iga-2023-2
Airkule
Unifree-2019
HAVACILIK HABERLERİ RÖPORTAJ TÜRKİYE'DEN DÜNYADAN VİDEOLAR SEYAHAT ROTASI
Pegasus-2024
   
  Osman Gazi Baykal [email protected]   
UÇAK DIŞ CEPHELERİNİN TEMATİK BOYANMASI
13 Temmuz 2020 Pazartesi

Gökyüzünde uçakların rüştünü ispat etmesiyle, ilk önceleri askeri uçakların gövdelerinde uçucuların isteklerine bağlı bir takım figürler resmedilmeye başlanmıştı. Her iki dünya savaşından sonra gelişen sivil havayolu uçaklarında daha büyük boyutlarda ve farklı kategorilerde resimlerin yanısıra günümüzün modern askeri jetlerinde tematik boyama bir tür prestij yarışına dönmüştü. Kişileri bu davranışa iten nedenler neydi?

Uçak gövdelerinde yer alan tematik figürlerin jargonda adlandırılması bulunduğu yere göre değişmektedir. Uçağın burnundaki resimler Nose-art, kuyruktakiler Tail-art, tüm gövdeyi kaplayan tematik resimler ise Art-work, Body-art veya Painting-art olarak anılmaktadır.

Body-Art: Sky Air Pilatus tipi GA uçağı

1) UÇAKLARI BOYAMANIN PSİKOLOJİK, SOSYOLOJİK VE TİCARİ BOYUTLARI

Antropoloji, sosyoloji ve Etnografi bilimlerinin açıklamalarına göre her iki Amerika kıtası, Afrika ve Doğu Asya’daki kadim halkların savaş kültüründe kişisel ve/veya grupların boyanma davranışlarının (savaşçıların kendilerini, silahlarını, varsa at-katır vb. hayvanlarını boyayarak süslemeleri) temelinde pagan dinlerde totem-tanrı ile özdeşleşerek bireysel güven, güç kazanma çabaları vardır. Bazı kuzey Amerika kabilelerinde beslenmek için ava çıkmadan önce boyanarak bazı tapınma-dans ritüellerin yapılması, aynı çabayla birlikte var olma güdüsüdür. Uzun süre Güney Amerika’nın arkaik halklarından Chaco kabilesiyle yaşayan bir sosyoloğun aktardığı “savaşçıları atları, süsleri ve silahları dışında hiçbir şeyi umursamıyorlardı” ifadesi ilkel toplumlarda hayatta kalma güdülerinin gerekleri –ister savaş ister avlanma olsun- bir dizi hazırlıktan sonra uygulanmasına ilginç bir örnektir. Bu davranış ortaçağ Avrupa’sında da görülür. Örneğin şövalyelerin bireysel arma-amblemleri, giysi, atların koşumları ile silahların süsleri hep aynı kaynaktan gelmektedir. Bir önemli nokta süslemelerin şahsiliğidir. Yani her bir savaşçı süslenmede birbirinden farklı ve bağımsızdır. Bu özellik renk ve motiflerde hemen kendini belli eder.

16-17'nci yüzyıldan itibaren askerlerde süslenme davranışının temeli, var olma, prestij olarak değişirken, korkularını-egolarını bastırarak özgüveni sağlama güdüleri bilinçaltında yerlerini almıştı. Süslenmelerde ortak motifler ve renklerin kullanılması ayrı bir değişimdi…

Bilimsel dünyada görsel algılamanın kendisi, zaman içindeki bir süreç olup, çok hızlı değildir: Gözün bir bakışta alabileceği bilgi miktarı konusunda yapılan araştırmalara göre aslında gördüğümüz birkaç noktada net ayrıntıları olan ama genel hatlarıyla kaba bir resimdir. Buna karşılık ne gördüğümüze ait hissimiz ise büyük bir resim olup, her yerini ayrıntılı olarak gördüğümüz sanısıdır. Özetle net görme alanı, toplam görme alanın yüzde 1'i kadarını içermektedir. Bu ayrıntıyı reklamcılar çok dikkate alırlar. Göz, son derece geniş bir görüş alanı olan optik araç olmasına karşın, son derece sınırlı bir parçası net imgeler alanı oluşturur. Nesneden ne kadar uzaklaşırsa kabataslak bir çizim gibi netliğini kaybeder. Bu da yolcu uçaklarının iri gövdesinin reklam panosu gibi kullanılmasını cazip kılar. Elbette pratik sorunları vardır: Boyama süresince uçağın seferden alıkonulması, resimli uçağın ne kadar süreyle nerede ve nasıl kullanılacağıyla ilgili sözleşme koşullarının karşılanması vb.

Reklam boyasıyla Concorde inişte

İmgeden simgeye geçişte yazının kendisinin resimyazıdan evrildiğini, uçucu sözlü dili kalıcı bir kayda dönüştürmede kullanılma durumunu tersine çeviren olgu, günümüzde ticari uçaklardaki süsleme boyamalarının buradan yola çıktığı bir durumdur.

