Sabiha Gökçen Havalimanı'nda 5 Şubat tarihinde pistten çıkarak 3 kişinin ölümüne 180 kişinin de yaralanmasına neden olan uçak kazasına ilişkin yürütülen soruşturma kapsamında bilirkişi raporu soruşturma dosyasına girdi. Raporda, kaptan pilot Mahmut Aslan ve HEAŞ asli, ikinci pilot Ferdinant Pondaag tali, Sabiha Gökçen ve Yeşilköy kulelerinde görevli iki kişi de kusurlu bulundu.
Bilirkişi, dosya şüphelileri kaptan pilot Mahmut Aslan ve yardımcı pilot Ferdinant Pondaag'ın dışında Sabiha Gökçen ve Yeşilköy kule görevlilerinden iki kişi de kazanın oluşumunda gerekli uyarıları yapmadıkları, uçuş trafiğini durdurmadıkları gerekçesi ile kusurlu bulundu. Ayrıca HEAŞ da (Havaalanı İşletme ve Havacılık Endüstrileri A.Ş.) kurum olarak kusurlu bulundu.
Bilirkişi raporunda Kaptan Pilot Mahmut Aslan, bilirkişi raporuna muhalefet şerhi koyan üye dahil 6 kişilik heyetin oybirliği ile aldığı kararla asli kusurlu bulundu. Aslan'ın olay günü rüzgarın kuyruk hızını, pistin ıslak oluşunu hesaba katarak uçağın pistten çıkma ihtimalini göz önüne alması gerektiği belirtilen raporda, "Yalova dolaylarında uçağa yıldırım isabet etmesinin verdiği stres ile yolcuların mevcut meteorolojik koşullardan olumsuz etkilenmelerinin önüne geçmek amacıyla bir an önce uçağı güvenli şekilde indirmeye odaklanması sebebiyle bunu yapamadığı tespit edilmiştir" denildi.
Kaptan Pilot Aslan'ın piste stabil yaklaşma kriterlerindeki hıza da uymadan yaklaştığı savunulan raporda, "Bu nedenle Sink Rate (alçalma hızı) uyarısı aldığı, uçağı indirdikten sonra pist içinde durabilecek seviyede yavaşladığını düşünerek Autobrake (Otomatik fren) ve Speedbrak'ı (Hız freni) kapatmıştır. Uçak 6 saniye boyunca pist üzerinde yavaşlamadan ilerlemiş ve pilotlar tarafından yavaşlamak amacıyla manuel olarak maksimum frenleme yapılmıştır. Sürati düşmeye başlamış olan uçak yerde kuvvetli kuyruk rüzgarı etkisiyle yavaşlayamamış ve söz konusu kaza meydana gelmiştir" denildi.
Raporda, "Yaklaşma esnasında maruz kaldıkları yıldırım sebebiyle inişe fazla odaklanıp inişe devam eden kaptan pilot Mahmut Aslan'ın meydana gelen kazada asli kusurlu olduğu kanaatine varılmıştır" denildi.
'KONTROLÜ ALIP UÇAĞI PAS GEÇMESİ GEREKİYORDU'
Raporda ikinci pilot Ferdinant Pondaag'ın bir yıldan kısa süredir Pegasus'ta görev yaptığı belirtilerek, "400 saatlik az bir tecrübesi olduğundan yaklaşma boyunca süratinin üstüne çıkıldığı zaman ve alçalma hattının üstüne/altına hareket edilirken uyarılarıyla kaptan pilotu desteklemesi gerekirken bunları yapmamıştır. Herhangi bir düzeltme kaptan pilot tarafından yapılmıyorsa sesli ikaz, hala tepki gelmiyorsa kontrolleri alıp uçağı pas geçirmesi gerekiyordu. Ancak hem şirketteki hem de uçak tipindeki düşük tecrübesinin de etkisiyle bu görevleri tam olarak yerine getirmediği tespit edilmiştir. Bu sebeplerden dolayı yardımcı pilot Ferdinant Pondaag'ın meydana gelen kazada tali kusurlu olduğu kanaatine varılmıştır" denildi.
RİSK ANALİZİ RAPORUNA UYULMAMIŞ
Raporda, Sabiha Gökçen Havalimanı'nın 2016 yılından önce yapıldığı için pist sonu emniyet sahasının bulunmadığı, havalimanı yönetiminin bu konuda Hollandalı bir firmaya risk analizi yaptırdığı belirtildi.
Bu firmanın da kazanın meydana geldiği 06 pistinin rüzgarlı havalarda riskli olduğu yönünde rapor düzenlediği belirtilen bilirkişi raporunda, risk analizi yapan firmanın 06 pistinin, kuru pistte 5 knot, ıslak pistte ise 0 knot kuyruk rüzgarı durumunda kullanılması gerektiği yönünde görüş bildirdiği belirtildi. Bunun üstündeki kuyruk rüzgarlarında inişlerin azaltılması yönünde tavsiyede bulunduğu belirtilen raporda, ancak bu tavsiyeye uyulmadığı gibi daha yüksek rüzgarlarda da operasyona devam edildiği kaydedildi.
Hollandalı firmanın düzenlediği risk analizi raporundaki tavsiyelere uyulmadığı kaydedilen bilirkişi raporunda, "Ancak bu tavsiyeye uyulmadığı gibi havalimanı otoritesi kaza günü kendi koyduğu daha yüksek olan pist arka rüzgar limitlerine de uymamıştır. Yüksek arka rüzgarın olduğu bu durumda pist değiştirmekte geç kalınmış ve yüksek rüzgarda uçakları 06 pistine yönlendirmeye devam etmiştir. Trafik yoğunluğu olarak yüzde 35 oranında kullanılan 24 pistinin sonunda RESA (pist sonu emniyet alanı) bulunmasına karşın yüzde 65 oranında kullanılan 06 pistinin sonunda RESA bulunmamaktadır" denildi.
DHMİ, ACİL DURUM MÜDÜHALE YOLLARININ UYGUN OLMADIĞI RAPORU DÜZENLEMİŞ
Devlet Hava Meydanları İşletmesi'nin (DHMİ) 2017-2018-2019 yıllarında bu bölgede acil durum müdahale yollarının uygun olmadığı yönünde raporlarının bulunduğu belirtilen bilirkişi raporunda, "Bu kazada uygunsuzluk; 18:19'da gerçekleşen kazadan 24 dakika sonra acil müdahale açarlarının uçak başına ulaşabilmesine neden olmuştur" denildi.
HEAŞ ASLİ KUSURLU BULUNDU
Pistin bir bölümünde lastik izi çalışmasının yapılmaması, acil durum müdahale yolunun uygun olmaması nedeni ile acil durum müdahale yollarının uygun olmaması nedeni ile HEAŞ da (Havaalanı İşletme ve Havacılık Endüstrileri A.Ş.) asli kusurlu bulundu.
Kaynak: DHA