Olayla ilgili olarak Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TAI) araştırma başlattı. Ancak uzmanlar, test uçuşlarında böyle kazaların yaşanabileceğine dikkati çekti. İsrail yapımı Heron’ların yerini alacak ANKA projesi, diğer 4 test uçağı ile devam edecek.
Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki terör operasyonlarında havadan keşif amaçlı kullandığı İsrail yapımı Heron insansız hava araçlarının yerini alacak ANKA, dün test uçuşu sırasında kaza yaptı. Türk mühendisler tarafından tasarlanan hava aracının ilk prototibi yani test modeli, Eskişehir’in Sivrihisar İlçesi yakınlarındaki Sivrihisar Askeri Meydanı’nda gerçekleştirdiği uçuş sırasında kontrolden çıktı. 10 bin feet yani 3 bin 300 metrede temas kesilen ANKA, meydana 4 kilometre uzaklıktaki boş alana düşerek kullanılamaz hale geldi. Kazanın test-kabul sırasında meydana geldiği öğrenildi.
HAVACILIKTA BU TÜR KAZALAR YAŞANABİLİR
Test aşamasında insanlı bir uçağa oranla insansız hava araçlarının geliştirilmesinin çok daha zor olduğunu belirten uzmanlar, bu konuda en gelişmiş teknolojiye sahip ülkelerde bile sık sık kazaların yaşandığına dikkat çekti. İsrail’in geliştirdiği ve Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından da kullanılan Heron’ların turboprop motorlu modeli bu yıl 29 Ocak’ta kalkıştan kısa bir süre sonra düşmüştü. Araştırmalar sonrasında uçağın gövdesinde bazı yapısal eksiklikler bulunmuş ve tüm Heron uçuşları bu sorun giderilinceye kadar durdurulmuştu.
PROJE 2004’TE BAŞLADI
ANKA Projesi’ne resmi olarak 24 Aralık 2004’te Savunma Sanayisi Müsteşarlığı (SSM) ile imzalanan sözleşmeyle başladı. Toplam 5 test uçağını kapsayan anlaşmada TAI, ilk ANKA’yı 16 Temmuz 2010’da hangardan çıkarttı. Bir numaralı prototip, ilk uçuşunu aynı yıl 30 Aralık’ta gerçekleştirdi.
İLK TEST UÇAĞIYDI
Toplam 14 dakika süren ilk uçuş sırasında inişte hasarlanan ANKA, daha sonra bakımdan geçirilerek tekrar uçuruldu. Aynı uçak geçen yıl da sol ana iniş takımının açılmaması nedeniyle gövde üzerine inmiş, ancak bakımdan geçirilerek tekrar uçuşa verilmişti. Dün düşen ilk test uçağı, kaza öncesinde 98 kez uçmuş ve birçok sistem ilk olarak bu uçakta denenmişti.
PROGRAM, KALAN ANKA’LARLA TAMAMLANACAK
Halen TAI’nin elinde 4 ANKA daha bulunuyor. Test ve kabul işlemlerinin kalan uçaklarla yapılacağı öğrenilirken TAI, düşen uçağın yerine imalata geçerek en kısa sürede bir adet ANKA imal edecek.
Toplam 300’den fazla test uçuşunun gerçekleştirildiği programda ANKA 23 bin feet yani 7 bin 600 metreye kadar çıktı. Geliştirilen oto-pilot sistemi yardımıyla iniş-kalkış yapabilen insansız hava aracı, burnunda kızıl ötesi görüntü alabilen ve ASELSAN tarafından geliştirilen özel bir kamera taşıyor.
SSM SİPARİŞ İÇİN GÖRÜŞMEDE
Geçen Temmuz ayındaki Savunma Sanayii İcra Komitesi (SSİK) kararlarına göre test aşamasından sonra SSM 10’u kesin, 10’u da opsiyon toplam 20 adet ANKA siparişi için TAI ile görüşmelere başladı. Seri imalata geçilmesiyle birlikte ANKA’nın iki farklı modeli hayata geçirilecek. Şu anda testleri gerçekleştirilen A modelinin yanı sıra B modelinde ANKA’nın güçlendirilmiş motorları ile havada kalış ve irtifa limitleri artırılacak. 10 bin metreye çıkabilecek. TAI ayrıca uçağın turboprop olarak adlandırılan çok güçlü motora sahip modeli için de SSM ile görüşmeler yapıyor.
ANKA’NIN TEKNİK ÖZELLİKLERİ
Servis yüksekliği: 7 bin 600 metre
Havada kalış süresi: 24 saat
Seyir hızı: 138 km/saat
Gövde Uzunluğu: 8 metre
Kanat Açıklığı. 17 metre
Toplam Kalkış Ağırlığı: 1500 kg
Yararlı Yük: 200 kg
Motor Gücü: 155 beygir
Tolga ÖZBEK/hurriyet.com.tr