*/1925: Ankara’nın Akköprü yöresinde Türk Tayyare Cemiyetinin planör ve motorlu uçaklarının bakım, onarım, revizyonu amacıyla bir marangoz atölyesi kuruldu. Sonraki yıllarda burası planör imalathanesi olacaktı.

*/1933: E. Ali Yıldız, Bursa’da bir planörün prototipini yaptı. Ancak bazı eksiklikleri nedeniyle planörü uçamamıştı. Modelin kalkış için vinç veya başka bir çekici araca ihtiyacı yoktu. Haber çeşitli gazetelerde yer almıştı.

*/29 Ekim 1933: Cumhuriyetin 10. Yıl törenlerine katılmak üzere bir Rus heyeti Türkiye’ye gelmişti. Heyet beraberlerinde 6 uçak, 5adet planör getirmiş ve bunları Türkiye’ye hediye etmişti.

*/16 Mart 1934: Galatasaray Lisesinden birkaç öğrencinin 1932 yılında başlattığı projeye göre ürettikleri planör tamamlanarak başarıyla uçmuştu. Kleopatra ismindeki planörün tasarımında Vecihi Hürkuş danışmanlık yapmıştı. Haber gazetede yayınlanmış ve Başbakan İsmet İnönü gençleri tebrik eden bir telgraf yollamıştı.

*/3 Mayıs 1935: Türk Tayyare Cemiyeti bünyesinde Türkkuşu Sivil Havacılık Okulunun resmi açılışında Atatürk, Rus öğretmenlerden planörcülük hakkında bilgi alırken bizatihi planörün içine oturarak nasıl kullanılacağı hakkındaki merakını da göstermişti.

*/10 Temmuz 1935: Türkkuşu’ndan 8 kişilik öğrenci grubu planör eğitimi almak için Rusya’ya (S.S.C.B) gönderilmişti. Nurettin Demirsoy, Ferit Orbay, Mustafa İrkin, Hüseyin Hilmi, Sabiha Gökçen, Ali Yıldız, Sait Bayal ve Muammer Öniz’den oluşan grup, vapurla 12 Temmuzda Odesa’ya, oradan Feodasya’ya geçmişlerdi. Kırım’da, Koktabel Planör Yüksek Okulunda eğitim görmüşlerdi. Dersler Rusça olup, Azerbaycanlı tercüman yardımcı olmuştu. Buradaki eğitimleri 8 ay sürmüştü.

*/31 Aralık 1935: Kayseri Uçak Fabrikasında üç ayrı tipte planör üretilmişti: US-4 (11 adet), PS-2 (11 adet), G-9 (5 adet). Üretilen modellerin hepsi Türkkuşu’na teslim edilmişti.

*/Rusya’daki planör eğitiminden dönen Türkkuşu pilotları Eskişehir Askeri Hava Okulunda altı aylık bir kursa katıldıktan sonra İnönü Planör Okulunda öğretmen olarak göreve başlamışlardı.

*/Mayıs 1936: Türk Hava Kurumunun kuruluş yıldönümü münasebetiyle Ankara-Eskişehir arasında iki planör, iki uçağa bağlı olarak uçmuşlardı: Sabah 9.45'te havalanıp Eskişehir’e 12.10'da inmişlerdi. U-2 tipindeki uçakta Vecihi Hürkuş ve rasıt-teknisyen Saip, G-9 tipi planördeki Sabiha Gökçen’i çekiyordu. Diğer uçak Coudron C-59 tipi olup Rus bayan pilot Anohin ve rasıt-teknisyen İskender, SCH-5 tipi planörde bulunan Mehmet ve Mustafa’yı çekiyorlardı. Aynı gün Sabiha Gökçen U-2 uçağıyla Ankara’ya dönerken Vecihi Hürkuş bu kez rasıt olarak görev yapmıştı.

*/Haziran 1936: Eskişehir’in İnönü ilçesinde Türkkuşu’nun havacılık kampı açılmıştı. Burada Paraşütçülük, planörcülük ve motorlu uçuş eğitimi verilmeye başlanmıştı.

*/4 Temmuz 1936: İnönü uçuş kampında Rus kadın pilot Anohin, rüzgârları etkin bir şekilde kullanarak PS-2 tipi planörle üç saat on dakika havada kalmıştı.

