2020’DE NELER YAPTIK?
Değerli Sivil Havacılık Çalışanları,
Ülkemizde ilk kez 2020 yılının Mart ayında görülen coronavirüs, kısa sürede tüm dünyada etkisini artırmış ve havacılık sektörüne ağır bir darbe vurmuştur. Son derece kırılgan bir sektörde faaliyet gösteren havacılık işletmeleri içine düştükleri çıkmazdan kurtulmak için en bilindik ve klasik yöntemi uygulamaya koymuşlar ve çalışan hakları üzerinden sorunu çözmek kolaycılığına başvurmuşlardır.
Tüm havayolu çalışanlarının sesi, nefesi ve desteği olan Havayolu Çalışanları Sendikası (HAVA-SEN) bu süreçte oynanan oyunları, kurulan tezgahları ve etik dışı planları afişe etmekle kalmamış, alternatif çözüm yollarını da ortaya koymuştur.
- Pandeminin başlangıcında, 60 yaş üstü ve uçuşa engel teşkil etmeyen sağlık kısıtı taşıyan pilotların uçuşlarının kesilerek ücretsiz izne çıkartılması, tüm çalışanların özel sağlık sigortalarının iptal edilmesi uygulamalarını kamuoyuna HAVA-SEN duyurmuş, THY yönetimi de bu yanlıştan dönerek çaresiz ve kaygılı çalışanlarına sahip çıkmak zorunda kalmıştır.
- HAVA-SEN benzer şekilde, pandeminin henüz başında, THY'nin tüm çalışanlarına maddi destek sağlaması ve ilaveten kısa çalışma ödeneğinden yararlandırması, ücretsiz izin uygulamasına başvurmaması, kısıtlı sayıdaki uçuşlarda fırsat eşitliği çerçevesinde görevlendirme yapması, pandemi süresince eğitim borçlarına ilişkin kesinti yapmaması, pandeminin öngörülen süreden daha fazla devam etmesi halinde uygulanacak personel ve ücretlendirme politikasını çalışanlarla paylaşması konusundaki uyarılarını kamuoyu ile paylaşmıştır.
- Aynı şekilde yetkili sendika Hava İş'i Nisan ayı başında THY ile ivedilikle bir tadil protokolü yaparak çalışanların durumlarının netleştirilmesi için uyarmış ancak bu protokolün Eylül ayında imzalanması nedeniyle tam 5 ay boyunca tüm çalışanlar işverenin insafına terkedilerek maddi ve manevi büyük kayıplara uğramıştır.
- Eylül başında yetkili sendika Hava İş, ileride telafi edilebilecek şekilde ve makul düzeyde bir tadil protokolü yerine insan onuruna yakışmayan bir teslim belgesini imzalamakla kalmamış, sözkonusu protokolü THY'nin tamamen hukuk dışı bir yöntemle üyelerine tek tek onaylatmasına da göz yummuştur. "Üyelerimizin onaylamadığı hiçbir protokolü imzalamayacağız" sözünü tutmayarak üyelerine açıkça yalan söyleyen yetkili sendikanın, hukuki ve cezai sorumluluktan kurtulmak için işveren eliyle işçilerden onay toplatarak işçi ile işvereni karşı karşıya getirmesinin sarı sendikaların bile cesaret edemeyeceği bir davranış biçimi olduğunu yüksek sesle dile getiren de yine HAVASEN olmuştur.
- “Kırk katır mı, kırk satır mı” açmazına sokulan, işveren karşısında çaresiz, sahipsiz ve yanlız bırakılan, sendika tarafından adeta kaderlerine terk edilen çalışanlar sadece 1.5 yıllarını kaybetmekle kalmamış, 2022 Ocak ayında başlayacak 27. Dönem Toplu İş Sözleşmesi görüşmelerine indirilmiş ücretlerle girme tehlikesi ile karşı karşıya kalmıştır. HAVA-SEN, 2021 yılında da süreci izleyerek tadil protokolünün gelişen koşullara göre olumlu anlamda revizesi için uyarı ve çalışanları bilgilendirme sorumluluğunu yerine getirmeye devam edecektir.
- Kendisine havacılık uzmanı unvanını uygun gören bir gazetecinin, pilotlar ve kabin memurlarının aldığı ücretleri tam da pandemi döneminde gündeme getirerek kamuoyuna hedef göstermesine, işlerine ve ekmeklerine sahip çıkma konusundaki iradelerini baskılamaya yönelik maksatlı medya tertibine en sert tepki sadece HAVA-SEN tarafından verilmiştir.
- Kaza kırım yaşayan ve tutuklu olarak hukuki süreci devam eden Kaptan Pilot hapishanede ziyaret edilerek HAVA-SEN olarak destek verilmiştir.
- Ülkemizin pilotları işini veya gelirini kaybederken, birçok pilotumuz yıllardır iş bulamazken yabancı pilotların pandemi döneminde istihdamına devam edilmesine karşı HAVASEN, başta Cumhurbaşkanlığı olmak üzere ilgili makamlara yabancı pilot istihdamının durdurulmasına ilişkin talebi uygun görülmüş, SHGM de bu yöndeki tavsiyesini havacılık işletmelerine iletmiştir. Sonuç olarak THY önce yabancı pilotları ücretsiz izne çıkartmış daha sonra da tanıdığı ilave ayrıcalıkları kaldırmıştır. Diğer havacılık işletmelerinin de aynı doğrultuda davranması beklenmektedir.
- Pandemi döneminde THY'nin yan kuruluşu TGS (Turkish Ground Services) bünyesindeki emekçilere karşı uygulanan hasmane tutum, 2020 ve 2021 ikramiyelerinin tek taraflı olarak kaldırılması ile somutlaşmış ve çaresiz çalışanlara iş akitlerini kendilerinin feshetmesi kılıfı ile yüzlerce TGS işçisi işsiz bırakılmış, bu süreçte de HAVA-SEN kurulan tezgah konusunda gerekli uyarıları yapmış, talep edenlere her türlü hukuki desteği vermiştir.
- AtlasGlobal patronunun, Kasım ayından bu yana para ödemeden çalıştırdığı, Şubat ayında da iflas başvurusu yapmadan hemen önce işten çıkarttığı yaklaşık 2000 çalışana HAVA-SEN kapılarını açmış, haklı mücadelelerinde yanlarında olmuştur. AtlasGlobal olayı, ileride benzeri yaşanabilecek ve kaybedenin sadece havacılık emekçileri olduğu şirket batırma operasyonlarını engellemek açısından bir laboratuar çalışması niteliğindedir. HAVA-SEN direnen AtlasGlobal emekçileri alacaklarını tahsil edene kadar bu onurlu mücadelede en ön safta olacaktır.
HAVA-SEN, üyesi olsun olmasın tüm havacılık emekçilerinin hak, hukuk ve ekmeklerini koruma konusunda her zaman yanlarında olmaya devam edecektir. Bu süreçte, sendikal mücadelemizde desteğini esirgemeyen sendikalara, sivil toplum kuruluşlarına teşekkürlerimizi sunuyor, 2020 yılının tüm olumsuzlukları ile birlikte geride kalması, 2021 yılının insan onuruna yakışan bir çalışma yaşamına ve iş barışına sahne olması, çalışanların haklarını alabildiği, işini kaybetmediği, kaybedenlerin ise tekrar çalışma olanağı bulabildiği bir yıl olması dileklerimizle, tüm havacılık sektörünün yeni yılını kutluyoruz.
Saygılarımızla,
HAVASEN