İmgenin, yazılı sözün yerini aldığı döneme girmiş bulunuyoruz. Görsel imgenin duyguları uyarıp harekete geçirme gücü -bazen tek başına yetersiz kalsa da– olağanüstüdür. Üstelik bu konu antik çağlardan bu yana gözlenmektedir. Örneğin Romalı şair Horatius M.Ö. 10 yıllarında “kulak, göze göre zihni daha yavaş uyarır” demişti. Gerçi imge(ler)den çıkarılan bilgi yaratıcı(ları)nın amaçladığından bağımsız olabilir; sonuçta tek başına fonksiyoneldir.

Başlangıçta imge, birebir okurken birlikte olduğu cümle, ifade vb. kültürel geleneklerle çok hızlı anlam ve yorum yönlendirmesi sağlıyordu. 21. yüzyılda imgeler yavaş yavaş tek başına, herhangi bir sözcük veya ifadeye gerek duymadan aynı etkileri uyandırmada çok yol kat etmiştir. Modern yaşamdaki bir sürü imgeler ordusu, elektronik iletişimdeki emojiler vb. kodlar günden güne sayısal ve etkileriyle birlikte artmaktadır. Artık görsel imgeler harflerin yerini almıştır ve görsel alan, günümüzde insanların dünyayı bir resim gibi görme şeklindeki köklü alışkanlıklarından en önemli sonuçlarından birisidir. Buna ilaveten Freud’un espri ile hayal dünyası arasındaki kan bağına ilişkin çözümlemesi, reklamcılık ve karikatürcülük görsel simgelerin yoğun kullanımın açıklamasında önemlidir. Şöyle ki, amacın öncelikle dikkati çekmek olduğu durumlarda yoğunlaştırma ile hem duygu-heyecan yaratmadaki gücü hem de şaşırtma etkisinden ötürü kullanılmaktadır.

Logo tasarımının kurum kimliği üzerindeki etkisi çoktur. Logo, ürünün ve/veya hizmetin kurumun ismiyle harmanlanarak grafik tasarım olarak sunulur. Pazarda belli bir süre geçince logonun yanına “hayalet logo” denilen bazı uygulamalar katılarak markanın kalıcılığının pekiştirilmesi için uğraşılır. Sonuçta bu çabaların hepsi görsel alanda tüketicileri yönlendirmek için yapılmaktadır. Havayolu uçaklarının gövde ve/veya kuyruk boyamalarında marka-imaj yerleştirme ve pekiştirme temel amaçtır. Arada reklam almaları, neo kapitalizmin beyin yıkamada her zamanki yeni enstrüman arayışlarının sonuçlarındandır. Ayrıca açık hava reklam panoları, günlük yaşam rutinin dalgınlaştırdığı tüketicilerde algı seçiciliğini tetiklemek için kullanılan değişik araçlardan birisidir. Bu uygulamada havayolu şirketlerinin gelir elde ederek maliyeti azaltma amacı da vardır.

Yolcu uçaklarının gövdelerinde yer alan reklamlar, kapitalizmin bireylerin üzerindeki kontrolünü arttırıcı tali enstrümanlardan biridir. “Anlık bellek”, “Yankı belleği”, “Birincil bellekte tutma” gibi çeşitli adlarla bilinen, gerçek uyarı sona erdiğinde ışık ve ses izleniminin sürmesini sağlayan fizyolojik süreçle insanların beğeni-karar vb. davranışlarını etkileme amacı güdülmektedir.

Umberto Eco “kökenlerinden kopmuş etkiler ve bilgiler mozaiği dünya çapında bir tüketim kültürü yaratmıştır” derken kuralsızlık sonucu estetik ölçünün ortadan kalkmasıyla oluşan sanat ürünün kitsch’e dönüşmesini vurgular. Bu reklamcılık alanında en uç noktalara kadar kullanılmaktadır.

Psikiyatrist J. Lacan’ın “gerçek olanın imgesi yoktur, onun boşluğunu dolduran küçük arzu nesneleri vardır” ifadesi, günümüzün reklamcılık sektöründe, erotik baştan çıkartmanın her biçiminin uzmanlıktan gelen ustalıkla uygulandığı bir alandır. Bu yüzden reklam ürünlerinin üretiminde insanların belli araçlarla, yöntemlerle tepkilerinin manipüle edilmesi konusunda çok yetkin olma zorunluluğunun farkındadır…

Devam edecek...


E-posta   Facebook   Twitter     Yazdır   Önceki sayfa   Sayfa başına git  
YORUMLAR    Toplam 5 yorum var, 5 adet görüntüleniyor. Onay bekleyen yorum yok.
 

