VECİHİ HÜRKUŞ VE BİR TARİHİ GERÇEK

Vecihi Hürkuş ve ilk kez duyacağınız tarihi gerçek

Babam aradı dün.

Ülkü Takvimi’nin önceki günkü (16 Temmuz) yaprağının arkasındaki “Geçmişte bugün yaşanmışlar” kısmında yer alan bilgiyi aktardı önce:

“İlk Türk hava zaferini kazanan, havacılık okulunu açan, sivil hava yolu şirketi kuran, uçağını inşa eden ve daha birçok ilkleri ile havacılık tarihimize geçen Vecihi Hürkuş (1896 - 1969) hayata veda etti.”

Sonra da öyle bir anısını anlattı ki, bugüne kadar hiç bir kaynakta rastlamadığım bir bilgiydi bu.

***

Sanırım Türkiye Cumhuriyeti’nin İstiklal Savaşı tarihine, bugüne kadar bilinmeyen, çok önemli bir ayrıntı ekliyoruz.

Tarihi bir gerçek ortaya çıkıyor yıllar sonra.

 ***

Sene 1921... İkinci İnönü Savaşı...

 Yazılı kaynaklardaki şu bölümü dikkatle okumanızı rica ediyorum:

“Yunan birlikleri muharebenin ilk dört gününde çok başarılı olarak 24 Mart’ta Dumlupınar’ı, 27 Mart’ta da Afyon’u ele geçirdiler. Eskişehir yönünde gelişen Yunan saldırısı ise Birinci İnönü Muharebesi’nde takip edilen yoldan ilerlemekteydi. İnönü mevkiindeki çatışmalar 27 Mart sabahı başladı. Yunan ordusunun ilk günlerde etkili taarruzlar yapması üzerine cepheye bizzat gelerek komutayı İsmet Paşa’dan devralan Başbakan ve Milli Savunma Bakanı Fevzi Paşa’nın Türk ordusuna verdiği beklenmedik başarılı karşı taarruz emriyle düşman güçleri geri çekilmek zorunda kaldılar.“

Şu cümleye özellikle dikkat lütfen: “Fevzi Paşa’nın Türk ordusuna verdiği ‘beklenmedik’ başarılı karşı taaruz emri...“

İşte o ‘beklenmedik’ karşı taaruz emrinin ve dolayısı ile 2’nci İnönü Zaferi’nin ardında Vecihi Hürkuş’un olduğu bilgisi, bu yazıyla gün yüzüne çıkmış oluyor.

Nasıl mı?..

***

Bu tarihi gerçeğin ayrıntılarını babam, Mustafa Çelik anlattı dün telefonda...

Babam MTA’dan emekli. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü’nden...

1960’lı yıllarda Vecihi Hürkuş ile birlikte çalışmışlar bir dönem. O tarihlerde 70’ine merdiven dayamış olan Hürkuş, o yaşında, havzalarda havadan keşif ve hava fotoğraflarıyla maden aramalarında MTA ekipleriyle birlikte görev yapıyormuş.

Çalıştıkları bir kampta, Hürkuş’tan bizzat dinlemiş babam 2’inci İnönü Savaşı’nın zafer ile sonuçlanmasının perde arkasını:

 - Vecihi Bey şöyle anlatmıştı o olayı...

Murat Birsel’in yazısının devamı için TIKLAYINIZ…