Otobüs şoföründen pilot olur mu?
Pegasus Havayolları Yönetim Kurulu Başkanı Ali Sabancı, TÜRSAB (Türkiye Seyahat Acentaları Birliği) Başkanı Başaran Ulusoy ve Anı Tour Yönetim Kurulu Başkanı Veli Çilsal aynı masada sohbet ediyoruz. Tanıyanlar bilir, Kayserili Sabancı ile Karadenizli Ulusoy’un her ikisi de esprili yaklaşımlarıyla tanıdığımız isimler aslında. O gün sohbet de tam bu kıvamda devam ediyor.
Konumuz tabii Türkiye’de havayolu taşımacılığı. Ulusoy başlıyor anlatmaya: “Herkesin havayolu işine girmemesi lazım. Teknik bir iş, çok farklı unsurları olan kapsamlı bir operasyonları gerektiren bir iş. Farklı uzmanlıklar gerektiriyor. Ben bizim ailedekilere de hep söyledim, herkese de söylüyorum. Bu işe herkes girmeye çalışmasın. Yoksa bizim otobüsçülere kalırsa, tutarlar pilot bulamazsa şoförlerden birini oraya oturturlar”.
Şoförden iyi pilot olur
Başaran Ulusoy’un o sempatik Karadenizli şivesiyle anlattıklarına gülerken, Ali Sabancı oradan çıkıp, “Evet abi aslında doğru bir yaklaşım. Bizim İsviçreli eski Cross Air’dan bir danışmanımız vardı, o anlatıyordu. Bir araştırma yapmışlar, pilotlukta en çok otobüs şoförlüğü geçmişi olanlar başarılı oluyormuş” demez mi? Bir anda durduk ve Sabancı’yı dinlemeye başladık; “Yapılan bir araştırma bunu göstermiş. Uzun süre seyahat edebilme, koltukta uzun süre oturma, konsantrasyonu sürekli koruyabilme gibi özellikler nedeniyle otobüs şoförleri arasından pilot eğitimi alanların başarı oranı yüksek oluyormuş”. Yani şaka derken bir anda gerçek bir durumla karşı karşıya kaldık ve tabii Ali Sabancı’nın da esprili üslubuyla anlattıklarıyla kahkahalar iki katına çıktı.
Ölçek çok önemli konu
Tabii espriler bir yana Başaran Ulusoy, Türkiye’de havayolu ile birlikte denizyolu ve tren yollarının da geliştirilmesi gerektiğini vurguluyor. Karayolu taşımacılığına bu kadar yüklenmenin hiçbir Avrupa ülkesinde görülmediğine de dikkat çekiyor. Ancak havayolu taşımacılığı da yükselen bir trend olarak görülse bile ayakta kalmanın kolay olmadığı bir sektör. Ali Sabancı, “Biz daha havayolcu olmaktan havayolu şirketi olmaya doğru yol almaya çalışıyoruz. Bu konuda ölçek büyüklüklere ulaşmak çok önemli. O nedenle birleşme ve satın almalarla belli boyutlara ulaşmaya çalışıyoruz” diyor.
75 bin birim ürün satıldı
Pegasus bu amaçla Onur Air ile görüşmelerini sürdürüyor. Hedef belki Türkiye’nin EasyJet’i olmak. Bu yolda Sabancı, maliyetleri kontrol etmek için de çok farklı uygulamalara gittiklerini söylüyor. Bunlardan birkaçını aktarayım çünkü gerçekten çok ilginç örnekler var: Sabancı, “Sinemada size ne içiyorsunuz diye soruyorlar mı? Biz de çayı, kahveyi parayla satıyoruz. Son bir yılda böyle 75 bin birim adet satış yaptık. Yine koltuk ya da koridor gibi tercih yapmak isteyenlerden 10 YTL artı ücret alıyoruz. Bunu da son bir yılda satın alan kişi sayısı 76 bin” . Ne dersiniz havayollarındaki yeni bazı gerçeklere alışıyoruz. Ucuza uçmanın bir bedeli olduğunu da anlıyoruz galiba...
Volkan Akı-Akşam