THY'YE 60 YENİ UÇAK

Türk Hava Yolları (THY) uzun ve orta menzilde toplam 60 uçak satın almak üzere harekete geçti.İmalatçılarla 20’si uzun menzilli, 40’ı da tek koridorlu uçak için pazarlıklarını sürdüren THY yönetimi son karar için başkent Ankara’dan gelecek işareti bekliyor.

THY’nin her uçak alımında olduğu gibi bu ihalede de Ankara’nın politik tercihleri, Türkiye’nin ABD ve Avrupa ile ilişkileri masaya yatırılacak. Pazarlıklar yapılacak. Bu nedenle Boeing Amerikan Hükümeti, Airbus da Avrupa Birliği üzerinden baskı kuruyor. Ancak yaşanan siyasi bunalım, Anayasa Mahkemesi süreci gibi konular hükümetin elini ayağını bağlıyor, ileri dönük karar alınamıyor. Toplam 60 uçaklık yani en az 7-8 milyar dolarlık ihalede kararın AKP’nin kapatılma davası sonrasına bırakılacağı tahmin ediliyor.

Yaşanacak gecikme nedeniyle THY kısa vadeli uçak kiralama gibi alternatif planlar üzerinde de çalışıyor. En son uçak alımını 2004’te yapan THY, toplam 56 adetlik siparişinin son uçaklarını bu yıl teslim alacak. Ayrıca gelecek yıl için iki adet kiralık A330 filoya katılacak.

UZUN MENZİL HEDEFİ

Projenin en önemli bölümünü uzun menzilli uçaklar oluşturuyor. THY yaklaşık bir yıldır uzun menzilli uçak projesi üzerinde çalışıyor. 2015’ten itibaren alınması planlanan uzun menzilli uçaklar öncelikle 1993’ten bu yana hizmette bulunan dört motorlu Airbus A340’larla değiştirilecek. THY ayrıca 20 uçağa ek 10 adet opsiyonlu yani kesin siparişe çevrilebilir alım için imza atmayı planlıyor. Boeing 787 ile, Airbus da A350XWB ile bu dev ihale için çarpışıyor.

Airbus, 1985’ten bu yana uzun menzilde A310’la başlayıp A340 ve A330’la devam eden filoda A350XWB’nin seçilmesinin pilotajda ciddi bir avantaj sunacağına dikkat çekiyor. Ortak kokpit yapısının ilk etapta yılda 19 milyon dolar tasarruf sağlayacağını, bu rakamın 2020’de daha da artacağını vurguluyor.

Boeing ise ilk uçuşu için gün sayan 787’yi THY’ye satarak Türkiye pazarında uzun menzilli uçak pazarında Airbus hakimiyetini kırmak istiyor. Doların Euro’ya göre düşük kur seviyesinde kalması Boeing’in elini güçlendirirken, pazarlığın nasıl sonuçlanacağı merakla bekleniyor.

SİPARİŞİ KİM ALACAK

THY, hem uzun hem de orta menzilde siparişi tek imalatçıya verebilir. Beklenti Ankara’dan da bu yönde. Yani Boeing seçilirse uzun menzilde tercih 787’den, tek koridorda da tercih 737’den yana olacak. Airbus olursa A350XWB’nin yanı sıra A320 ve A321 alınacak. 2004’teki sipariş gibi aynı tipte iki farklı modele gidilmeyecek.

Gözlerin Ankara’dan gelecek karara baktığı dev ihalede Türkiye’nin elini çabuk tutması gerekiyor. Kriz beklentilerine rağmen hem Boeing’de hem de Airbus’ta uçak sipariş sıraları uzun menzilde 2015, orta sınıfta ise 2013 sonuna kadar dolu. Tolga ÖZBEK

DAR GÖVDEYE 40 UÇAK

Gelecek beş yıllık büyümesinde tek koridorlu uçak sayısında ciddi bir artış planlayan THY, büyümesini filosuna katacağı 40 dar gövdeli uçakla sürdürmek istiyor. Bunun için koltuk sayısı minimum 150’nin üzerinde uçaklara bakılıyor. Boeing ihalenin bu bölümüne 737 ailesinin 800 ve 900 modelleriyle giriyor. Airbus ise A320 ile A321 öneriyor. 737-900 hariç diğer üç model THY tarafından kullanılıyor. Teslimat için tek koridorda en yakın 2013’e gün verirken ara dönemde THY filosundaki kiralık uçakların sözleşmelerini uzatmayı öngörüyor.

Uğur Cebeci- KOKPİT