*/15 Temmuz 1936: Vecihi Hürkuş, İnönü kampında planör uçuşu yapmıştı. Yaklaşık 800m yükseklik ve 20km²'lik alanda 5 saat 45 dakika havada kalmıştı.

*/29 Ağustos 1936: İnönü kampında Ali Yıldız iki kişilik planörde tek başına uçarak 18 saat 35 dakika havada kalırken Türkiye rekorunu da kırmıştı.

*/Türkkuşu yurdun birçok yöresindeki şubelerinde planör eğitimleri başlatmıştı. Örneğin Cumhuriyetimizin önemli kadınlarından öğretmen Vecide Budak, 1936 yılında Adana’daki Türkkuşu şubesinde planör eğitimlerine başladığını anılarında aktarır. Aynı şekilde Ali Haydar anılarında 1936 yaz döneminde Türkkuşu’nun yaz kampına seçildiğini, bir ay öğretmenle planör uçuş eğitiminden sonra ilk yalnız uçuşunu aktarmıştır. Çekici uçaktan ayrıldıktan sonra havada kalmak için bulutları kovalamasını, yetersiz termik sonucu yavaş yavaş ayrılarak inişe geçişinden ayrıntılı bahseder. Yine bir yalnız uçuşunda 9 saat havada kaldığını, özgürlüğün anlamını burada daha iyi fark ettiğini, ara sıra keyiften şarkı söylediğini anlatırken, Sabiha Gökçen’in ilk planör öğrencilerinden olduğunu da ekler.

*/13 Mart 1937: İstanbul’da, Ali Yıldız’dan planörle akrobasi gösterileri yapması istenmişti. Vecihi Hürkuş’un çektiği uçakla havalanmıştı. Planör çekiminde deneyimsiz olan Vecihi Hürkuş, çok sert hava manevraları yapınca şehrin ortalarında planörün çekme halatı kopmuştu. Yeterince irtifası olmayan Ali Yıldız, başlangıçta Sultanahmet meydanına iniş planlamış ancak çok kalabalık olduğunu görünce herhangi bir kazaya neden olmamak için Sarayburnu’na yönelmişti. Gülhane parkı üzerindeyken planörün burnundan sarkan çelik halat ağaçlara takılmıştı. Tel kuyruktan dolaşarak planörü ağaç üzerinde askıya almıştı. Dallara tutunarak yere inen Ali Yıldız’ın burnu kırılmış ve hastanede tedavi olmuştu.

*/1937: Hava Kuvvetlerinin Eskişehir Uçuş Okulu için pilot adayları önce İnönü tesislerinde planörle uçuş kursuna başlıyorlardı. Burada başarılı olanlar motorlu uçuşa geçiyorlardı.

*/14 Haziran 1938: Türkkuşu planör ve paraşüt öğretmeni E. Ali Yıldız ile Sezai Göksu, İnönü uçuş kampında Alman Kranich tipi planörde uçarak yeni “dünya çift kişilik planörle uçuş rekoru” kırmışlardı. 125m uzunluk ve 6mm kalınlıktaki çelik halatla başka bir uçak tarafından çekilen planör, 600m yükseldikten sonra salınmıştı. 14 saat 20 dakikalık rekor uçuşunun eski sahipleri ise Alman uçucular tarafından 27 Kasım 1937'de 21 dakika eksiğiyle elde edilmişti.

*/1938: Yıl boyunca Türkkuşu’nun Ankara-Akköprü planör atölyesinde 150 adet planör üretilmişti. Ayrıca Ankara Gazi Terbiye (Eğitim) Enstitüsünün beden terbiyesi bölümünde nazari ve uygulamalı planörcülük dersleri sürdürülmüştü.

*/22 Eylül 1939: Türkkuşu İnönü planör tesislerinde Hava Pilot Astsubay Çavuş Numan yaşamını planör kazasında yitirmişti.

*/1939: Türk Hava Kuvvetlerinin “Gedikli Hazırlama Yuvası” okulunda pilotaj eğitimi için adaylar önce İnönü kampında planörle uçuş eğitimi görüyorlardı. Başarılı olanlar motorlu uçuş eğitimine geçiyorlardı. Bu okulun planörde pilot seçme eğitimi Aralık 1948 tarihinde sona erecekti.

*/1940: İnönü Planör kampında “C” brövesi alan lise mezunu gençler, iki ay hazırlık kursu görmeden Yedek Subay Okuluna, ortaokul mezunu gençler sınavsız olarak Hava Astsubay Okuluna isterlerse girebiliyorlardı. Buralardan eğitimine devam edenler, pilot olarak Hava Kuvvetlerine katılabiliyorlardı.

