iga-2024-3
Airkule
Unifree-2019
HAVACILIK HABERLERİ RÖPORTAJ TÜRKİYE'DEN DÜNYADAN VİDEOLAR SEYAHAT ROTASI
Pegasus-2024
   
  Osman Gazi Baykal [email protected]   
BELKIS ŞEVKET HANIM
23 Ocak 2016 Cumartesi

Maalesef doğum ve kesin ölüm tarihi bilinmeyen Belkıs Şevket Hanım, babası Şevket Bey’in yardımlarıyla iyi bir eğitim almıştı. Daha sonraları özel okullarda İngilizce, müzik ve çocuk eğitimi (terbiye-i etfal) öğretmenliği yapmaktaydı. 28 Mayıs 1913 tarihinde kurulan Osmanlı Müdâfaa-i Hukuk-u Nisvan (Osmanlı Kadınlarının Hukukunu Savunma Derneği) kurucu üyesi ve yine 4 Nisan1913’de yayın hayatına atılan Şehbal (Kadınlar Dünyası) dergisinde yazılar yazmaktaydı.

Dernek, Osmanlı Kadınlarının Avrupalı hemcinslerinden geri kalmadıklarını ispat etmek için Belkıs Şevket’in uçuş önerisini dikkate aldı. I. Kolordu komutan vekili Cemal Paşa’ya öneri sunulduğunda, derhal kabul ve destek gördü. Öte yandan dernek, bu uçuşla orduya uçak alım kampanyası düzenlerken, bir üyesinin uçmasıyla İstanbulluların da ilgisini çekmeyi hedeflemişti.

Ayastefanos (Yeşilköy) Tayyare Mektebi komutanı Binbaşı Veli Bey’e verilen emirle uçuş günü kararlaştırıldı: Bazı kaynaklara göre 30 Kasım, diğerlerine göre 1 Aralık veya 2 Aralık 1913 günü Belkıs Şevket Hanım, babası ve dernek üyesi 16 hanım arkadaşıyla birlikte trenle Ayastefanos’a (Bugünkü Yeşilköy) hareket ettiler. Oradan da üç arabayla Tayyare Mektebi’ne saat 13.00’de vardılar. Arabalar derneğin bayrağı, kırmızı rozetler ve beyaz-kırmızılı flamalarla süslenmişti…

Belkıs Şevket uçuşunu, o zamanlar üsteğmen rütbesindeki Fethi Bey’le yapacaktı. Fethi Bey’le karşılaşınca Belkıs Hanım’ın ilk sorusu, havanın uçuşa uygun olup olmadığı idi… Çünkü uçuştan bir gün evvel alçak basınç, şiddetli lodos rüzgârı ve yağmur İstanbul’da etkili olmuştu. Neyse ki ertesi günü hava açmıştı. Fethi Bey bu mevsimde havanın daha iyisinin can sağlığı olduğunu söyledi. Binecekleri uçağın adı “Osmanlı” olup, Sultan Reşat tarafından orduya hediye edilmişti. İki kişilik Fransız yapımı Deperdussin tipi uçağın tahta iskeletten gövdesi, bir tür selülozik astar olan emayitle sertleştirilmiş branda beziyle kaplanmış olup, tek motoru vardı. Motorun gücü 70HP de ve sıfır rüzgâr koşulunda 110km/saat hız yapmaktaydı. Ayrıca uçakta sürat saati, takometre, saat, pusula gibi temel uçuş aletleri yoktu. Ön koltukta rasıt, arkada pilot oturuyordu. “Koltuk” denilen nesne aslında ağaç iskeletin hasır tellerle örülmesinden oluşan sabit, ufak bir iskemleydi.

Belkıs Hanıma pilotları soğuk ve rüzgârın etkisini azaltan (hem de yepyeni) deri üstlük (havacı muşambası), kafasına çok büyük gelen başlık ve içine yünden ayrı bir başlık, gözlerine yine havacıların kullandığı özel uçuş gözlüğünü takmıştı. Tuhaf bir görünüme bürünen Belkıs Hanıma arkadaşları, gülerek tepki verdiler. Daha sonra anılarında, içine üşümemek için dört tane fanila giydiğini de belirtecekti. Ön koltuğa oturmadan önce dernek üyeleriyle toplu bir resim, oturduktan sonra Fethi Bey’le ayrı bir resim çekildi. Belkıs Şevket Hanım yerine oturmadan önce kısa bir konuşma yaptı. Özet olarak sözleri: Kadınlık cesur olmalı, kutsal vatanımızı cesaret kurtarır. Kadınlık ancak cesaretle yükselir.” Ayrıca koltuğa oturduktan sonra kucağına havadan atacağı kartlarla dolu sepeti yerleştirmişti.

