BOEİNG GELİRLERİNDE DÜŞÜŞ

Küresel ekonomik daralma ve artan petrol fiyatları sektörde kendini iyiden iyiye hissettirmeye başladı. Zira Boeing’in ikinci çeyrek rakamları açıklandığında görülen yüzde 19’luk düşüş, sektörde şaşkınlık yarattı. Ancak Boeing CEO’su Jim McNerney, her şeye rağmen 2008 ve 2009 hedeflerini tutturacaklarının altını çiziyor.
Söz konusu zararın en büyük iki nedeni, problemli savunma sanayi kontratları ve 787 Dreamliner üretimi. Hatırlanacağı üzere ilk Dreamliner uçağının teslimatı birkaç kez ertelenmişti. Şu ana kadar 900 adet sipariş alan model, teslimatlar başlayıp havayollarından tahsilatlar geldikçe Chicago merkezli üreticiyi rahatlatacak.
Ayrıca, Avrupalı rakibi Airbus’ın da gerek askeri gerekse sivil uçak üretiminde ABD pazarında çok aktif olması, Boeing’in bu çeyrekteki zararı ile doğrudan alakalı. Avro’nun dolar karşısında bu kadar güçlü olması Airbus’ı ABD pazarına iten bir başka faktör. Askeri, sivil tüm uçaklar ABD Doları olarak fiyatlandırılıyor. Airbus’ın tüm üretim maliyetleri Avro olup, satışlar ABD Doları üzerinden gerçekleşince Boeing’e karşı rekabetsel bir dezavantaj oluşuyor. Zira geçtiğimiz aylarda ABD Silahlı Kuvvetleri’nin açtığı bir uçak ihalesini tarihte ilk defa Airbus kazanmış, ancak Boeing ihalenin iptali için yasal işlem yaptırmıştı. Konu artık hukuksal boyutta.
Sektörde öngörü yapabilmek için ilk belirleyici parametre üretilen uçak sayısıdır. Konuya bu açıdan bakıldığında üretim bantlarının 2015-2016’ya kadar dolu olduğu gerçeği var, ancak artan petrol fiyatları ve ekonomik daralmadan dolayı eski kârlılıkların olması mümkün değil. Sektör üreticilerinin kârı azalıp zararı artıyorsa, önümüzdeki aylarda havayolları ve havalimanı işletmecilerinin çok dikkatli olması gerçeği çok net olarak ortaya çıkıyor.

Tolga TURGUT-Akşam