Mezara biletleri Atlas Jet kesti, nasıl suçsuz olur?
Isparta’da 57 kişinin öldüğü uçak kazasının soruşturma raporunda Atlas Jet yöneticilerinin kusursuz çıkması yolcu yakınlarını isyan ettirdi. Kazada anne ve babasını yitiren Avukat Süreyya Yiğitbaşı, “Ailem biletini Atlas Jet’ten aldı. Bilette ’Atlas Jet güvencesiyle uçacaksınız’ yazıyordu. Nasıl olur da suçsuz olabiliyor?” dedi
30 Kasım 2007’de Isparta’ya giderken Türbe Tepe’ye çarparak düşen uçakta 57 kişi hayatını kaybetmişti. Isparta Keçiborlu Cumhuriyet Savcısı Alper Tuncer’in kaza hakkındaki soruşturma inceleme raporunu önceki gün açıklandı. Raporda Atlas Jet hakkında hiçbir kovuşturmaya yer olmadığı belirtilirken Dünyaya Bakış Hava Taşımacılığı A.Ş’nin Yönetim Kurulu Başkanı Zeynel Gündoğ için de hakkındaki iki suçlamaya ilişkin delil bulunamadığı belirtildi. Kazada anne ve babasını yitiren İstanbul Barosu avukatlarından Süreyya Yiğitbaşı itirazlarını yapacağını söyledi ve konuyla ilgili sorularımızı cevaplandırdı.
İnceleme Raporuna göre suçlu yok ancak altına “cezalandırılması” gerekçesiyle fezleke notu düşülmüş. Bunu nasıl yorumluyorsunuz?
Keçiborlu Cumhuriyet Savcısı Alper Tuncer’in verdiği karar aslında öneri niteliğindedir. Çünkü bu kararın sonunda düşülmüş bir not var. Bu notta 10 kişinin ismi geçiyor bu isimlerin tamamı World Focus yetkilisi. Bu notta ilgili kişilerin taksirle birden fazla kişinin ölümüne neden olma suçundan cezalandırılmaları talebiyle fezleke tanzim edildiği söyleniyor. Bunun anlamı şudur. Söz konusu suç Ağır Cezalık bir suçtur, bu suça Sivil Havacılık Dairesi de dahil olduğu için Ankara’daki Cumhuriyet Başsavcılığı’nın bakması üzerine bir öneridir bu. Böylelikle bu notun Ankara’daki Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmek üzere hazırlanmış bir fezleke notu olduğu şeklinde yorumluyorum.
Atlas Jet ile Dünyaya Bakış Hava Taşımacılığı arasında bir uçak kiralama anlaşması var. Bu anlaşma için ne diyeceksiniz?
Savcılığın değerlendirmesinde, iki şirket arasında uçak Sub-Charter kira anlaşmasının ilgili maddeleri sıralanmış, 29.11.2007 tarihİnde bu anlaşmayı yaptıkları vurgulanmış. Kaza da anlaşmanın yapıldığı günün gece yarısı gerçekleşti. Şüpheleniyorum. Kaza nedeniyle zan alında kalan iki kurum kazanın olduğu gün anlaşma yapmışlar. Şimdi Sivil Havacılık Kurumuna şunu soruyorum: Bu anlaşma sizin kayıtlarınıza ne zaman geçirildi. İki şirket hangi ücret üzerinde anlaşmaya vardılar. Parası ödenmiş mi? Bu sözleşmenin kazadan sonra üretilen sahte bir sözleşme olup olmadığının araştırılmasını istiyorum. Bana göre bu sözleşme metni sivil havacılık kayıtlarından geçirilmedi.
Rapor hakkında başka hangi noktalarda itirazda bulunacaksınız?
Dünyaya Bakış Hava Taşımacılığı A.Ş’de fezlekede ismi geçen tüm yetkililer hakkında cezalandırılma talebi var ama sadece Ticari Hava Taşıma İşletmeleri Bakım Sistemi Yönetmeliğinde “yönetim kurulu başkanı hakkında bir düzenleme olmadığı” gerekçesiyle bence asıl sorumlu olan Yönetim kurulu Başkanı Zeynel Gündoğ için delil yetersizliğinden takipsizlik kararı verilmiş. İtiraz edeceğim.
İtirazı ne zaman yapacaksınız?
İtiraz süresi 15 gün ama karar herbir aileye farklı zamanda bildirildiği için farklı zamanda süre dolacak. Benim sürem bu pazartesi doluyor. İtiraz dilekçemi kendi adıma hazırlayacağım ama diğer ailelere de dilekçe metnini gönderip isterlerse altına imza atıp vermelerini önereceğim.
Yaklaşma uyarı sistemi çalışmıyor alanın haritası yok, pilotlar deneyimsiz
* 361 sayfalık raporu, Feridun Seren başkanlığında uzman kaptan pilot, uçak mühendisi üyelerden oluşan 6 kişilik ekip bir yılda hazırladı.
