarak verilen bir tekliftir. Bu tekliften bir adım ileri gidilemeyeceği ifade edilmiştir. Grev durumunda teklifimizin artık masada olmayacağı özellikle vurgulanmıştır."
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, dün Ankara'dan İstanbul'a geldiğinde, Atatürk Havalimanı'nda, THY Genel Müdürü Temel Kotil ve THY Yönetim Kurulu Başkanı Candan Karlıtekin'den grev oylamasıyla ilgili bilgi aldı.
Sendikanın istekleri
• İlk altı ay için yüzde 23.8 ücret artışı, ikinci altı ay için ise enflasyon artı beş puanlık artış.
• Pilotların aylık 65 saat, kabin ekibinin 70 saat üzerinden maaş alması.
• Uçuş süresinin haftada 30, ayda 110 yerine 100, üç ayda 300 yerine 250 ve yılda 900 saatle sınırlandırılması.
• 4 bin kişilik kapsam dışı personel için sosyal hakların artırılması 'politik ayrımcılık' nedeniyle oluşan ücret farkının giderilmesi.
THY'nin verdikleri
• İlk yıl için yüzde 10 ücret artışı, ikinci yıl için enflasyon oranı artı 1 puan artış. THY yönetimi, ayrıca kademe ilerlemesiyle personelin her yıl yüzde 1.75 zam aldığını da hatırlatıyor.
• Pilotların ayda 70 saat, kabin ekibinin 80 saat üzerinden maaş alması.
• Kokpit ve kabin personelinden sendika temsilcisi olanların kullandıkları sendikal izin nedeniyle ücretlerinden herhangi bir kesinti yapılmaması.
• Askere giden personele işe dönüş garantisi.
'Greve evet' kararının yankıları
Hava İş Sendikası Genel Sekreteri Mustafa Yağcı
'Uzlaşmaya açığız'
"14 Ağustos'ta genel başkanlar kurulumuzu, 15 Ağustos'ta işyeri genel temsilciler kurulumuzu topluyoruz. Ardından net olarak sendikanın görüşünü ortaya koyacağız. Sendika olarak uzlaşma görüşmelerine açığız. Yüzde 23.9'luk zam talebimizde pazarlık payı var. Ancak 2001 krizinden doğan reel ücret kaybı da giderilmeli. Emek maliyeti açısından THY, ucuzcu havayolu Easyjet'ten daha iyi durumda.
38 maddede uyuşmazlığımız var. Toplu sözleşme uzlaşmazlığın turizm sezonuna rastlaması THY yönetiminin hatası. Mart ortasında tüm tekliflerimizi idareye vermiştik. Haziran sonuna kadar THY bize ücret teklifi getirmedi. 120 günlük görüşmelerin birine bile Temel Kotil veya Candan Karlıtekin katılmadı.
Grev en demokratik hakkımız, ama grevi amaç olarak görmüyoruz. Biz grev kararını astık, ama tarihi bile belirtmedik. Bu bir iyi niyettir, sendikanın uzlaşmaya açık olduğunun en önemli göstergesidir."
TİM Başkanı Oğuz Satıcı,
'Tarafları buluşturabiliriz'
"Böyle bir sonuç beklemiyorduk. Sadece THY'de çalışan 11 bin 500 kişiyi değil, Türkiye'deki sanayi ve üretiminde faaliyet gösteren milyonlarca çalışanı ilgilendiriyor. Hava İş'i uzlaşma sağlaması için toplantıya davet ettik, girişimlerde bulunduk. THY, Türkiye'nin hava kargo yoluyla ihracatının ve ithalatının yüzde 85'ini taşıyor. Konuya tarafız. Grevin olmaması için uğraşacağız.
TİM olarak THY ve sendika yönetimini bir araya getirip konuyu Türkiye'nin menfaatleri doğrultusunda çözüme ulaştırmaya davet ediyoruz."
TURSAB Başkanı Başaran Ulusoy
'Taraflara yalvarıyorum'
"Grev, gönlümün arzu etmediği bir olay. 19 Haziran'dan beri taraflara uzlaşın diyoruz, fakslar çektik. Sendika, 'Benim işçim randımanlı çalışıyor' diyor, haklıdır. İşveren de karşı duruyor. Bu bir krizdir. Grev kararı almak anlaşmamak demek değildir. Biz bunun altından kalkamayız. Taraflara çağrıda bulunuyorum, yalvarıyorum. THY'ye alternatif bir ulaşım şu anda yok. THY hepimizin malıdır, gözümüz gibi bakacağız. Geçen yıl aracılığı ben yapmışım. Hava-İş Başkanı Atilay Ayçin'le konuştum, sendikanın ve çalışanın sağduyusuna inanıyorum. Sendika ve THY ile aslında 2010 yılındaki Türkiye için konuşmamız lazım. Sendikal haklardan yanayım, ancak anlaşma sağlanmalı."
Atlas Air Yönetim Kurulu Başkanı Murat Ersoy
'Özellere de zarar verir'
"THY devlet kuruluşu olmasından dolayı, yıllardır çok fazla sayıda personel istihdam ediyor. Lokavt kararı, bu kadrolardaki personel sayısında azalma demek. THY'nin personeli, sektörde ekonomik açıdan en iyi çalışma imkânlarına sahip.
Grev, özel sektöre de zarar verir. Grevden dolayı yolcuların özel havayollarına geleceği sanılıyor. Bu çok kısa vadede avantaj sağlayabilir, ancak yakın vadede çok ciddi maliyetleri olur. Maliyet artışları özel sektöre de yansır."
Onur Air Genel Müdürü Şehabettin Bolukçu
'Bakımlarımız aksar'
"Özel hava yolu şirketleri bu durumdan olumsuz olarak etkilenecekler. Çünkü biz uçaklarımızın bakımını THY Teknik'te yaptırıyoruz.
Yaz sezonu uçaklarımızın en yoğun olduğu dönem. Uçak kiralama işi de bugünden yarına olmaz. Biz kapatabildiğimiz kadar boşluğu doldurmaya çalışırız, ancak özel havayolu şirketleri THY'nin yerini dolduramaz."
TAV Holding Başkanı Hamdi Akın
'Çözüm değil'
"Aklıselim galip gelecektir. Grev çözüm değil. Her iki taraf da mutlaka ortak bir yol bulacaktır. Grev kararı olabilir, bu normaldir. Ama birşey olacağını sanmıyorum."
TUROB Başkanı Timur Bayındır
'Turizmi vurur'
"Silahlarını çektiler, araya girersek bizi vururlar. Turizme mutlaka büyük darbe olacak. Fazla müşteri aldığımız ülkelerde THY taşıma yapıyordu."
