FIRSAT KAÇIRILDI

Jetler Türkiye'de üretilecek ama fason olarak

Son yıllarda işdünyasında Türk girişimciliğine övgüler düzmek moda. Türklerin girişimcilik ruhunun Avrupalılara örnek olduğu gibi iddialı açıklamalar yapılıyor. Ama yaşanan son örnek bana göre bu iddialı yorumları boşa çıkardı.

Bir süredir kriz nedeniyle iflas eden ABD'li dünyanın ilk ve en ucuz jet üreticisi Eclipse Aviation Corperation'ın ihalesi gündemdeydi. İhale bizim gündemimize ise Türkiye'nin ilk gelecek bilimcilerinden Alphan Manas ve Ekim Alptekin tarafından girmişti. Şirkete bu iki isim de talip olmuş, yeterli sermayeyi bulmak için de işdünyasında arayışa çıkmışlardı.

Şirketin varlık satışı ihalesi 17 Ağustos'ta gerçekleşti. İhaleyi Eclipse Aerospace LLC isimli bir yatırımcı grubu aldı. Bu süreçte sık sık görüştüğüm Manas'ı aradım. Türkiye'nin uçak üretecek teknolojiye sahip olabilmesi hayaliyle yola çıkan Brightwell Holding Yönetim Kurulu Başkanı Alphan Manas, Türk işdünyasından yeterli desteği bulamadığı için tabii ki çok üzgün. Şirketi 260 uçak sahibinin 20'şer milyon dolar koyarak oluşturduğu bir girişim grubunun aldığını söyleyen Manas, ihalenin önemini işdünyasının tepesindeki 50'ye yakın işadamına neredeyse yalvararak anlattıklarını söylüyor. "Fikir liderleri girmeyince yatırımcı bulamadık" diyen Manas, bu ihaleyi kaçırarak askeri eğitim uçağı üretme, insansız hava aracı üretme gibi teknolojilere sahip olma fırsatının kaçırıldığını vurguluyor. Manas, "50 bin metrekare kapalı alanı olan içeride 28 uçağı bitmiş durumdaki bir şirketi kaçırdık. Sadece o uçaklar 56 milyon dolar ediyordu" diyor.

Turgut Özal olsa alırdık

"Galiba biz böyle global şirketleri almaya hazır değiliz. Ülke insanı olarak güvensiziz. Kendimize yakıştıramıyoruz" diyen Manas, şöyle devam ediyor: "Bir de kriz nedeniyle Türk firmaları bildikleri alanların dışına çıkmamaya özen gösteriyorlar. TAİ ise niyet mektubu verdi, yönetim kurulu kararı çıkararak ihaleyi alacak firmalarla işbirliğine gireceğini açıkladı. Ancak TAİ böylesine önemli bir projede finansal destek vermeliydi. Turgut Özal olsaydı örtülü ödenekten bile bu şirket kaçırılmaz alınırdı. "

Yeni girişimci grubun uçakların üretimi için Türkiye'yi seçeceğini ancak buna sevinemediklerini anlatan Manas, "Turkcell Süper Lig'te oynayacakken fasoncu olduk. Kendi uçağımızı üreteceğimize elalemin uçağını fason üreteceğiz. Teknolojiyi de alamayacağız" diye devam ediyor.

Ancak Manas, girişimcileri biraraya getirerek satıştaki şirketlere talip olma fikrini sevmiş..."Biraz gözümüz korktu. Türkiye'nin girişimcilik haritasını çıkarmış olduk ama başarılı olamadık diye bu işten vazgeçmeyeceğim. Ben bu işi sevdim" diyor. Bakalım Türk girişimcileri bundan sonra harekete geçecek mi?

JALE ÖZGENTÜRK-Referans