3. havalimanı için başlayan kamulaştırma sürecinde Yeniköy'de metrekare fiyatları TOKİ tarafından 22-55 lira olarak belirlendi. Köylülerin beklentisi ise 200-400 lira arasındaydı. Süreç tıkanınca Bakanlar Kurulu, bölgedeki birçok taşınmaz için "acele kamulaştırma" kararı aldı.
3. HAVALİMANINDA OHAL
Karadeniz kıyısında Terkos Gölü yakınlarındaki Akpınar ve Yeniköy arasında inşa edilecek 3. havalimanı için başlayan kamulaştırma süreci tıkandı. En çok kamulaştırmanın yapıldığı Yeniköy'de metrekare fiyatları TOKİ tarafından 22-55 lira olarak belirlendi. Köylülerin beklediği rakam ise metrekare başına 200-400 lira arasındaydı. Önerilen rakam ile beklenen rakamlar arasındaki uçurum nedeniyle hayal kırıklığı yaşayan köylüler TOKİ ile anlaşma masasına oturmadı. Süreç tıkanınca Bakanlar Kurulu, bölgedeki birçok taşınmaz için "acele kamulaştırma" karan aldı.
90 bin dönüm alanı kapsaması planlanan 3. havalimanı sahası, 2012 yılında yapılan ÇED toplantısı sonrası yapılan itirazlar üzerine 76 bin dönüme düşürüldü. Saha 14 bin dönüm azalınca Tayakadın köyü kamulaştırmanın dışında kaldı. Proje ilk açıklandığında köyün dört bir tarafında açılan emlakçılar bugünlerde sinek avlıyor. Köylüler de 3. havalimanının dışında kalsalar da Kanal İstanbul projesinin köylerinden geçme ihtimali olduğunu düşünüyorlar.
Köylüler şokta
Proje kapsamında en çok kamulaştırmanın yapılacağı Yeniköy'de yaşayanlar ise şu an beklemede. Köyde yaklaşık 700 dönümlük tarla, bahçe ve kömür ocaklarının kullandığı atıl alanlar kamulaştırma kapsamına alınmıştı. Kasım ayında TOKİ tarafından mülk sahiplerine pazarlık görüşmeleri için çağrı kâğıdı gitti. Halkalı 4. Etap'taki TOKİ ofisine giden köylüler ise adeta şoke oldular. Köylülere metrekare başına 22 ile 55 lira arasında değişen rakamlar önerildi. Ancak köylülerin beklentisi 400-450 lira civarındaydı. Çünkü Karadeniz'e kıyısı olan köyün sahil kesiminde arsaların metrekaresi 400 lira civarında değer biçiliyor.
10 katını bekliyorduk
Yeniköy Muhtarlığı çalışanı ve köyün yerlilerinden Güven Aydoğan, "Biz bu rakamların 10 katını bekliyorduk. Çok küçük arsası olan 2 kişi dışında kimse anlaşmadı. Fiyatın yükseltilmesi için dava açacaktık ama yasal süreç gereği mahkemeye TOKİ’nin başvurması bekleniyormuş. Bütün köy bekliyoruz" dedi. Kamulaştırma yerleşim yerlerini kapsamadığı için hayatlarının çok fazla etkilenmeyeceğini düşünen Aydoğan, en büyük sıkıntıyı hayvancılık yapanların çekeceğini belirtti. Aydoğan "Köyümüzde 30-35 kadar ahır var. 40 yıldır hayvancılıktan başka bir şey yapmamış adamın ahırını, sürüsünü, tarlasını bozup 20 bin lira verip 'kendine yeni bir yaşam kur' demek insafsızca. Vermeyi düşündükleri rakamlar çok düşük. İnsanların mağdur olması kaçınılmaz" diye konuştu. Proje kapsamında kamulaştırma kapsamına alınan Ağaçlı köyünde yurttaşlara TOKİ'nin aynı tebligatları gönderdiği ve rakamların çok düşük bulunduğu belirtiliyor.
Acele kamulaştırma
Süreç bu şekilde tıkanınca Bakanlar Kurulu 2 Ocak'ta Arnavutköy ilçesinin İmrahor, Tayakadın ve Yeniköy köyleri ile Eyüp ilçesinin Ağaçlı, Akpınar ve İhsaniye köylerinde yer alan bazı taşınmazlar için "acele kamulaştırılma" karan aldı. Karar 17 Ocak'ta Resmi Gazete'de yayımlandı. Acele kamulaştırma savaş, afet gibi olağanüstü hallerde başvurulan bir yöntem. Acele el koyma tarihinden itibaren 6 ayda kamulaştırma işlemlerinin tamamlanması gerekiyor. Mülk sahibi bu süre içinde bedel tespiti ve tescil davası açmazsa "kamulaştırmasız el atma davası" açma hakkı doğuyor. 3. havalimanı için 3 Mayıs 2013'taki ihaleyi 22 milyar 152 milyon Avro ile Cengiz-Kolin-Limak-Kalyon-Mapa Ortak Girişim Grubu kazanmıştı.
Özlem GÜVEMLİ -Cumhuriyet