Pilot Grishchenko son olarak, insanlık tarihinin en önemli nükleer facialarından Çernobil’de görev üstlenmişti. 26 Nisan 1986 tarihindeki büyük patlamanın hemen ardından Pilot Anatoly Grishchenko ve Mil Tasarım Bürosu Baş Pilotu Gurgen Karapetyan, Ukrayna'nın Pripyat yakınlarındaki Çernobil Nükleer Santrali'nde 4 numaralı reaktörün enkazı üzerinde Mil Mi-26 tipi helikopterle 4 gün boyunca uçtu.

Helikopter, 200 metre uzunluğundaki bir kabloya bağlı 15 ton ağırlığında kum, kurşun, kil, bor ve çimento karışımını taşıyor ve Pilot Grishchenko bu karışımı doğrudan açıktaki reaktör çekirdeğinin üzerine boşaltıyordu.

Radyasyon ve Lösemi

Pilot Grishchenko görev sırasında reaktörün enkazından yayılan radyoaktif gazların arasında tekrar tekrar defalarca uçtu. Görev sona erdiğinde kahraman pilotun aldığı radyasyon miktarı, bir insanın ömür boyu maruz kalabileceği miktarın 30 katını aşmıştı. Radyasyonun öldürücü etkileri kısa sürede ortaya çıktı; Pilot Grishchenko’ya radyasyon zehirlenmesinin ardından lösemi teşhisi kondu. Grischenko, tedavisi için karısı Galina ile birlikte 11 Nisan 1990'da ABD’de Seattle Fred Hutchinson Kanser Araştırma Merkezi'ne nakledildi. Bir süre kemoterapi tedavisi gördü. Ardından Fransa'da bulunan donörden kemik iliği temin edildi. Pilot Grishchenko’ya Çernobil üzerindeki ilk uçuşundan tam 4 yıl, 1 gün sonra 27 Nisan 1990 tarihinde 7 saatlik bir operasyonla kemik iliği nakli yapıldı. Fakat kısa bir süre sonra oluşan akciğer enfeksiyonu, kahraman pilotun sağlık durumunu kötüleştirdi. Solunum cihazına bağlanan Grishchenko, ne yazık ki 2 Temmuz 1990 akşamı henüz 53 yaşındayken hayatını kaybetti.

Kahraman pilotun cenazesi Rusya’ya gönderildi ve Zhukovsky'deki Bykovskoe Anıt Mezarlığı'na gömüldü.

Ölümünün ardından ABD’nin en önemli bayramı olan 4 Temmuz Bağımsızlık Günü'nde Grishchenko’nun anısına Seattle kentinde bayraklar yarıya indirildi.

Merkezi Virjinya’da bulunan Uçuş Güvenliği Vakfı, Grishchenko'yu “Graviner Sword” ile sembolize edilen Kahramanlık Ödülü ile onurlandırdı.

27 Şubat 1995'te Rusya Devlet Başkanı Başkan Boris Yeltsin tarafından “Rusya Federasyonu Kahramanının Altın Yıldızı” ile ödüllendirildi.

Bir anlamda kendini feda eden onurlu Pilot Grishchenko bu dünyadan göçmüştü ama belki binlerce insanın daha ölmesini engelleyerek ardında insanlık tarihine önemli bir iz bırakmıştı.

Kaynak: thisdayinaviation.com