Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatı (EUROCONTROL), üçüncü çeyrek verilerini de içeren 2018 yılı Ocak-Eylül dönemine ilişkin hava trafiği verilerini, günlük ilave uçuş sayılarını, hava aracı trafiğini en çok arttıran havaalanlarını ve yolcusunu en fazla arttıran havayolu işletmelerini açıkladı.
Avrupa hava trafiğine katkılarından dolayı Türkiye nezdinde Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM)’ne bir teşekkür mektubu gönderen EUROCONTROL, raporun detaylarını yayımladı. Türkiye’nin hava trafiğine en fazla katkı yapan ülke olmasının yanı sıra, Atatürk ve Antalya Havaalanlarındaki yolcu artışı ile Türk Havayolları’nın elde ettiği başarıların da yer aldığı raporda ayrıca 29 Ekim’de İstanbul Havalimanı’ndan yeni seferlere başlandığı da bildirildi.
Ocak - Eylül 2018 döneminde Avrupa’da hava trafiğinin yüzde 3,4 artığı ve bunun günlük ortalama 986 uçuşa karşılık geldiğini belirtilen raporda, hava aracı trafiğine en fazla katkı yapan ilk beş ülke açıklandı. Buna göre, günlük ilave 192 uçuş ile Türkiye birinci sırada yer alırken, ülkemizi 160 uçuş ilavesiyle Rusya Federasyonu ve İspanya izledi. Almanya (+ 158), Polonya (+137), Yunanistan(+133) uçuş ile Avrupa hava seyrüseferine en fazla katkıyı yapan diğer ülkeler oldu.
EUROCONTROL üyesi ülkeler içerisinde Ocak-Eylül 2018 döneminde geçen yılın aynı dönemine göre Hava Seyrüsefer Hizmet Sağlayıcıları içinde ise Devlet Hava Meydanları İşletmesi(DHMİ) Genel Müdürlüğü söz konusu dönemde ilk sıraya yerleşti. Türkiye’yi sırasıyla ENAIRE (İspanya), ENAV (İtalya), DFS (Almanya) ve Bulatsa (Bulgaristan) izledi (Tablo 1). Avrupa hava tarafiğine en fazla uçuş ekleyen havalimanları içinde ise, Frankfurt Havalimanı’ndan sonra Antalya Havalimanı ikinci sırada yer aldı. Antalya Havalimanı’nı Atina ve Madrid Havalimanları takip etti (Tablo 2).
Ocak Eylül 2018 döneminde en büyük 30 Avrupa havalimanları içerisinde ATM gecikmelerinde her bir iniş trafiği için ortalama 1.28 dakikadan 1.13 dakikaya azalmış olup, bu azalmaya en büyük katkıyı iniş trafiklerinin gecikmelerinde 5.5 dakikalık ortalama azalma ile İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı sağlamıştır.
Avrupa’da yolcusunu en fazla artıran havayolu işletmeleri; Türk taşıyıcılar…
Ocak-Eylül 2018 döneminde Avrupa’da yolcusunu en fazla arttıran üç havayolundan ikisi ise Türk işletmeleri oldu. Yüzde 21 artışla Wizz Air birinci olurken, Türk Havayolları yüzde 12 artışla ikinci sırada, Pegasus Havayolları yüzde 11 artışla üçüncü sırada yer aldı. Hava trafiğine en fazla günlük uçuş ekleyen havayolları ise EasyJet UK (+140) ve Ryanair (+103 ) gibi charter taşıyıcılar olurken, üçüncü sırada Lufthansa (+90), dördüncü sırada ise Türk Hava Yolları(+83 ) yer aldı. (Tablo 3)
Yolcu sayısındaki artış oranı bakımından Atatürk Havalimanı yüzde 7.8 ile ikinci sırada….
Ocak-Eylül 2018 döneminde Avrupa’nın en yoğun havalimanları sıralamasında Atatürk Havalimanı günlük ortalama 1267 uçuşla 5. sırada yer aldı. İlk sırada 1417 uçuşla Amsterdam Havalimanı yer alırken, onu Frankfurt(1414 uçuş), Paris CDG(1345 uçuş), Londra Heathrow (1316 uçuş) Havalimanları takip etti (Tablo 4). Söz konusu dönemde, 51,7 milyon yolcu ağırlayan Atatürk Havalimanı geçen sene aynı döneme oranla yolcu sayısını yüzde 7.8 artırarak yolcu sayısını yüzde 8.4 arttıran Frankfurt Havalimanı’ndan sonra artış oranı bakımından ise ikinci sırada yer almış olup yolcu sayısı bakımından 5. sıradadır(Tablo 5).
EUROCONTROL raporunda, ayrıca, İstanbul Havalimanı 29 Ekim 2018'de resmen hizmete açıldığı ve Türk Hava Yolları’nın 31 Ekim'de Ankara, Antalya, Bakü, Ercan ve İzmir olmak üzere beş hatta operasyona başladığı belirtildi. Türkiye’deki tüm havayolu işletmelerinin 31 Aralık 2018'de İstanbul Havalimanı’na taşınacağı, tam olarak faaliyete geçtikten sonra (2026) havalimanın yılda 200 milyon yolcu taşıyacağı ve 2018 yılı sonuna kadar Atatürk Havalimanı’ndan tüm operasyonların sonlandırılacağı ifade edilmiştir (Tablo 4- 5).
Charter uçuşların en fazla arttığı havalimanı yüzde 21 ile Antalya Havalimanı….
Avrupa’nın en yoğun kalkış trafiğine sahip ilk 10 havalimanı içinde Atatürk Havalimanı günlük 1.084 uçuşla (geçen seneye göre yüzde 5 artışla) Londra Heathrow ve Frankfurt’tan sonra 3. sırada yer aldı. Uçak kalkış ve varış trafiği içinde charter uçuşlarını en fazla arttıran havalimanı ise günlük 176 uçuş ve yüzde 21’lik artışla Antalya Havalimanı oldu. (Tablo 6-7)
Ocak-Eylül 2018 raporunda, Avrupa genelindeki yüzde 3,5 düzeyindeki büyümenin özellikle yaz aylarında (Haziran-Temmuz-Ağustos) yüzde 3.8 olarak gerçekleştiği, bu büyümede ise Türkiye ve Yunanistan’ın katkısı olduğu belirtildi.
Türkiye’nin 2024’te Almanya ve Fransa’yı geride bırakacağı öngörülüyor…
EUROCONTROL’ün 2017 raporuna göre, 2024 yılına gelindiğinde Avrupa’da günlük en fazla uçuşa sahip ülkenin Türkiye olacağı, Almanya ve Fransa’nın ülkemizi takip edeceği öngörülüyor. 2018-2024 yılları arasında en yüksek ortalama yıllık büyümeye sahip ülkelerin ise Kıbrıs (% 5,9), Gürcistan (% 5,3), Ukrayna (% 5,2) ve Türkiye (% 4,9) olarak tahmin ediliyor(Tablo 8). Bu ülkelerin mevcut hava trafiğinin Türkiye’ye oranla çok düşük olması nedeniyle Türkiye’nin hava trafiğindeki yüzde 4.9’luk bir büyüme oranıyla Almanya ve Fransa’yı geride bırakması öngörülüyor.