iga-2023-2
Airkule
Unifree-2019
HAVACILIK HABERLERİ RÖPORTAJ TÜRKİYE'DEN DÜNYADAN VİDEOLAR SEYAHAT ROTASI
Pegasus-2024
   
  Prof. Dr. Muzaffer Çetingüç [email protected]  
PİLOT ADAYI SEÇİMİ, KOLAY BİR İŞ Mİ?
25 Şubat 2019 Pazartesi

Birinci Dünya Savaşının efsane Alman pilotu Baron Manfred von Richtofen (Red Baron); “Kutu (uçak) çok önemli değildir; başarıyı onun içine oturtacağınız kişi getirir” demişti (1). Arthur Hailey ise Havaalanı romanında; pilotların ‘başka hiç bir iş alanında olmadığı kadar titiz bir seçim prosedüründen geçmiş kişiler olduğu biçiminde övgülü bir tanımlama yapmıştı (2). Büyülü bir yanı olan havacılık zincirinin en uç halkası pilotlardır ve onların seçimine büyük önem atfedilir; başka meslek grupları için geliştirilmesi düşünülmemiş psikolojik ve bilişsel performans testleri pilot adayları için yapılır...

Pilot seçiminde felsefenin, uçuş ortamına alınacak pilot adaylarının bir gün çok ciddi bir hata veya ihlâl yaparak, ‘kendilerinin ve başka masum insanların yaşamlarını tehlikeye atabileceği’ varsayımıyla başladığını düşünmekteyiz. İdeali; bilgi, sezgi ve kararlılığı, yetenek ve becerileri yüksek, psikolojik yapısı dengeli adayların kokpite kabul edilmesidir. Bunun pragmatik sonucu, doğru seçim sürecinin, belki yıllar sonra bizim de içinde olacağımız bir uçakta yaşamımızı kurtarabilme olasılığıdır.

Pilot adaylarının seçiminde; uçuşa sevdayla bağlı, yetenekli ve sorumluluklarının bilincinde kişiler bulunmaya çalışılır. Çünkü ancak böyle sevdalı ve uygun kişilerin, uzun yıllar sürecek stresli bir işe dayanması; verimli, başarılı ve emniyetli bir meslek yaşamını sürdürmesi mümkün olabilir. Duygusal denge, uçuşun gidişini doğru okuma, isabetli karar verme, stres yönetimi, iletişim ve işbirliği becerileri, performans ve emniyet açısından çok önemlidir. Ama ne yazık ki, bunları ölçmeye yarayan test ve mülâkat yöntemlerinde mükemmeliyete erişilememiştir ve yanılgı payı az değildir (3).

Pilot seçiminin tarihçesi

Birinci Dünya Savaşından önce İtalyanlar ve Fransızlar pilot adaylarında reaksiyon zamanı, dikkat, denge, kas koordinasyonu ve duygusal tepki gibi ölçümler yapmışlardır. İngiliz Hava Kuvvetleri (RAF) ise 5 becerinin değerlendirilmesini anlamlı bulmaktaydı: Dikkat, düşünce hızı, psikomotor beceri, sonuç çıkarma ve üç boyutlu uzaysal algı (1). ABD’de 1920’li yıllardan itibaren askeri havacılığa uygun kişilerin bulunması için yapılan çalışmalar, 1930’da ARMA (Adaptability Rating for Military Aviation) başlığı altında sistematize edildi.

ARMA kapsamında psikomotor testlerden başka; kişilik ve motivasyon değerlendirmesi, yani mülâkat da vardı. Tüm fizik muayeneleri, performans ölçümlerini ve psikolojik testleri içeren bu değerlendirme sonunda, uçuş streslerine dayanıklılık ve psikolojik uygunluk bakımından en iyi kişiler (best of the best) seçilmeye çalışılmaktaydı (4). İkinci Dünya Savaşına doğru, zekâyı ve yetenekleri ölçen kâğıt-kalem testleri ve kişilik yapısını değerlendiren psikolojik testler önem kazandı. 628 pilot adayının izlendiği bir çalışmada; testlerden ‘iyi pilot olabilir’ kararı alan 212 kişinin %70’i eğitimlerde de başarılı oldu. Testleri olumsuz bulunan 416 kişiden %83’ünün eğitimlerde de başarısız çıkması, pilot seçiminde uygulanan testlerin geçerliliği ve güvenilirliği konusunda büyük ümit verdi (5). (Grafikteki B ve D dilimlerinin genişliği, seçmede kullanılan testlerle eğitim başarısının paralel gittiğinin, yani yapılan işin doğruluğunun ölçüsü kabul edilir. A ve C dilimleri False negative ve False positive’dir.)


