Bu yazımda sizlerden gelen sorular nedeniyle hamilelik sırasında uçak yolculuğu yapmayla ilgili bilgiler vereceğim. Tıbbi kısımlarda Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı arkadaşım Op. Dr. Aşkın Evren Güler’ in[1] görüşlerine yer verdim.

Uçak ile seyahat hamile kadına ve doğmamış bebeğe zarar verir mi?

Uçak ile seyahatte hava basıncı değişikliklerinin, nem oranı farklılıklarının gebelik materyaline ve anneye zararı olmadığı bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Seyahat düşük, erken doğum ve suların gelmesi gibi gebelik sorunları yaratmamaktadır. Hamilelikte gerçekleştirilecek uçak yolculuğu; kanama, düşük tehdidi, şeker hastalığı, yüksek tansiyon, erken doğum öyküsü gibi yüksek risk faktörlerinin olmadığı durumlarda son derece güvenlidir.

Gebelikte uçakla seyahatte en uygun zaman nedir?

Sağlıklı tekil gebeliği olan anne adayı için 37. hafta öncesi, ikiz ve üzeri çoğul gebeliği olan anne adayı için 32. hafta öncesi güvenli addedilmektedir. Risk faktörünün olduğu durumlarda (erken doğum tehdidi vs) takip olunan kadın hastalıkları ve doğum uzmanı görüşü önemlidir.

Gebelikte uçakla seyahat ne gibi problemler doğurabilir?

1. Bacaklarda şişlik ve ödem oluşabilir,
2. Burunda konjesyon (şişlik), kulak problemleri (dolgunluk gibi) olabilir,
3. Yolculuk ve harekete bağlı yol tutması olabilir,
4. Uzun süren seyahatlerde bacak ve leğen kemiği damarlarında pıhtılaşma ile seyredebilen, hayatı tehdit edici duruma sebebiyet veren derin ven trombozu (DVT) oluşabilir. Tarif edilen problemler arasında en çok sorun olabilecek konu DVT'dir. Bu tablo kısa yolculuklarda (4 saatin altında) ciddi problem oluşturmaz. 4 saati aşan seyahatlerde;

1. Hafif kıyafetler ve rahat ayakkabı giymek,
2. Geçişe müsait koltuk seçerek uçak içinde en geç 2 saatte bir dolaşmak,
3. Oturduğumuz sürece en aza 30 dakikada bir defa olacak şekilde düzenli bacak egzersizleri yapmak,
4. Uçuş esnasında kafein ve alkol içermeyen sıvı almak,
5. Hekiminizin önereceği şekilde varis çorabı giymek DVT ihtimalini azaltır.

Hamilelik sürecinde havaalanına girerken, geçilen güvenlik kapı ve detektörleri bebeğe zarar verir mi?

Havaalanlarının girişindeki detektörler metal detektörüdür ve X ışını ile çalışmazlar. Bu nedenle bu kapılardan hamileler güvenle geçebilir.

Havayolu şirketinin gebeleri uçağa almama hakkı var mıdır?

Bilet acentaları rezervasyon sırasında hamile olup olunmadığı ya da beklenen doğum tarihinin ne zaman olduğunu sormazlar ancak hamile bayanlar uçağa binmek üzere kapıya yöneldiklerinde eğer beklenen doğum tarihine 1 hafta ya da daha az kalmış ise havayolu şirketleri onları uçağa almama hakkına sahiptirler.

Doktor raporu alınması gereken durumlar nelerdir?

Uçağa biniş sırasında sorun yaşamamak, uçağa alınmama riskiyle karşılaşmamak yani uçuşu kaçırmamak için hamile kadınlar doktorlarından uçak yolculuğu yapmada bir sakınca olmadığına dair rapor alıp bunu tüm uçuşları sırasında yanlarında taşımaları uygun bir davranış olacaktır. Bu raporda muayene olunduğu ve 72 saat içinde doğumun başlayabileceğine ilişkin bir bulguya rastlanmadığının belirtilmesi özellikle hamileliğin son dönemlerindeyse yolcu için yararlı olabilir.

