Rötar yapan uçaklar, boykota giden pilotlar, iptal edilen uçuşlar… Hızlı ulaşımın sembolü havayolu taşımacılığının problemleri saymakla bitmez. Milyonlarca yolcuyu mağdur eden bu problemler, birçoğumuzun başına gelmiştir. Seyahatlerinde havayollarını tercih edenler her ne kadar bu problemlerden mustarip olsa da, yasal olarak kendilerine verilen ‘tazminat' hakkını kullanan pek çıkmaz. Uçak yolculuklarında meydana gelen gecikme veya iptal durumunda havayolu şirketinden 250 ile 600 Euro arası tazminat alabileceklerini bilmeyen yolcular, milyonlarca Euro'yu uçak şirketlerine bırakıyor.
Yolcular, grev ve kötü hava koşulları nedeniyle iptal edilen uçuşları kabullenmek zorunda kalırken, havayolunun neden olduğu iptallerde tazminat talep edebiliyor. Aynı talep hakkı, üç saat veya daha fazla süreli gecikmelerde de doğuyor. Uzmanlara göre, çoğu yolcu bu haklarını kullanmıyor. AB'nin yeni yasalarına göre yolcu hakları konusunda halkın yeterince bilgilendirilmediğini söyleyen hava yolculuğu hukuku profesörü Ronald Schmid, “Yolcuların en az yüzde sekseni haklarını hiç bilmiyor. Böylece milyonlarca Euro'yu havayolları şirketlerine hibe etmiş oluyorlar.” dedi. Schmid, konunun oldukça basit olduğunu iddia ederek, “Havayolu şirketleri uçak gecikir veya uçuş iptal olursa hemen olayı, elde olmayan nedenler sınıfına koyamaz, tazminat ödemek zorundadır. Avrupa Birliği yasalarına göre eğer uçak hedefine üç saat gecikmeli varıyorsa, burada bir tazminat ödenmesi mecburdur. Bu tazminat uçuş mesafesine göre, 250 ile 600 Euro arası değişir.” dedi.
Tagesspiegel'de yer alan habere göre, bu yılın ilk altı ayında Almanya'da 5 bin 106 iç hatlar ve Avrupa içi hatlar uçuşu iptal edildi. Geçtiğimiz yılın aynı döneminde bu rakam 2 bin 831 olarak açıklandı. Böylece uçuş iptali oranının yüze 0,8'den yüzde 1,4'e kadar yükseldiği belirtildi. Uçuş iptal nedenleri arasında kötü hava koşulları, grevler ve teknik sorunlar gösterildi. EU-Claim internet portalının hesaplamasına göre, geçtiğimiz yıl Almanya'da sadece Lufthansa, Condor, Air Berlin, Tuiflz ve Germanwings şirketlerinin 400 bin yolcusu tazminat hakkı elde etti. AB bazında talep edilmeyen tazminatların toplam yıllık miktarının ise 2 buçuk milyar Euro'ya kadar çıktığı saptandı. Kaç yolcunun tazminat talebinde bulunduğu ise havayolları tarafından açıklanmadığı için bilinemiyor.
Tazminat ne zaman talep edilebiliyor?
Avrupa Adalet Divanı'nın son kararına göre uçağın iniş saati değil, uçak kapısının açılış dakikası tazminat hakkı için geçerli zaman sayılıyor. Uçak indikten sonra uçak kapısı açıldığında toplam gecikme 2 saat 59 dakika ise tazminat yok, eğer tam üç saat bir dakika ise gecikme hakkı doğuyor. Uçak şirketlerinin, yasada ‘uçak kapısı' kavramının detaylı olarak açıklanmamış olmasına dayanarak, bagaj kapısını önceden açıp gecikme tazminatından kaçmaya çalıştıkları iddia edildi.
DHA