Türkiye’nin NATO’ya girişinden sonra ARMA kavramı Türk Silahlı Kuvvetleri sağlık yönergelerine AHUY adıyla (Askeri Havacılığa Uyum Yeteneği) girmiştir. Türk Hava Kuvvetlerinde pilot adayı seçimleri uzun yıllardır yerleşik usuller çerçevesinde yapılmakta, yetenek ölçümünde psikomotor test cihazları kullanılmakta ve mülâkatlar uygulanmaktadır. Ayrıca gereksinim oldukça açılan 2-3 haftalık kurslardan yetiştirilen uçuş psikologlarından bazıları uçuş birliklerinde pilotlara destek vermek üzere atanmakta, bazıları da pilot seçimi sürecinde görev almaktadır.

Bugüne geldiğimizde

Eskişehir Anadolu Üniversitesinin (bugünkü Teknik Ü.) Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesine bağlı pilotaj bölümünde adaylara hem kâğıt-kalem, hem psikolojik testler ve hem de mülâkatlar yapılmaktaydı. 2012 yılında ne hikmetse bunlar kaldırıldı. Üniversite sınavından aldığı puanlar yetiyorsa, pilotaj bölümünü tercih eden her gencin 4 yıllık bir eğitim sonunda pilot olabileceği varsayılmaya başlandı. YÖK, üniversitelerin müzik, tiyatro, resim, heykel, beden eğitimi, aşçılık ve hava trafik gibi bölümlerine girecek öğrencilere yetenek testleri ve mülâkatlar uygulamaya devam ediyor; ama pilotaj bölümlerinde bu yapılmıyor. Bunun mantıklı bir nedeni olmamasına karşın 6 yıldır sürmesi üzücüdür…

Yakın zamana kadar THY’de Alman psikologlar tarafından yapılmakta olan bir değerlendirme usulü (DLR-2 olarak bilinen CRM mülâkatı), bizim de dahil olduğumuz kişiler tarafından eleştirilmişti. Alman psikologlar ile genç Türk pilot adaylarının (iki tarafın da ikinci dilleri olan İngilizcede) iyi anlaşamayacakları, özellikle de psikolojik ağırlıklı bir görüşmenin verimli olamayacağını iddia etmekteydik. Sonradan geliştirilmesi mümkün olan dil becerisindeki eksikleri yüzünden pırıl pırıl gençler, kendilerini doğru ifade edemedikleri için, ayrıca kültür farkı yüzünden elenmekteydi… 1 yıldan uzun süredir bundan kurtulduk; bu iyi oldu. Artık CRM görüşmeleri bir üniversitemizin Türk psikologları eliyle yapılmaya başlandı… Ama bu kez, acaba bu ekibin Almanlar kadar konuya vakıf olup olmadıklarını, yapılan değerlendirmenin yeterli olup olmadığını sorgulamaya başladık. Bu psikolog arkadaşlar Türk kültürüne aşinaydılar ama havacılık kültürüne ve psikolojisine de aşina mıydılar? Konuyla ilgili eğitim almışlar mıydı? Pilot olacak gençleri seçme deneyimleri var mıydı? Gelen gideni aratacak mıydı?...

Benim bu süreçte elenen genç pilot adaylarından bazıları ile görüşmelerim oldu. Hava Kuvvetleri ve Anadolu Üniversitesindeki pilot adayı seçimi deneyimlerim ve akademik bilgilerim ışığında kanaatim, çoğunun (bilgi, motivasyon, kişilik yönünden) gayet iyi pilot olabilecekleri idi. Bence ‘jilet gibi’ gençlerdi. Müphem geribildirimlerle elenmelerini kayıp olarak gördüm ve çok üzüldüm…

Bir mülâkat komisyonunun üyeleri, karşılarındaki genç insanları mesleğe kabul ederken de, elerken de büyük vicdani sorumluluk duymalıdırlar. Elenen adayların bir kısmı pilotaja ‘gerçekten uygun olmayabilir’ ve belirgin psikopatolojileri bulunabilir; bir kısmı ise yaşamını havacılığa adamış, geleceğini oralarda hayal eden yetenekli pilot adayları olabilir... Doğru adamları seçmek, yanlış adamları ayıklamak… İşte bütün mesele bu! Bunun bir yöntemi ve felsefesi vardır…

Pilot seçimi çalışmalarının pratiği

Profesyonel pilot adaylarının en az 20 yıllık bir meslek yaşamları olacağı; bu uzun süreçte uçuşun fiziksel ve psikolojik streslerine katlanacak düzeyde dayanıklılık ve kararlılık gösterip gösteremeyecekleri; ayrıca motivasyonlarının nörotik veya patolojik olup olmadığı, yüz yüze konuşularak değerlendirilmeye çalışılır (6).

