Altın Kanatlar
2000 yılında TRT ve Türk Hava Kuvvetlerinin işbirliğinde aynı yolculuğun benzetilmiş uçaklarla uygulanması ve bunun belgesel film yapım projesi geliştirilmişti. Blériot uçağının özellikleri temel alınarak Kayseri Hava İkmal Merkezinde iki uçak üretilmişti. Üretim aşamasında dünyada epey kaynak araştırılıp, uzmanlara danışılmıştı.
Uçakların uçuş rota boyu için Dışişleri Bakanlığının bir heyeti Suriye-Lübnan-İsrail-Ürdün- Mısır’da koordinasyon ve gerekli izinlerin alınması için 15 Ekim 2000’de yola çıkmıştı. Heyetin içindeki askeri yetkililer konaklama, lojistik, teknik ayrıntıları incelemişlerdi.
27 Ocak 2001’de ilk uçak “Fethi Bey” ismiyle tamamlanmıştı: Uçağın motoru, seyrüsefer sistemleri ve kaportası orijinalinden oldukça farklıydı. Ekipler uçaklarla test uçuşlarını tamamladıktan sonra 15 Mayıs 2001’de törenle İstanbul’dan yola çıkmışlardı. 18 Mayıs 2001 günü İskenderiye’de “anma” uçuşu son bulmuştu.
Anma Faaliyetleri:
Daha sonra kaza mahalline bir anıt dikilmişti: Kaidesi siyah beyaz taşların üzerinde bir sütun olarak düzenlenmişti. Ayrıca eskiden ismi “Megri” olan Ege kasabasının adı “Fethiye” olarak değiştirilmişti. Kazaya kadar Fethi ve Sadık Beylerin iniş yaptıkları tüm kentlerde orduya uçak alımı kampanyaları düzenlenmişti.
Behçet Kemal Çağlar’ın Fethi Beye atfen yazdığı şiir:
“Aslan uçtu” diye söylenir methi;
Bu kutsal toprağın çocuğu Fethi…
Kahrolur darbanla elbet her zaman
Olursa bakış yan ve maksat eğri;
Bak: Fethiye oldu sayende Meğri
Kartalım! Gölgende hürdür bu vatan.
2001 yılında uygulanan Altın Kanatlar projesi için PTT bir anma pul serisi çıkartmıştı. Serinin yanısıra kartpostallar çıkartılırken flam* uygulaması yapılmıştı. PTT Kurumu 2006 yılında başlattığı “Uçaklar” konulu pul serisinde Muavenet-i Milliye (Blériot) uçağı da yer almıştı. Yine PTT, 2014 yılında Fethi Bey anısına bir anma bloğu çıkartmıştı.
(*) Genellikle makinayla posta zarfının tarih kısmının yanına basılan dikdörtgenin içinde yer alan reklam, slogan vb. damga izidir
Faydalanılan Kaynaklar:
*Türk Havacılığında İlkler (Sinemis Oğuz-Uluslararası İlişkiler Kütüphanesi, 2017)
*Havacılık Tarihinde Türkler Cilt:1 (Yavuz Kansu &Sermet Şensöz &Yılmaz Öztuna-Hv. Kuvv. Hava Basımevi ve Neşriyat Müdürlüğü, 2008)
*Türk Hava Kuvvetleri Tarihi Cilt:1 (Ajun Kurter- Hv. Kuvv. Kom. 2006)
*İstikbal Göklerin Gökler Bizimdir Cilt:1-2 (Oktay Verel- T. Hv. Kurumu yayınları, 1981)
*Türk Hava Gücü (Osman Yalçın-Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2017)
*Türkiye’de Tayyarecilik ve Balonculuk Tarihi (Süreyya İlmen- Hilmi Kitabevi, 1947)
*Osmanlı Pilotlarının İstanbul-Kahire-İskenderiye Seyahati Şubat-Mayıs 1914 (Önder Kocatürk- Boğaziçi yayınları, 2013)
*Türk Hava Kuvvetlerinin Doğuş Yılları (İrfan Sarp-Pozitif yayınları, 2010)
*Popüler Tarih Dergisi (Nisan 2001 Sayı:11)
* Cüneyt Gemicioğlu- Türk Aerofilatelisi: (https:/aeroturk.blogspot.com.tr)