Deniz Pilot Yüzbaşı Cemal Gotha tipi uçağıyla Amasra’dan havalanarak Sapanca gölüne indi.

17 Eylül 1922: İzmir’in geri alınmasından sonra Genelkurmay Başkanlığının 261 sayılı emriyle Konya’da bulunan Kuvva-yi Havaiye Müfettişliği (Hv. Kuv. Genel Müfettişliği) İzmir’e nakledildi. Kordonboyu’nda bir binaya yerleşti.

Adana Tayyare Mektebi de İzmir Seydiköy’e (günümüzde Gaziemir) taşındı. Tayyare Mektebi eski Ziraat Mektebi binasına yerleşti. Komutanlığına Pilot Binbaşı Salim (İlkuçan) atandı. Okula iki keşif uçağı da tahsis edildi. Okulun adı Hava Uçuş Okulu olarak değiştirildi. Pilot yetiştirmek üzere Savunma Vekâleti (bakanlığı) ve Garp Cephesi Komutanlığından subay atanması istendi.

Konya Uçak İstasyon Komutanlığı da İzmir Halkapınar’a intikal etti. Buradaki sivil tamir-üretim tesislerinden etkili bir şekilde yararlanmak amacı güdülmüştü.

I. ve II. Tayyare Bölükleri yeniden ayrılarak Binbaşı Fazıl komutasında grup oluşturuldu: I.Tayyare bölüğünün komutanlığına Binbaşı Yahya, II.Tayyare Bölüğünün Komutanlığına Rasıt Binbaşı Kenan atandı. Her bölüğe dört keşif, dört av uçağı verildi. Ayrıca Binbaşı Fazıl’ın emrine bir av uçağı tahsis edilmişti. Elcezire (Diyarbakır) Tayyare Bölüğü üç keşif, bir av uçağıyla, isim değiştirerek III.Tayyare Bölüğü olarak Afyon’da konuşlanacaktı.

Rasıt Yüzbaşı Kenan’ın liderliğinde bakım malzemelerini taşıyan at arabaları ile kamyonlardan oluşan konvoy Seydiköy’e vardı.

18 Eylül 1922: Garp Cephesi Komutanlığı Tayyare Bölüğüne, Midilli-Sakız adaları civarındaki Yunan gemilerinin keşfiyle bombalanması emrini verdi. Ne ki uçakların savaş ortamındaki ağır uçuşları ve yetersiz bakımları nedeniyle hepsi birden bakıma alınmıştı. Özellikle motorların büyük bakımları gelmişti. Ayrıca Yunanlılardan ele geçirilen uçaklar henüz kontrol edilememişti. Bu yüzden görev uçulamadı.

19 Eylül 1922: Batı Cephesi Komutanlığının ısrarlı emriyle Midilli adasının keşfi için bir uçak kalktı. Ancak motor arızasından geri döndü.

20 Eylül 1922: Midilli’nin keşfi için uçak gönderildi. Adada Yunan ordusunun herhangi bir faaliyeti belirlenmedi.

23 Eylül 1922: Fransız Franklin Boullion başkanlığındaki ateşkes-sulh müzakere heyetinin İzmir’de bulunuşu nedeniyle ertesi günü için şehir üzerinden uçakların alçak uçuşları, akrobasi gösterileri yapmaları emredildi.

24 Eylül 1922: Kurtuluş Savaşından sonra havacılarımız ilk gösteri uçuşunu İzmir’de yaptılar. İzmir’e gelen yabancı heyet için alçak geçişler, akrobasi gösterileri ve merasim uçuşu yapmışlardı. Aynı gün Genelkurmay Başkanlığının emriyle I. ve II. Tayyare Bölüklerinden oluşan “Tayyare Grup Komutanlığı” kurulmuştu. Komutanlığına Binbaşı Fazıl Bey atanmıştı.

Bozcaada’dan havalanan Short-184 tipi bir Yunan deniz uçağı Ezine-Kösedere kıyısına inerek Türk Birliklerinin hakkında karadan keşif yaptıktan sonra tekrar havalanarak uzaklaşmıştı.

