Gümrük Müsteşarlığının geçen yıl yayınlanan düzenlemesi ile havalimanlarındaki gümrüksüz satış noktalarında satın alınabilecek ürün kotaları daraltılırken, aradan geçen süre içinde havalimanlarını işleten şirketler büyük sıkıntı yaşadı. Şirketler DHMİ'ye başvurarak, uygulamanın free shop gelirlerinde önemli düşüşe neden olduğunu ve havalimanı işletmesini aldıkları dönemde böyle bir sınırlama bulunmadığını kaydetti. Şirketler, yolcuların alışveriş hakkının eski seviyeye çekilmesini isterken, aksi halde zararlarının tazmin edilmesini talep etti. Şirketler, DHMİ ile yaptıkları sözleşme gereği, gelir kaybına uğradıkları için uğradıkları mağduriyet ve zararın, devlet tarafından karşılanmasını istedi. Uğradıkları zararı 'mücbir sebep' olarak gösteren işletmeler, bu kapsamda ya işletme süresinin uzatılmasını ya da ödedikleri yıllık kira bedelinde indirim yapılarak zararlarının giderilmesini talep etti.
Ülke için döviz kaybı
DHMİ kişi başına 5-15 euro arasında değişen free shop harcamalarının önemini göz önünde bulundurdu. DHMİ, hem işletmecilerin zararı, hem ülkenin döviz kaybı, hem de hazineye aktarılan gelir kaybında yaşanacak düşüşü dikkate alarak, harekete geçti. DHMİ, kısıtlamayı yapan Gümrük Müsteşarlığı'na bir yazı yazarak, devletin yaşayacağı gelir kaybına dikkat çekti. Gümrük Müsteşarlığından gelen yazıda ise "söz konusu talebin yapılacak çalışmalarda dikkate alınacağı" ifade edildi. DHMl'nin hesaplarını inceleyen Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurumu (YDK) da yaşanan sıkıntıyı görerek, sorunun çözülmesi için uyarıda bulundu. Konu, TBMM Kit Komisyonu'na da taşındı. DHMİ yetkilileri de free shop sınırının hemen kaldırılması gerektiğini belirterek, geçen her günün zararı artırdığını aktardı.
1 litre içki, 2 kutu sigara
Gümrük mevzuatında yapılan değişiklikle, Türkiye'ye girişleri sırasında önceden 3 karton sigara, 2 kilogram çikolata, 2 litre alkollü içecek, bin 200 mililitre parfüm olan limitler, 2 karton sigara, 1 litre alkol ve 600 mililitre parfüm ve 1 kilogram çikolataya düşürülmüştü. Yolcular Türkiye'den çıkış yaparken yeni belirlenen limitlerin üç katı kadar alışveriş yapabiliyor. Türkiye çıkışlarında yolcular bu limitlere rağmen ancak gittikleri ülkelerin gümrük mevzuatının izin verdiği miktarda sigara ve alkollü ürün alabiliyor.
DENİZ ÇİÇEK-Akşam