Bir adayın gelecekteki pilotaj başarısını bugünkü beceri-başarı ölçümlerine ve psikolojik değerlendirme sonuçlarına bakarak tahmin etmek kolay bir iş değildir. Havacılığa uyum yeteneğini tam olarak ortaya koyacak yapılandırılmış spesifik testlerin olmayışı yüzünden, eksper kişiler tarafından kişiye özel değerlendirme yapmak yolu önerilmiştir. Zorluk buradadır; semptomlarını gizleme ve kendilerini iyi gösterme çabaları içindeki (Reverse malingering) adayların dar zaman periyodlarında değerlendirilmesi kolay değildir (7). Diğer taraftan, bazı bireylerin topluluk önünde performans gösterirken davranışlarının değiştiği de bilinir. Yani mülâkat sürecindeki aday daha tutuk, telâşlı veya yavaş kalabilir, yanlışlar yapabilir. Ya da tersine, olumlu imaj yaratmak için kendisini olduğundan daha iyi gösterme (Hawthorne etkisi) çabasına girebilir (3).

Yapılması gereken

Seçim sürecinde her aday büyük bir soru işareti olarak kabul edilir. Adayın özgeçmişi, uçuş ortamına girme nedenleri, havacılık risklerini nasıl algıladığı; ne söylediği-nasıl söylediği-neleri söylemediği; beden dili, mimik ve jestleri, mikro ifadeleri, davranış bozuklukları, fikir akışı ve içeriği gibi konular gözlemlerle ve açık uçlu sorularla değerlendirilir (8). Anlama ve anlatma becerileri, entelektüel ve duygusal zekâları, heyecanlarını kontrol edebilmeleri, vs. izlenir. Uçuş motivasyonları ve psikopatolojileri aşağıdaki ilkeler çerçevesinde değerlendirilir:

  • Psikolojik seçim, adayın uçmaya engel veya zorluk çıkarıcı nitelikteki ruhsal süreçlerini; psikiyatrik değerlendirme ise, duygusal streslere dayanıklılığı, zorluklar karşısında ruhsal hastalık oluşma riskini ve varsa bunların ipuçlarını araştırmaya yönelik çalışmalardır. Yani komisyonda uçuş psikolojisi eğitimi almış ‘klinik psikologların’ bulunması gerekir.
  • Psikolojik bozuklukların sadece akıl hastalarında bulunduğu gibi yanlış bir bilgi vardır. ‘Normal’ sayılan insanlarda psikolojik bozukluklar yok değil, maskelenmiş nitelikte bulunabilir. Bilgili ve deneyimli uzmanlardan beklenen, maskeleri kaldırmalarıdır.
  • Tespit edilen bazı psikolojik bulgular, örneğin bir öğretmen, hukukçu veya din adamı için uygun olmayabilir (wrong stuff); ama bunlar bir pilot adayında olması istenen kişilik özellikleri (right stuff) kategorisinde olabilir. Bu görecelilikleri, pilot kişiliğini tanıyan deneyimli kişiler ayırdedebilir.
  • Mülâkat yapan uzman kişilerin (psikiyatrist, klinik psikolog, uçuş doktoru, öğretmen pilot) içgörülü, önsezili, transferans ve kontr-transferanslarını fark eden, ‘omnipotent’ (kâdir-i mutlak) davranmayan; grandiöz keyfilik gibi tutumlardan kaçınan kişiler olmalıdır.
  • Deneyimli psikiyatrist ve psikologların bile, aday ile verbal-nonverbal iletişimi sırasında gelişen mikro ifadelerin etkisine kapılması olasıdır. Adaylarla iletişim sırasında empati kurulması olağan, sempati ve antipatilerin işe karıştırılması yanlıştır. Görüşmeciler, kendilerindeki duygusal süreçlerin kararlarını etkileyecek düşüncelere dönüşmekte olduğunu fark edebilmeli, diğer kurul üyelerinin görüşlerini dinlemelidir.
  • Pilot adayına çocuk gibi küçümseyici, alaycı ve hükmedici (Parent-Child transaction) değil, saygın bir erişkin gibi (Adult-Adult transaction) davranılması gerekir (5,9,10).
  • Çocukluğundan beri hayâl ettiği bir mesleğe girişinin yanlış yorum ve kararlarla engellenmesinin o genç için nasıl bir yıkım olacağı akılda tutulmalıdır. ‘Pilot olmak için yaratılmış’ yetenekli insanların hissî nedenlerle sistemden uzaklaştırılmaları çok yazık ve günahtır!…

