Dünyada havacılığa yön veren ve kural koyan ülke ABD’den “trajikomik” bir örnek!
Kaza tarihi: 15-FEB-2017 saat; Z-11,42
Meydan: Charlotte-Douglas Uluslararası Havaalanı, NC (CLT / KCLT)
Uçak: PSA Havayolları, opf American Eagle firmasına ait Canadair CRJ-701 ER
American Airlines adına PSA Havayolları Canadair CRJ-701 uçağı, Charlotte havaalanı 36c pistinde V1 geçildikten sonra yaklaşık 200 km. de pist içine giren bir geyiğe çarparak kalkışa devam ediyor. (V1; Kalkıştan vazgeçme noktası ) Pilotlar, 44 yolculu uçakta büyük bir patlama ve gürültü ile 4 bin feet’e kadar tırmanıp ne kadar hasar olduğunu anlamaya çalıştılar.
Yakıt kaçağı vardı ve Slatlar parçalanmıştı. Emergency 7700 bağlayıp, kule ile temasa geçerek kalktığı meydan Charlotte-Douglas International’a geri dönmek istedi. 36R pistine yaklaşırken sağ kanattan yakıt kaçağı gözle görülebilir seviyede idi. Bu uçakta motorlar arkada olduğu için hasar almamış fakat kanatlardaki yakıt depoları nedeni ile yangın tehlikesi fazla…
Geri dönme kararı alındıktan sonra,36R Pistinde yangın söndürme araçları hazırlandı, meydan iniş kalkışlara kapatıldı. 4 pisti olan uluslar arası bir meydanda böyle bir olayın yaşanması çok üzücü, bir o kadar da trajikomik.
“Trajikomik” derken açıklamak isterim: Charlie Chaplin, “Trajik olan ikinci kez tekrarlanırsa, o artık trajikomiktir” der.
Charlotte-Douglas International Airport, NC (CLT / KCLT)… Bu meydanda bu olay şu ana kadar tam 6 kez yaşandı.
- 1994'te bir USAir DC-9 kalkışta bir geyiğe çarparak geri dönüp inmek zorunda kaldı.
- 1996 yılında USAir Boeing 737-300, inişten sonra birçok geyiğe çarptı.
- 2002 yılında bir Piedmont Havayolları DHC-8 inişten sonra bir geyiğe çarparak burun iniş takımı parçalandı, uçak büyük hasar aldı.
- 2009 yılında Repubic Airlines ERJ-170 uçağı 36C pistine inişinden sonra bir geyiğe çarptı.
- 2010 yılında US Airways Boeing 737-400, inişten sonra bir geyiğe çarptı, uçak hasar aldı.
- 2017 yılında son olay PSA Havayolları, opf American Eagle. 36C kalkışta geyiğe çarptı, hasar büyük.
Trajikomik bu olay bizler için çok önemli… Türkiye’de 1992 yılında lisans alarak uçmaya başladım. Havacılığın hep kuralları olduğunu, ihlal edilir ise ölümlere yol açacağını 25 yıldır hep okudum. Okuduğum kaynakların hepsi USA, kural koyucu hep USA, yayın hakkı hep USA, tüm dünyaya havacılık öğreten hep USA…
Peki, bu kazada ölümcül bir durum pilotların becerisi sayesinde olmamış, fakat şu andan itibaren olmayacağının garantisi de yok!
Benim anlayamadığım konu, uluslararası bir meydanda çok mu zor, 200 kg’lık bir geyiğin meydanın içine girmesini engellemek…
Ya Türkiye’de olsaydı…
Havacılıkta kural koyucu ülkede bunların yaşanması, hem de 6 defa aynı olayın tekrar etmesi çok üzücü… Üzerinde düşünülmesi gereken bir diğer ayrıntı da; kurallar koyup uygulamamak, kendi ülkesini kurallardan muaf tutmak ne derece doğru?
Örnek olarak, United, İstanbul kalkışta bir hayvana çarpsa, neler olurdu. Türkiye’ye bir daha gelmemekle tehdit edilir, yüklü bir miktarda da tazminat ödenirdi. Türkiye’de ortalık yıkılır, tüm Tv kanalları haber yapar, çamur atılmayan, ne sivil havacılık kalır, ne de Devlet Hava Meydanları İşletmesi...
Klavye başında yorum yazmak kolay, fakat pilotun neler yaşaığını anlayabilmek çok daha zor! Her kaza için pilotun siciline işlenmesi, raporlar yazılıp ifade verilmesi, şirketine karşı sorumluluğunun son nefesine kadar savunulması da bu işin cilvesi…
Can kaybı olmadan “yok artık” denecek bir kaza daha atlatılmış oldu. “Ders alınır” diyeceğim fakat onu da diyemiyorum...
Tüm pilot arkadaşlarıma kazasız belasız uçuşlar dilerim.