Dünyada önümüzdeki 2 yılda yaklaşık 12 bin uçağın emekli olacağı, hurdaya ayrılacağı söyleniyor. Peki, bu büyüklükteki bir küresel hurdanın ne kadarı geri dönüştürülebilir? Yapılan araştırmalar ve uygulamalarla geri dönüşüm oranı gün geçtikçe artıyor. Bu sonuç, uçak hurdasının hem tekrar ekonomiye değer olarak katılması hem de çevreye olumsuz etkisinin en aza indirilmesi açısından önemli…

Uçakların geri dönüşümü alanında faaliyet gösteren birçok kuruluş bulunuyor. Bunlardan birisi de 2009 yılında Airbus ve sanayi ortakları tarafından kurulan Tarmac Aerosave adlı şirket… Küresel havacılık endüstrisinde uçak geri dönüşümü konusunda dünyanın en yenilikçi şirketlerinden biri olarak gösterilen Tarmac Aerosave, uçak bileşenlerinin geri dönüşüm oranını yüzde 92 olarak veriyor. Tabii daha önce bu oranın yüzde 70 civarında olduğu hatırlanırsa, gelişmenin olumlu tarafı anlaşılıyor.

Şirket, bir uçağın ömrünü tamamlamasının ardından en iyi biçimde depolanmasını, güvenli bir şekilde sökülmesini ve malzemelerin etkin bir şekilde geri dönüştürülmesini sağlıyor. Aslında geri dönüşümün önemi, uçağın üretim aşamasından itibaren dikkate alınıyor. Titanyum, alüminyum, çelik, plastik, çeşitli metaller, kablolar, tekstil ürünleri gibi çok çeşitli malzeme, geri dönüşüm süreçleri de göz önüne alınarak kullanılıyor. Uçağın ömrünü tamamlamasından sonra zararlı sıvılardan ve radyoaktif bileşenlerden arınması, parçalanma, tekrar kullanılabilir parçaların ayrılması ve geri dönüşüm süreçleri, birçok bilimsel araştırma sonucu ortaya konmuş kurallar ve uygulamalar sayesinde yürütülüyor. Örneğin iniş takımları, motor, klima ve diğer bazı malzemeler kurtarılarak ikinci el piyasasında satılabiliyor.

Uçakların geri dönüşümü konusunda 2006 yılında Boeing ve 10 havacılık şirketi tarafından kurulan bir küresel organizasyon da bulunuyor: Uçak Filosu Geri Dönüşüm Birliği (AFRA- The Aircraft Fleet Recycling Association). Bu birlik, endüstri performansını yükseltmek ve hizmet sonu uçakların ticari değerini artırmak için üyeliğe dayalı küresel bir oluşum. AFRA, üreticilerden malzeme geri dönüşümcülerine kadar dünya çapındaki tedarik zinciri boyunca 34 üye şirketi temsil ediyor.

Sonuçta, 2 yıl içinde 12 bin uçağın hurdaya ayrılacağı dünyada, endüstrinin her alanında olması gerektiği gibi olumsuz çevresel etkileri nedeniyle eleştirilen havacılık alanında da çevreyle uyumlu, duyarlı çözümlerin, yeniliklerin takipçisi olmalı, sorumluluk taşımalıyız.

Aydınlık günler dileğiyle.