Havacılıkta psikolog ve psikiyatristlerin yeterliliği

Bazı pilotlar ve pilot adayları, kendilerini kibirli biçimde değerlendirip uçuştan ayırma gibi büyük kararlar veren psikolog ve psikiyatristlere karşı güvensizlik hisseder. Havacılığı bilmediklerine, psikolojik terminolojiyi silah gibi kullanıp haksızlık ettiklerine inanırlar (11). Hakkaniyet adına şunu söylemeliyiz ki, üniversitelerdeki formel psikoloji eğitiminde klinik psikoloji yoktur (yüksek lisans eğitimiyle kazanılır). Havacılık psikolojisi öğretimi de verilmez (isteyenlerce sonradan edinilir). Yani, havacılık ortamında rol verilen bazı psikolog ve psikiyatristlerin yeterliliği tartışmaya açıktır.

Havacılık psikolojisi kitapları yazarı Prof. Robert Bor, İngiltere’de bir mahkemede havayolu şirketi psikoloğu ile avukat arasında geçen diyaloğu aktarırken, problemin oralarda da pek farklı olmadığını sergilemiştir:

- Avukat: Lütfen mahkemeye profesyonel olarak yaptığınız işi açıklar mısınız?

- Psikolog: (x) üniversitesinden alınmış psikoloji doktorası sahibiyim.

- Avukat: Havayolu pilotlarının ruhsal durum muayenesiyle ilgili deneyimleriniz olup olmadığını söyler misiniz?

- Psikolog: (xx) havayolu şirketinde görev yaptığım sürece pilot seçiminde ve ikinci pilotların kaptanlığa yükselme değerlendirmelerinde görev yaptım. Şimdiye kadar en az 15 tane de rapor hazırladım…

- Avukat: Yani işyeri psikoloğu olduğunuz, klinik psikolog olmadığınız, testler kullanarak klinik tanı ve değerlendirme yapmadığınız anlaşılıyor, öyle değil mi?

- Psikolog: Yaptığım işte deneyim kazandım ama… şey… ummm… (11)

Bu olguda, havayolu şirketi psikoloğu bir pilotu uçuştan ayırmak üzere rapor hazırlamış, pilot da avukatı aracılığıyla mahkemeye başvurarak rapora itiraz etmiştir. Avukatın ortaya çıkardığı gerçek, psikoloğun pilotları klinik olarak değerlendirme ve özel testler uygulama yeterliliği olmadan görev yaptığıdır. Mahkeme, pilotun uçuştan ayırılmasını onaylamış, ama şirkete de, konusunda uzman olmayan psikologla iş yaptığı için tazminat ödeme cezası vermiştir…

Âfaki değerlendirmeler

Birinci Dünya Savaşı yıllarında askeri pilotlarla mülâkat yapan bir komisyon üyesi, 24 yaşında bile karşı cinsle ilişkisi olmayan (bâkir) gençlerin iyi pilot olamayacaklarını iddia etmekte idi… Bir başkası, düzenli ve titiz olmanın, pul koleksiyonculuğu benzeri hobilerle uğraşmanın; bir diğeri de solaklığın iyi pilotluk için yanlış özellikler olduğu kanaatindeydiler. Şüphesiz böylesine sübjektif ve bilimsel dayanağı olmayan kriterlerin geçerliliği yoktur (9). Osmanlıcada “Kerameti kendinden menkul” deyiminin işaret ettiği gerçek; kişisel gözlem ve kanaatlerini çok değerli sanıp, bu saçma kriterleri referans alarak, aklınca bozuk yumurtaları ayıklama gayretkeşliğidir. Bu kişiler, doğru seçim yaptıklarını sanırken çift sarılı yumurtaları heba ettiklerinin farkında değillerdir...

