Türkiye uçuşa hazır... Türk mühendislerin 2. Dünya Savaşı yıllarında uçak üretip ihraç ettiği, savaş sonrası ABD'nin Marshall yardımlarıyla kapatılan uçak fabrikaları geri dönüyor. Düdüklü tencere, traktör ve tekstil için kullanılan Ankara'daki tarihi binalarda yeniden uçak üretilecek. Tekstil fabrikası yapılan Türkkuşu'ndaki bina, bu yıl kurulan Türk Hava Kurumu Üniversitesi'ne tahsis edilerek, uçak üretimi sağlanacak. Türkiye'nin ilk havacılık üniversitesinin Rektörü Prof. Dr. Ünsal Ban, tencereden uçağa dönüşün öyküsünü AKŞAM'a anlattı:
1950'LERE KADAR UÇAK YAPTIK: Eğitime Türkkuşu'nda 120 öğrenciyle başlıyoruz. Gelecek yıldan itibaren buradaki fabrikayı uçak fabrikasına dönüştürüp üretime başlayacağız. Türkiye, 1950'lere kadar kendi uçağını yaptı, birçoğunu Danimarka ve Hollanda'ya ihraç etti. 1941'de inşa edilen fabrikada çok sayıda uçak yapılmış. Aralarında 8-10 kişilik yolcu uçakları da var.
KAPATILMASI ANLAŞILMAZ: 1950'lerden sonra anlaşılamaz nedenlerle uçak fabrikaları kapatılmış. Ankara'da uçak parçalarının üretildiği iki fabrikadan Atatürk Orman Çiftliği arazisinde olan bina önce 'düdüklü tencere', sonra 'traktör fabrikası' haline getirilmiş. Türkkuşu'ndaki uçak fabrikası ise tekstile çevrilmiş. Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı'nın katkılarıyla tekstil fabrikasını uçak fabrikasına dönüştürüyoruz.
AVRUPA'YLA YARIŞIYORMUŞUZ: 1941'den itibaren Türk Hava Kurumu'nun uçak fabrikası yapılan bina, 14 bin metrekare üzerine kurulu. O günkü değeri 8 milyon TL. 600 işçi ve tek vardiyada o gün için yılda 5 milyon TL uçak imal edebilecek kapasitedeymiş. O dönem Avrupa'dakilerle aynı. Maalesef kapatılmış.
ASTRONOT DA YETİŞECEK: Bina bize tahsis edilince iki ve dört kişilik eğitim uçakları üreteceğiz. Uzay yolunu da Ankara'dan başlatıyoruz. Astronotlarımız yetişecek. Astronot için ilk öğrencileri gelecek yıl alacağız. 4-5öğrencimiz astronot olarak yetişecek ve iki yıllık eğitimin ardından bizimle çalışmaya başlayacak.
KALKIŞ VAKTİ PAZARTESİ
Prof. Ban, 'İlk aşamada Ankara'da 60 Pilotaj, 60 Sivil Havacılık bölümünde olmak üzere 120 öğrenci aldık. İzmir'de 180 öğrenci uçak bakım teknolojisi ve kabin hizmetleri alanlarında ders görecek. Öğrenciler 2 diploma alacak. Biri bölüm diploması, diğeri ABD'ye giderek 2 yıl okuyacağı Voughn Havacılık ve Teknoloji Üniversitesi diploması olacak' dedi.
2023'TE UZAYDAYIZ
Rektör Ban, 'Hedefimiz 2023'te güçlü ülkeler havacılıkta neyi kullanıyorsa, onu üretmek. Uzay araçları üretiliyor olacak. Hedefimiz de uzay araçlarımızı yapmak. Savunma ve havacılık kümesiyle işbirliği halindeyiz. TÜBİTAK, Aselsan, Roketsan ve Havelsan'la işbirliğimiz var. Hava Kuvvetleri ile çalışıyoruz.
'HAYALET'İ 40'LARDA BİZ HAYAL ETMİŞİZ
Prof. Dr. Ban, 'Çılgın Türkler ruhunu tekrar hayata geçiriyoruz. Belgelerde, ABD'lilerin görünmez uçaklarına benzer modellerin 1950'lerden önce Türkiye'de üretildiğini görüyoruz' diyor. UçanTürk'ün Nisan sayısında yer alan araştırmada da Hayalet'e benzer uçakları, yıllar önce Türkler'in çizdiği görülüyor.
Hakkı KURBAN / Akşam