Havada en uzun süre uçuş rekorunu 27,9 saniye ile Japon Takuoa Tado Nisan 2009’da kırmıştır. Önceki rekor Amerikalı Ken Blackburn tarafından soyadıyla anılan model tarafından 1998 de 27.6 saniye olarak kırılmıştı. En uzun mesafeye kâğıt uçakla uçuş rekoru ise Şubat 2012’de Amerika’da kırılmıştır: Dizayn ve yapım John Collins, fırlatmasının Joe Ayoob tarafından yapılan model, 69.14 metre uçmuştur.

Dünyanın en büyük katlama kâğıt uçağı Mayıs 1995 tarihinde Amerika’da yapılmıştır Kanat açıklığı 13.97 metre olan uçak, 34.8 metre uçmuştu. Yine 2012 yılında 13 metre uzunluk ve 7 metre kanat açıklığı olan kâğıt uçak, bu kez helikopterle 1.200 metre yüksekliğe çıkarılıp Arizona Çölüne salındı. En fazla 160km hıza ulaşan model önce 6 saniye uçarak süzülmüş, ardından hızla yere düşmüştü. Çöl Kartalı isimli kâğıt uçak Dima Hava ve Uzay Müzesince düzenlenen proje kapsamında değişik yaş ve meslek grubu tarafından yapılmıştı. Öte yandan bir balon ile çok yükseklere çıkarılıp oradan serbest bırakılan kâğıt uçağın düşüş-uçuş-süzülüş karakteristikleri incelenmektedir. Bu konudaki rekor 2010 yılında 89.591 feet≈27.307 metre olarak İspanyol ekip tarafından kırılmıştı. 2013’te Amerika’da yaş, cinsiyet, meslek ve kariyer bakımından oldukça karışık bir grup tarafından, rekor denemesi başarısızlığa uğramasına rağmen 105.000feet≈32.004 metre hedefini tekrar deneyeceklerini belirtmişlerdi. Bu deneme en yüksekten başarısız kâğıt uçak uçurma rekoru olarak tarihe geçmişti…

9 Mart 2016 tarihinde Amerika’nın Maryland eyaletinde Woman in Aviation International ve Instude for Woman of Aviation Worldwide kuruluşlarının ortak çabasıyla 34 katılımcı tarafından 397 adet, bir yüzü pembe kâğıt 15 dakikada katlanarak uçuruldu. Ancak bu konudaki dünya rekoru Japon Deloitte Touche Tomatsu Ltd. şirketi çalışanlarına aittir: 15 dakikada 3.067 kâğıdı katlayarak uçurmaları halen kırılamamıştır.

g) Sanat ve Kâğıt Uçak: Özellikle anti militarist temalı bazı enstalasyon, heykel ve happening vb. sergilerde kâğıt uçak modelleri kullanılmıştır. Bu konuda Belçikalı Panamerenko lakaplı sanatçı Henri Van Herwegen’in değişik materyallerle birlikte hazırladığı kâğıt uçakları ilginç örnektir.

Yine dekorasyon, tematik süsleme amacıyla değişik biçimlerde kâğıt uçaklar dünyanın birçok yerinde farklı mekânlarda kullanılmaktadır.

Türkiye’de kâğıt uçak için yazılmış şiirlerden örnekler aşağıda sıralanmıştır:

ORİGAMİ

Geçiyor içimden

Çakırkeyif bir esintiyle

Denizin balkonunda

Kuşlarla uyumlu

Ömrü kısa kâğıt uçak

Kâğıt olsam

Katlansam sana

                  Salih Mercanoğlu

                      ******

Bir oyuncak… Sorun fakat değerimi yapanlara

Gönüllerde yeri vardır modellerin Jet’lere kadar

Yarın o da yükselecek havaları yara yara,

Gökyüzünde kaçışacak dört bir yana iri kuşlar.

                                                      Server Ziya Gürev

                          ******

Yeni yeni görün beni

Alışılmışlığı yok kulaklarımın

Bu sağduyumun cömertliği

Oyuncak uçaklar uçuruyorum gökyüzünde.