* Raporu Ulaştırma Bakanlığı onaylayıp, Keçiborlu Cumhuriyet Savcısı’na gönderdi.
* Raporda kazanın ’muhtemel sebebi’olarak ’uçuş ekibinin yayınlanmış alçalma planlarındaki usulleri doğru uygulamadığı’, ’karşılıklı çapraz kontrolü sağlayamadığı’ gösterildi.
* ’Yere Yakınlık Çarpma İkaz Sistemi’nin (EGPWS) dikkate alınmayarak uçuşa çıkıldığı ve bu cihazın yanlış yaklaşma sırasında gerekli ikazları vermediği ortaya çıktı.
* MD83 tipi uçakta pilotların kanatlarda uçağın düşük hızda tutunmasını sağlayan flapları çıkartamadıkları için strese girdikleri, bunun da durum bilincini yitirmelerine sebep olabileceği ifade edildi.
* Yaklaşma sırasında 30 derece hata yapan pilotlar, pusula başına göre 223 dereceden 30 derece dönüp 193 başta uçacaklarına hata yaparak 253 dereceye döndü. Pist yerine Türbetepe’ye yaklaşan pilotlar, EGPWS’in arızalı olması sonucunda yere yakınlık ikazı da alamadı.
* Pilotların ’kara delik etkisi’ olarak adlandırılan, daha çok aydınlatılmamış araziler ve su alanı üzerinde ufuk hattının net algılanmadığı durumlarda kontrol kaybının da oluştuğu belirtildi. Bu etkenlerle pilotların yanlış yaklaşarak dağa çarptığı anlaşıldı.
* İki pilotun da kazada düşen MD83 tipi uçakta uçuş saatlerinin ve deneyimlerinin az olduğu, Isparta’ya ilk defa uçtukları, ilgili doküman ve standartlara göre havaalanı ve yol nitelik eğitimleri almadığı ortaya çıktı.
* Kokpit Ses Kayıt ve uçuştaki tüm verilerin kaydedildiği Uçuş Bilgi Kayıt cihazlarının 21 Kasım yani son 9 gündür arızalı olduğu tespit edildi. Normalde bu tür arızalarda uçak sefere kesinlikle verilmiyor.
* Dağlık araziye inişte pilota hayati uyarı yapan EGPWS de arızalı çıktı. Pilotu sesli uyararak yükselmesini söyleyen sistem de arızalıydı.
* Uçağın Isparta meydanına yaklaşmasını sağlayacak haritaların uçağın FMS olarak adlandırılan sistemine yüklenilmediği görüldü.
Savcı: Sözleşmeye göre sorumlu değil
Keçiborlu Cumhuriyet Savcılığı tarafından hazırlanan, “Kovuşturmaya yer yoktur” yönündeki soruşturma raporunda, şu ifadelere yer verildi: “Dünyaya Bakış Hava Taşımacılığı A.Ş. ile Atlasjet Airlines şirketi arasında imzalanan 29 Kasım 2007 tarihli uçak sub-charter kira anlaşmasında, bakım başlıklı bölümde ’Uçakların bakım sorumluluğu World Focus’a ait olacaktır’. Türk Sivil Havacılık Kanunu’na göre işleten konumundaki World Focus’un söz konusu anlaşma ile bakım sorumluluğunu devretmemiştir. Atlasjet Airlines şirketi uçağın bakım ve onarımından sorumlu değildir. Pilotların eğitiminden de World Focus Tava Taşımacılığı AŞ sorumlu, Atlasjet sorumlu değildir. Şüpheliler hakkında kamu adına kovuşturmaya yer yoktur.”
World Focus’un sahibi için de aklama kararı
Keçİborlu Cumhuriyet Savcısı Alper Tuncer Dünyaya Bakış Hava Taşımacılığı A.Ş’nin Yönetim Kurulu Başkanı Zeynel Gündoğ hakkındaki iki suçlama için şu kararları verdi:
KARAR 1 “Müşteki Rıdvan Özkut, sigorta parasını almak için uçağın kasten düşürüldüğünden bahisle Zeynel Gündoğ hakkında şikayette bulunmuş ise de kaza sebebinin, pilotların alçalma usullerini doğru uygulamamaları, uçağın bakım ve arızasının giderilme işlemlerindeki eksiklik ve pilotların eğitimindeki eksiklik olarak tespit edildiği, Gündoğ’un uçağı kasten düşürdüğüne yönelik bir delil elde olunmadığı..”
KARAR 2 “Şüpheli Zeynel Gündoğ’un, Yönetim Kurulu Başkanı olması nedeniyle Ticari Hava Taşıma Sistemleri Bakım Sistemi Yönetmeliğinin 15. maddesine göre ” Bu yönetmelikteki hükümlerin uygulanmasında sırasıykusur ve sorumluluk oluşturabilecek herhangi bir eyleme yönelik delil de elde olunmadığı..”
Emre Öztürk / VATAN