Saat 15.14’te Fethi Bey’in kumandasında uçak havalandı. Bu esnada dernek üyeleri ve diğer seyirciler (okul müdürünün hanımı, babası vb.) olayı alkışlarla kutladılar. Uçak önce Bakırköy istikametine yöneldi. Yeterli yüksekliğe ulaşan uçak, tekrar okul istikametine döndü. Okulun üzerinden geçiş yaptıktan sonra Beyazıt semtine doğru uçuşuna devam etti. Ardından Beyoğlu, Pangaltı, Hürriyet Tepesi rotasında gözlerden kayboldu.

İstanbul’un üzerinden uçarken Belkıs Şevket Hanım, dernek üyelerince yazılmış ve kırmızı-beyaz kordelalarla bağlanmış kartları şehrin üzerine attı. Kartlarda, günümüz Türkçesiyle Osmanlı Kadınlarının Hukukunu Savunma Derneği üyesi ve Kadınlar Dünyası Dergisi yazarlarından Belkıs Şevket, Osmanlı ve İslam Kadınlığı havada uçarken (Kadınlar Dünyası) adı ile ordumuza bir uçak armağan etmesini, din ve mezhep ayırımı yapmaksızın Osmanlı Kadınlığından bekler” ifadesi yer almaktaydı.

Fethi Bey uçağı saat 15.57’de Tayyare Mektebi alanına indirdi. Uçuş toplam 43 dakika sürmüştü. Belkıs Şevket uçuşun anı ve duygularını, Kadınlar Dünyası dergisinde, “Uçarken” isimli yazısında yayımladı. Yazıdaki en belirgin hususlar, uçuşun çok kısa sürmesinden kaynaklanan hüzün, havadan şehrin görüntüsünün güzelliği ve çok üşümesidir. Belkıs Şevket’in yazısına göre uçuşta rüzgârın etkisiyle kolunu zorlukla hareket ettirebildiğini, çok üşüdüğünü ama en çok başının etkilendiğini, ara sıra motordan sıçrayan benzin ve yağ damlalarının gözlüğüne geldiğini anlatmıştı. Bunları temizlemekte güçlük çektiğini anılarında belirtmişti.

Uçuştan sonra İstanbul gazetelerinde uçuşla ilgili birçok yazılar çıkmıştı. Hükümetin aldığı bir karar gereği, Belkıs Hanım’ın fotoğrafı o zamanlar Ayasofya’da bulunan Aya İrini Kilisesi’ndeki Askeri Müzede sergilenmeye başladı. Yine uçuştan sonra orduya uçak hediye etmek için Belkıs Şevket önderliğinde dernekçe yardım kampanyası başlatıldı. Ancak girişim çok başarılı olamadı. Bu olay yurtiçinden çok yurtdışında, özellikle Müslüman dünyasında yankı bulmuştu. Hindistan’da faaliyet gösteren “Hind Havatın-i İslam Cemiyeti” Belkıs Şevket’e tabrik yazısı ve bir de hediye göndermişti... Belkıs Hanımın dergideki bir resmi, dönemin ünlü kolanyalarının birisinin şişesinin üzerine basılarak “Belkıs Kolanya Suyu” özel ismiyle satışa konulmuştu.

Başvurulan Kaynaklar:

*II. Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e Basında Kadın Öncüler (Güldane Çolak&Lale Uçan-Heyamola Yayınları, 2008)

*Donanma-yı Osmanî Muavenet-i Milliye Cemiyeti (Selahittin Özçelik - Türk Tarih Kurumu basımevi, 2000)

*İttihatçı Aktüaliteden Kitlesel Popülariteye: Şehbal Mecmuası [1909-1914] (Selim Ahmetoğlu-Libra, 2010)

*Osmanlı Kadın Hareketi (Serpil Çakır-Metis Yayınları, 2010)

*İstanbul Paris (Sâlah Birsel-Nisan Yayınları, 1992)

*Havalarda İlk Türk Kadınları (Fikret Arıt- Baha Matbaası,1967)

*Türk Havacılık Kronolojisi (Stuart Kline-Dönence Yayınları, 2002)

*Türk Hava Kuvvetleri Tarihi Cilt: I (Ajun Kurter-Türk Hava Kuvvetleri Kom. Yayınları, 2006)

*İki Mavi: Türk Deniz Havacılık Tarihi  (Deniz Basımevi Müdürlüğü, 2007)

* Popüler Tarih Dergisi (Dünya Yayıncılık, Sayı:2003/38 Ekim)

* Ay Hırsızı (Sunay Akın-T.İş Bankası Kültür Yayınları, 2009)

*Atlas Tarih Derisi (Doğan Burda Dergi Yayıncılık ve Pazarlama A.Ş. Sayı:34, Haziran 2015)


E-posta   Facebook   Twitter     Yazdır   Önceki sayfa   Sayfa başına git  
YORUMLAR    Toplam 6 yorum var, 10 adet görüntüleniyor. Onay bekleyen yorum yok.
 