                                                        Ercüment Uçarı

h) Gerçek Boyutlu Motorlu Kâğıt Uçaklar: Günümüzde mukavva, sıkıştırılmış kâğıt veya bazı kimyasal işlemlerden geçirilmiş geri dönüşümlü kâğıtlardan yapılma normal uçaklar da üretim çalışma ve denemeleri sürmektedir. Bu uçakların güç sistemleri şimdilik pervane ve motoru olmakla birlikte ilerde jet modelleri üzerinde proje bazında çalışılmaktadır. Bu kâğıt uçakların insanlı ve insansız (drone) olarak seri üretim teknolojisine kadar yaklaşılmıştır.

Bu alanda başta NASA olmak üzere birçok üniversite ve kişisel çabalarla değişik projeler yürütülmektedir. Ayrıca bazı projelerde modellerin gövde ve kanadı özel kâğıt, mukavva vb. materyallerden üretilirken, itki sisteminde yakıt olarak güneş enerjisinin kullanılması üzerinde çalışılmaktadır.

İnsansız hava aracı şeklinde kâğıttan yapılmış uçaklar farklı boyut ve ağırlıklarda, yerden değişik kontrol sistemleriyle geliştirilmeye devam edilmektedir. Kontrol sistemleri akıllı telefondan, kafaya takılan özel başlıklara kadar çok çeşitlidir. Yine güç sistemlerinde benzinli, güneş enerjili vb. yakıt sistemleri kullanılmaktadır.

Bir İsrail oyuncak firmasının geliştirdiği kâğıt uçak modelinde itki sistemi olmayıp sadece yerden özel bir aparatla havaya fırlatılmaktadır.  Yaklaşık 560gr ağırlığındaki modelin, rüzgâr, sıcaklık, denizden yükseklik vb. faktörlere bağlı olarak en az 200 metre menzili vardır. Havalandıktan sonra yerden kontrollü olarak uçabilmektedir. Bu modelin İHA (drone) teknolojisinde ayrı bir yeri olacağı kesindir.

Yazımı yine Sunay Akın’ın bir sözüyle bitirmek istiyorum: “Kâğıt uçak, oyundan bilime doğru fırlatılan bir oyuncaktır.”

Başvurulan Kaynaklar:

*Kırdığımız Oyuncaklar (Sunay Akın-İş Bankası Kültür Yayınları, 2009)

*Başkalaşımlar XXI-XXX (Enis Batur-Kırmızı yayınları, 2009)

*Katla ve Uçur (Richard Kline-Tübitak yayınları, 2004)

*Kid’s Paper Airplane Book (Ken Blackburn and Jeff Lammers, 1996)

*The World Record Paper Airplane Book (Ken Blackburn& Jeff Lammers, 2006)

*The New World Champion Paper Airplane Book (John Collins, 2013)

*The Best Advanced Paper Aircraft Book 1&2&3 (Carmel D.Morris, 2011)

*The World’s Greatest Paper Airplane and Toy(Keith R.Laux, 1987)

*Paper Space Craft (Carmel D.Morris, 2011)

*Making Paper Airplanes: Make Your Own Aircraft and Watch them Flight (David Woodraffe, 2012)

*Origami Paper Airplanes (Didier Boursin, 2001)

*Pioneers of Flight: Paper Airplanes That Really Fly (Andrew Dewar, 2003)

*Amazing Paper Planes: The Craft and Science of Flight (Kyang Hwa Lee, 2016)

*The Flying Machine Book: Build and Launch 35 Rockets, Gliders, Helicopters, Boomerangs and More (Bobbby Mercer, 2012)

*Tabletop Scientist- The Science of Air: Projects and Exiperements with Air and Flight (Steve Parker, 2005)

*The Paper Airplane Book (Seymour Simon, 1976)

*Awesome Paper Planes (Jeffrey Rutzky, 2011)