CENGİZ TOPEL’İ ANIYORUZ

Bu yıl Hava Pilot Yzb. Cengiz Topel'in ölümünün 50. yıldönümü. Kıbrıs'ta Rumlara "dur" demek için yapılan bir hava operasyonunda, 8 Ağustos 1964 günü uçağının düşürülmesi üzerine şehit edildi. Cumhuriyet döneminin ilk hava harp şehidi de olan Cengiz Topel (30)'in ismi, memleketi Kocaeli'ndeki havaalanına verildi. Ayrıca yurdumuzun birçok şehrindeki cadde ve okulunda ismi yaşıyor.

1878'de Abdülhamid tarafından İngilizlere "kiraya" verilen Kıbrıs, Birinci Dünya Savaşı başında da tek taraflı ilhak edildi. İngiliz yönetiminde kalan adada, 1931 yılında Rumlar isyan çıkararak adayı Yunanistan'a bağlamak istedi. Bundan sonra adada barış ortamı da adım adım bozuldu. Kriz büyüyünce Türkiye müdahale etti ve 1959 yılında Londra Antlaşmasıyla Türkiye'nin garantörlüğü kabul edildi. 1960 yılında da Kıbrıs Cumhuriyeti kuruldu. Ancak Rumlar bunu da yaşatmadı ve yine "Enosis" faaliyetleri çerçevesinde Türklere baskı yapmaya başladı. 1963 yılından sonra Türklere karşı sistematik terör sürdü. Buna karşı da Kıbrıslı Türkler örgütlenerek, direnmeye başladılar.

ERENKÖY BASKINI

İşte böyle bir ortamda 5 Ağustos 1964 günü Erenköy baskını gerçekleşti.

Rumlar, Erenköy ve Mansur bölgelerine denizden hücumbotlar, karadan ise tanklarla takviyeli piyade birlikleri ile ani bir saldırıya geçtiler. Türk kasabalarını havanlarla topa tutarak, Türk balıkçı teknelerine ateş açtılar. Kıbrıs'taki BM Barış Gücü Kuvvetleri bu katliam harekâtı karşısında hareketsiz kaldı. Türkiye'den ilk yardım 7 Ağustos'ta dört uçakla yapıldı. Yapılan bu uyarı uçuşu, Erenköy'de üç gündür kahramanca direnen ve Anavatan'dan yardım bekleyen mücahitler için bir umut ışığı oldu.

8 Ağustos 1964 günü Türk Hava Kuvvetleri'nin harekâtı gerçekleşirken Eskişehir 112. Filo Komutanlığı'nda oluşturulan dörtlü kolda Cengiz Topel de görev aldı.

UÇAĞI VURULDU ATLADI VE...

Bir Rum hücumbotuna saldıran Topel'in F-100 tipi jet uçağı ilk dalışı başarıyla bitirdi. İkinci dalışta ise vuruldu. Arkadaşlarının uyarısı üzerine paraşütle atladı. Peristeronori Rum köyü yakınlarında bir yola düşen Topel, Rum askerler tarafından yakalandı. Yaralı olarak esir düşen Topel, kimi iddialara göre işkence sonucu, kimisine göre de yaralıyken Lefkoşa Rum Hastanesi'nde hayatını kaybetti. Girişimler sonucu naaşı 11 Ağustos gecesi Türk tarafına teslim edildi. Yapılan otopside 6-48 saat önce öldüğü (9 Ağustos akşamı) tahmin edildi.

Topel için Kıbrıs. Adana, Ankara ve İstanbul'da yapılan törenlerden sonra. 14 Ağustos 1964 günü İstanbul Edirnekapı'daki Sakızağacı Hava Şehitliği’nde defnedildi.

CENGİZ TOPEL'İN YAŞAM ÖYKÜSÜ

Trabzonlu Tekel tütün eksperi Hakkı Bey'in dört çocuğundan üçüncüsü olan Topel, babasının görevli olduğu İzmit'te 2 Eylül 1934 günü doğdu. İlk ve ortaöğrenimini İstanbul Kadıköy'de, lise öğrenimini 1953 yılında Kuleli Askerî Lisesi'nde tamamladı. 1953 yılında girdiği Kara Harp Okulu'ndan 1955 yılında asteğmen olarak mezun oldu. Küçük yaşlarından beri havacılığa olan merakı sonucu, hava sınıfına ayrıldı ve pilot eğitimi için Kanada'ya gönderildi. Kanada'daki eğitimini başarıyla tamamlayarak 1957 yılında yurda dönüp Merzifon Hava Üssü'nde göreve başladı. 1961 yılında Eskişehir I. Ana Jet Üssü'ne atandı. 1963 yılında yüzbaşılığa terfi etti.

Cengiz Topel anılıyor

Erenköy direnişi sırasında şehit düşen Yüzbaşı Cengiz Topel, bugün saat 11.00'de Edirnekapı Hava Şehitliği'ndeki mezarı başında anılacak.

ERCAN DOLAPÇI - Aydınlık