Küfür, hakaret içeren; dil, din, ırk ayrımı yapan; yasalara aykırı ifade ve beyanda bulunan ve tamamı büyük harflerle yazılan yorumlar yayınlanmayacaktır.
Neleri kabul ediyorum: IP adresimin kaydedileceğini, adli makamlarca istenmesi durumunda ip adresimin yetkililerle paylaşılacağını, yazılan yorumların sorumluluğunun tarafıma ait olduğunu, yazımın, yetkililerce, fikrim sorulmaksızın yayından kaldırılabileceğini bu siteye girdiğim andan itibaren kabul etmiş sayılırım.
 
 
   
 
selcuk gokgur
19 Mayıs 2017 Cuma 19:13
vay 647 vayyy vayy olum sen ne zaman bu islere basladin?
Katılıyorum  Katılmıyorum  
Puan verilmemiş
NM
22 Mart 2016 Salı 23:24
İyi gidiyorsunuz, yola devam.
Katılıyorum  Katılmıyorum  
Puan verilmemiş
Dilfezza
17 Şubat 2016 Çarşamba 21:29
Kadın havacılarla ilgili ayrıntılı yazılarınızı bekliyoruz.
Katılıyorum  Katılmıyorum  
Puan verilmemiş
Tayfun Hayrun
6 Şubat 2016 Cumartesi 11:00
Zayıf havacılık aarşivimize rağmen ilginç konuları anlatmanız çok önemli. Çabalarınızı tebrik ediyorum.
Katılıyorum  Katılmıyorum  
Puan verilmemiş
Bülent K
29 Ocak 2016 Cuma 22:26
Kaptan yazılarını derli toplu bir kitapta ne zaman yayınlayacaksın?
Katılıyorum  Katılmıyorum  
Puan verilmemiş
Dilruba
25 Ocak 2016 Pazartesi 12:25
Belkıs şevket hakkında çok yazı çıktı. Okuduklarımın en iyisi, tebrikler.
Katılıyorum  Katılmıyorum  
Puan verilmemiş
 
FACEBOOK YORUM Yorumlarınızı Facebook hesabınız üzerinden yapın hemen onaylansın...
İbrahim Köktener
PEGASUS’UN FARKI
İbrahim Köktener
Engin Aksüt
KOKPİTTE TEK PİLOT
Engin Aksüt
Osman Gazi Baykal
HAVACILIK ŞİİRLERİ-III
Osman Gazi Baykal
Prof. Dr. Muzaffer Çetingüç
HAVACILIKTA YAPAY ZEKÂLAR
Prof. Dr. Muzaffer Çetingüç
Tuğba İncel
GERMANWINGS KAZASI DAVASI SÜRÜYOR
Tuğba İncel
Faruk Sayılır
UCUZ HAYATLAR
Faruk Sayılır
ÇOK OKUNANLAR
  FOTO GALERİ
SİNGAPUR AIRSHOW-2020

SİNGAPUR AIRSHOW-2020

  VİDEO GALERİ
ENGELLERİN AŞILDIĞI HAVALİMANI

ENGELLERİN AŞILDIĞI HAVALİMANI

  GÜNÜN MANŞETLERİ
 
THY SİDNEY UÇUŞLARI BAŞLADI
ÜÇ PİSTLİ OPERASYON BAŞLADI
'BOMBA İHBARI' REKORU KIRDILAR
TANZANYA'DA ÇELEBİ-THY İŞ BİRLİĞİ
EMİRATES İLK A350'Yİ TANITTI
İSG FUTBOL ŞAMPİYONU BELLİ OLDU
'INNER PORTRAIT' LANSMANI
THY'DE 'GREV' İPTALLERİ
ACİL İNİŞ YAPTI
İNİŞ PROSEDÜRÜ DEĞİŞİYOR
 
  UÇUŞ BİLGİLERİ
İç Hatlar Dış Hatlar
Geliş Gidiş Geliş Gidiş
  İstanbul Havalimanı
  Sabiha Gökçen
  Ankara
  Antalya
  HAVA DURUMU
  İstanbul
Cuma Cumartesi Pazar
10 / 13 °C 10 / 15 °C 11 / 13 °C
  ARŞİV
 
   
 
 
UNUTMAYACAĞIZ...
 
Onur Güntürkün
 
 
UNUTMAYACAĞIZ…
 
Ünal Başusta

  •Künye
  •İletişim
  •Havacılık Haberleri
  •Röportaj
  •Türkiye'den
  •Dünyadan
  •Seyahat Rotası
  •Havacılık
  •Uçuş Eğitim
  •Havalimanları
  •Göklere Veda
  •Havacılık Emekçileri
  •Havacılık
  •Reklam Videoları
  •Röportaj
  •Video Haber
  •koronavirüs
  •COVID 19
  •Emirates
  •Baykar
  •İsrail