*/4 Temmuz 1940: Ankara Türkkuşu kampındaki planör kazasında Hava Pilot Yedek Asteğmen Ömer Tunalı yaşamını yitirmişti.

*/1940: Türkkuşu toplam 263 adet çeşitli tipteki planörle faaliyet gösteriyordu.

*/1941: II. Dünya savaşı içinde İngiltere’de pilotaj eğitimine gidecek havacı asteğmenler Türkkuşu’nun Ankara tesislerinde planör uçuşları yapmışlardı. 1943 yılında son grupla birlikte ön planör uçuş eğitimi devam etmişti.

*/1942 yılının son altı ayında Türkkuşu bünyesinde toplam 16.710 adet planör uçuşu gerçekleştirilmişti.

*/7 Haziran 1945: Türk Hava Kurumu Uçak Fabrikasının 9. kuruluş şenliklerinde pilot E. Ali Yıldız planörle akrobasi gösterileri yapmıştı.

*/1947: Türk Hava Kurumunun 1947 kongresine sunulan raporda 1945 ve 1946 yıllarında 736 kişi planör brövesi (A,B,C) almıştı. Aynı yıllarda sadece İnönü kampındaki 56 adet değişik amaçlı planörle bu faaliyetler yürütülmüştü.

*/1948: THK-13 “Uçan Kanat” araştırma planörü, üretimini takiben ilk uçuşunu pilot Kadri Kavukçu yapmıştı. Kalkışta küçük bir kaza geçirince hemen inişe geçmişti. Hafif hasarlanan model tamir edilmişti. İkinci test uçuşunu Pilot Cemal Uygun yapmıştı. Ağustos 1948'deki uçuşta kalkıştan hemen sonra sağa yatış yapınca römork çekiş telini çözen pilot, planörün sağ kanat üstüne vurmasını önleyememişti. Kaza incelemesinde sağ kanat içinde unutulan bir aletin yatışa neden olduğu ifade edilmesine rağmen, projenin başmühendisi kazanın sadece pilotaj hatasından kaynaklandığını açıklamıştı.

*/1949: Dört uçak ve iki planör sahibi, oniki özel pilot bir araya gelerek Samsun Tayyare Kulübünü kurmuşlardı.

*/16 Mayıs 1949: Uluslararası 19. Paris Havacılık Sergisine katılan Türk Hava Kurumu, Fabrikasında üretilen bir THK-13 planörü ile üç uçağın maketleriyle katılmıştı. Sergi boyunca en çok ilgiyi “Kanat” isimli planör görmüştü.

*/19 Eylül 1951: Eskişehir İnönü kampında Hava Harp Okulu öğrencilerinden Hüseyin Kasar planör kazasında yaşamını yitirmişti.

*/1952: Türk Hava Kurumunun Etimesgut’taki uçak ve planör tesisleri Makine Kimya Endüstrisi Kurumuna (MKEK) devredilmişti. MKEK havacılık konusuna yabancı olduğu için Türk Hava Kuvvetleriyle birlikte çalışmıştı. Bu süreçte yedi uçak projesinin yanısıra altı çeşit modelde temel eğitim planörleri üretilmişti. 1955'te traktör üretimine geçen MKEK, 1959'da uçak fabrikasında üretimi durdurmuştu. Ancak 1965 yılına kadar havacılıkla ilgili bakım ve tamir çalışmaları sürdürülmüştü.

*/16-25 Temmuz 1954: Yugoslavya’da yapılan Uluslararası planör yarışmalarına Türkkuşu’ndan bir ekip katılmıştı.

*/31 Aralık 1954: Yıl boyunca İnönü tesislerinde yapılan planör kampında 102 genç “A”, 100 genç “B”, 97 genç “C” sınıfı bröveleri kazanmıştı.

*/26 Nisan 1955: Avni Yaykın planörle uzun mesafe uçuş denemesi yapmıştı. Ankara Ergazi’den havalanıp 2.200m≈7.217feet yükseklikten 195km uçarak Konya’nın Kadınhanı kazası yakınlarına inmişti. Bu rekor daha sonra Ziya Aydoğan tarafından İnönü-Kayseri arasında 464km uçarak yenilenmişti.

Devam edecek...