Küfür, hakaret içeren; dil, din, ırk ayrımı yapan; yasalara aykırı ifade ve beyanda bulunan ve tamamı büyük harflerle yazılan yorumlar yayınlanmayacaktır.
Neleri kabul ediyorum: IP adresimin kaydedileceğini, adli makamlarca istenmesi durumunda ip adresimin yetkililerle paylaşılacağını, yazılan yorumların sorumluluğunun tarafıma ait olduğunu, yazımın, yetkililerce, fikrim sorulmaksızın yayından kaldırılabileceğini bu siteye girdiğim andan itibaren kabul etmiş sayılırım.
 
 
   
 
meraklı M
20 Temmuz 2020 Pazartesi 08:47
Uçak gövdesinin boyanması toplam ağırlığı arttırıyor mu? Varsa operasyona etkisi nasıl oluyor?
Katılıyorum  Katılmıyorum  
Puan verilmemiş
Tarihçi
16 Temmuz 2020 Perşembe 08:36
Değişik bilgiler, gerisini dört gözle bekliyorum.
Katılıyorum  Katılmıyorum  
Puan verilmemiş
Elpida
15 Temmuz 2020 Çarşamba 16:47
İlginç konulardaki yazılarınızla havacılığın değişik noktalarına bizi uçuran yazara çok teşekkürler.
Katılıyorum  Katılmıyorum  
Puan verilmemiş
Rubikon
14 Temmuz 2020 Salı 10:26
Pandemi yeni uçak alımlarını etkiledi. Eldekilerin de çoğu yere indirildi. geriye kalanlar bakalım nasıl boyanacaklar?
Katılıyorum  Katılmıyorum  
Puan verilmemiş
Kazma
13 Temmuz 2020 Pazartesi 20:51
Kapitalizmle reklamcılık at başı mı gitti, yoksa kapitalizmi desteklemek için mi gelişti?
Katılıyorum  Katılmıyorum  
Puan verilmemiş
 
FACEBOOK YORUM Yorumlarınızı Facebook hesabınız üzerinden yapın hemen onaylansın...
Osman Gazi Baykal
UÇUŞAN GÜZELLİKLERDEN KELEBEKLER
Osman Gazi Baykal
Prof. Dr. Muzaffer Çetingüç
2023 YILININ ŞÖVALYE PİLOTLARI
Prof. Dr. Muzaffer Çetingüç
Engin Aksüt
SABİHA GÖKÇEN’İN YENİ PİSTİNDEKİ KOT FARKI
Engin Aksüt
İbrahim Köktener
MADALYONUN ÖTEKİ YÜZÜ
İbrahim Köktener
Tuğba İncel
GERMANWINGS KAZASI DAVASI SÜRÜYOR
Tuğba İncel
Faruk Sayılır
UCUZ HAYATLAR
Faruk Sayılır
digitaldalga
ÇOK OKUNANLAR
  FOTO GALERİ
SİNGAPUR AIRSHOW-2020

SİNGAPUR AIRSHOW-2020

  VİDEO GALERİ
ENGELLERİN AŞILDIĞI HAVALİMANI

ENGELLERİN AŞILDIĞI HAVALİMANI

  GÜNÜN MANŞETLERİ
 
İGA'YA 'YILIN HAVALİMANI' ÖDÜLÜ
BERKANT KOLCU'YA ÖDÜL
İSG'DEN KAHİRE UÇUŞLARI BAŞLADI
HELİKOPTERİN VURULDUĞU AN
KONGO'DA YOLCU UÇAĞI DÜŞTÜ
VOYAGER 1'DEN MESAJ ALINDI
TÜRBÜLANS MI KOKPİTTE HATA MI
İFTARDA BULUŞTULAR
JAPON ROKETİ HAVADA PATLADI
THY'DEN YOLCULARA UYARI
 
  UÇUŞ BİLGİLERİ
İç Hatlar Dış Hatlar
Geliş Gidiş Geliş Gidiş
  İstanbul Havalimanı
  Sabiha Gökçen
  Ankara
  Antalya
  HAVA DURUMU
  İstanbul
Salı Çarşamba Perşembe
7 / 15 °C 8 / 10 °C 6 / 12 °C
  ARŞİV
 
   
 
 
UNUTMAYACAĞIZ...
 
Onur Güntürkün
 
 
UNUTMAYACAĞIZ…
 
Ünal Başusta

  •Künye
  •İletişim
  •Havacılık Haberleri
  •Röportaj
  •Türkiye'den
  •Dünyadan
  •Seyahat Rotası
  •Havacılık
  •Uçuş Eğitim
  •Havalimanları
  •Göklere Veda
  •Havacılık Emekçileri
  •Havacılık
  •Reklam Videoları
  •Röportaj
  •Video Haber
  •Sabiha Gökçen Havalimanı
  •TUSAŞ
  •kabin memuru
  •Sunexpress
  •vize