Gebe yolcular için havayolu şirketlerinin kuralları nelerdir?

Havayolu şirketlerinin hamile olan yolcuları için uyguladıkları uçuş prosedürleri ise farklılıklar gösteriyor. Bazı havayolu şirketleri gebeliğin 36. haftasına kadar hiçbir belgeye gerek olmadan hamilelerin uçmasına izin verirken, bazıları ise 27. haftadan sonra sadece Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) tarafından sağlanan medikal rapor olan MEDIF belgesi ile uçuşa olanak sağlıyor. Kurallar seyahat edilecek havayolu şirketlerinin internet sayfalarından öğrenilebilir. Türkiye’deki havayolu şirketlerinin hamileler için farklı uygulamaları bulunuyor. Şirketlerin internet sitelerinde de yer alan kuralları şu şekilde;

1. Türk Hava Yolları A.O, Atlas Global ve Onur Air‘ in gebe yolculara yönelik kuralları;

28. haftalarını (yedi ay) doldurmamış olan hamile yolculardan seyahat için herhangi bir rapor istenmez. Tek bebeğe hamile olan yolcular, 28. haftanın başından 35. haftanın sonuna kadar kendi doktorlarından aldıkları “uçakla seyahatinde herhangi bir sakınca yoktur” ibaresi yer alan raporla seyahat edebilirler. 36 hafta ve sonrasında ise doktor raporu olsa dahi hamile yolcuların seyahatine izin verilmez. İki veya daha fazla bebeğe hamile yolcular ise 28. haftanın başından 31. haftanın sonuna kadar kendi doktorlarından aldıkları “uçakla seyahatinde herhangi bir sakınca yoktur” ibaresi yer alan raporla seyahat edebilirler. 32 hafta ve sonrasında ise doktor raporu olsa dahi hamile yolcuların seyahatine izin verilmez. Doktor raporunun tarihi 7 günden eski olamaz. Raporu düzenleyen doktorun rapor üzerinde adı soyadı, diploma numarası ve imzası mutlaka olmalıdır. Raporun dili İngilizce veya Türkçe olmalıdır.

2. Sun Express’in gebe yolculara yönelik kuralları;

35. haftanın bitimine kadar yani doğuma 4 hafta kalana dek anne adayları jinekolog raporu olmadan Sun Express uçuşlarında seyahat edebilirler. Bunun dışında kalan sürede anne adaylarının SunExpress ile uçması mümkün değildir.

3. Pegasus Havayolları’nın gebe yolculara yönelik kuralları;

Hamileliğin 28. haftasının sonuna kadar doktor raporuna ihtiyaç yoktur.Tekli hamilelikte 28. haftanın bitiminden itibaren, 36. haftanın sonuna kadar yazılı doktor raporuyla uçabilir. 36. haftanın bitiminden sonra doktor raporuyla olsa dahi yolcu uçuşa kabul edilemez. Doktor raporu uçuş tarihinden maksimum 7 gün önce alınmış olmalıdır. Çoklu komplikasyonsuz hamilelikte 28. haftanın bitiminden itibaren, 32. haftanın sonuna kadar yazılı doktor raporuyla uçabilir. 32.haftanın bitiminden sonra doktor raporuyla olsa dahi yolcu uçuşa kabul edilemez. Doktor raporu uçuş tarihinden maksimum 7 gün önce alınmış olmalıdır. Komplikasyonlu hamilelikte; yolcu mutlaka yazılı doktor raporu sunacaktır. Uçuş tarihinden maksimum 7 gün önce alınmış olmalıdır. Daha geriye dönük alınmış olan raporlar geçerli kabul edilmeyecektir. Rapor açık şekilde, yolcunun uçakla seyahatinde engel olmadığını belirtmeli, onaylayan tıp doktorunun kaşe ve imzasını içermelidir.

Hepinize iyi uçuşlar dilerim…

[1] http://www.koruhastanesi.com/Doktor-287-69-OpDrAskinEvrenGULER