25 Eylül 1922: Pilot Binbaşı Salim (İlkuçan) bir Gotha deniz uçağını Amasra’dan Sapanca’ya götürmek için havalandı. Sakarya Nehrinin denize döküldüğü yerde arızalanan uçak denize indi. Tamir edildikten sonra Sapanca’ya tekrar uçtu.

26 Eylül 1922: Hava Kuvvetleri Genel Müfettişi Muzaffer (Ergüder) Beyin verdiği emirle Seydiköy’deki I.Tayyare Bölüğünün Bursa’ya naklinin ön hazırlıkları için Afyon meydanından 5 ton benzin, hintyağı, gres (vakum) yağı ile ilgili personel önden yola çıkacaktı. Bursa’daki hazırlıklar tamamlanınca I.Tayyare Bölüğü Bursa’ya gidecekti.

27 Eylül 1922: Genelkurmay Başkanlığının 4620 sayılı emrine göre, Elcezire Cephesi için Afyon’da av ve keşif uçaklarından oluşan yeni bir bölük kurulması istenmişti. Bunun üzerine hazırlıklara başlandı. Afyon’a III. Tayyare Bölüğü [Elcezire (Diyarbakır)] ismiyle kurulurken üç av, bir keşif uçağıyla görev yapacaklardı.

28-30 Eylül1922: Seydiköy meydanından kalkan Türk uçakları İzmir üstünde üç gün boyunca gösteri uçuşları yaptı. Ayrıca Yunanlılardan ele geçirilen uçakların bakım faaliyetleri sürdürülerek uçuşa hazırlandı.

3 Ekim 1922: Türkiye ile ilk ticari havayolu ilişkisini Fransa başlattı. İstanbul’a Blériot Spad-46 tipi uçak ilk hava kuryesini (postasını) getirmişti. Paris-Prag-Viyana-Budapeşte-Bükreş-İstanbul hattında uçuşlar başlatıldı.

6 Ekim 1922: Mudanya Antlaşması görüşmelerinde Müttefikler Trakya konusunda oyalayıcı tavır sergileyince, I. ve II. Tayyare bölüklerine tekrar ayrışan Cephe Tayyare Bölüğünden, II. Tayyare Bölüğü, Susurluk dolaylarındaki Beyköy’e intikal ettiler.

11 Ekim 1922: Mudanya Ateşkes Antlaşmasıyla Yunanistan’a karşı harekât sona erdirilince, buna bağlı olarak Yunanlılara karşı uçuşlar da durduruldu.

19 Ekim 1922: Mudanya Antlaşması maddelerine göre İstanbul’daki askeri tesisler bir program dâhilinde İşgal Kuvvetlerinden Türk Ordusu yetkililerine teslimi yapılıyordu. Hava tesislerinin geriye alınmasını yürüten heyette Hava Yüzbaşı Rıfat Mazlum ve Teğmen Avni Okar vardı. İngilizlerden Yeşilköy istasyonu, Fransızlardan Safraköy Hava Meydanı, eski Tayyare Okulu ile Yeşilköy sahilindeki eski Deniz Tayyare Okulu binası ve hangarlar geri alındı. Ayrıca protokol gereği elde kalan malzemelerin Türk yetkililerine teslimi de yapıldı. Bu bağlamda uçak yağları, çok miktarda alkol, emayit ve diğer malzemeler teslim alındı. Bunlar daha sonra İzmir’de konuşlanan hava birliklerine gönderilecekti.

******

Kurtuluş Savaşında:

 Yunanlılar Kuvva-yi Milliye’nin üç uçağını düşürmelerine karşın 15’i faal ve 10’u tahrip edilmiş, toplam 25 uçak kaybetmişlerdi.

Tüm Uçuş faaliyetleri: 20 subay (pilot-rasıt-uzman)

                                       10 sivil, astsubay (pilot-rasıt)

                                       10 makinist olmak üzere toplam 40 kişiyle yürütülmüştü.

Devam edecek...