Kaynaklar

1. Carretta TR, Ree MJ. Pilot selection methods. In: Tsang PS, Vidulich MA. (Eds). Principles and Practice of Aviation Psychology. Lawrance Erlbaum Assoc, Inc. New Jersey, 2003. pp. 357-96.

2. Hailey A. Havaalanı. Çeviri: Aydil Balta. 3. Baskı, E Yayınları 1972, İstanbul. s. 73.

3. Martinussen M, Hunter DR. Aviation Psychology and Human Factors. CRC Press, USA, 2010. pp. 30, 83, 87-88, 125-33.

4. Stoutt GR. Pilots’ personality profile: in search of the ‘Right Stuff’ The Federal Air Surgeon's Medical Bulletin, Winter 2001 (Revised Jan.24, 2002).

5. Tatana MO, Mathew MC, Kennedy CH. A history of aeromedical psychology. In: Kennedy CH, Kay GG. (Eds). Aeromedical Psychology. Ashgate Pub Ltd. England, 2013. pp. 1-12.

6. Jones DR. Psychiatric considerations in military aerospace medicine. Aviat Space Environ Med. 2001;72: 129-35.

7. Jones DR. Aerospace Psychiatry. In: DeHart RL, Davis JR (Eds) Fundamentals of Aerospace Medicine. Lippincott Williams&Wilkins. Philadelphia, USA. 2002. pp. 403-19.

8. Jones DR, Marsh RW, Patterson JC, et al. Aviation Neuropsychiatry. US. Air Force School of Aerospace Medicine. Brooks AFB. TX. USA, June 2000. pp. 8-9.

Lippincott Williams&Wilkins. Philadelphia, USA. 2002. pp. 403-19.

9. Cox BD, Schmidt LL, Slack KJ, Foster TC. Assessment and selection of military aviation and astronauts. In: Kennedy CH, Kay GG. (Eds). Aeromedical Psychology. Ashgate Pub Ltd. England, 2013. pp. 17-36. 

10. Bond NA, Bryan GL, Rigney JW, Warren ND. Aviation Psychology. University of Southern California. 1968.

11. Bor R. Psychological assessment and reporting of crew mental health. In: Bor R, Hubbard T. (Eds). Aviation Mental Health: Psychological Implications for Air Transportation. Ashgate Pub. USA. 2006. pp. 1, 5, 145-48.


E-posta   Facebook   Twitter     Yazdır   Önceki sayfa   Sayfa başına git  
YORUMLAR    Toplam 7 yorum var, 10 adet görüntüleniyor. Onay bekleyen yorum yok.
 

Küfür, hakaret içeren; dil, din, ırk ayrımı yapan; yasalara aykırı ifade ve beyanda bulunan ve tamamı büyük harflerle yazılan yorumlar yayınlanmayacaktır.
Neleri kabul ediyorum: IP adresimin kaydedileceğini, adli makamlarca istenmesi durumunda ip adresimin yetkililerle paylaşılacağını, yazılan yorumların sorumluluğunun tarafıma ait olduğunu, yazımın, yetkililerce, fikrim sorulmaksızın yayından kaldırılabileceğini bu siteye girdiğim andan itibaren kabul etmiş sayılırım.
 
 
   
 
M.Çetingüç
3 Nisan 2019 Çarşamba 14:48
Mert Bey Sondan başlayacak olursak, bence art niyetli veya kasıtlı bir tutum söz konusu değil... Bir alanda yapılacak eleman seçimi, o alanda eğitimi ve deneyimi olan kişiler eliyle yapılmalıdır diye düşünüyorum. Komando, çocuk bakıcısı, imam, astronot, psikolog, vs. meslek grupları için yapılacak işe alım test ve mülakatlarının farklı özellikleri olması gerekir. Hepsi için ayrı ve özel yöntemler olmasa bile pilot seçimi için bunlar mevcuttur... Deneyimli havacılardan (psikolog, pilot) oluşan komisyonlar oluşturulabilir...
Katılıyorum  Katılmıyorum  
Puan verilmemiş
Mert Eroglu
27 Mart 2019 Çarşamba 20:23
Degerli Hocam, yazdiklariniza katilmakla birlikte bizlerinde bu surecte sahit oldugu birkac sey daha eklemek isterim. Yetistirilmek uzere ilanina basvuran ve muhendislik disinda baska bir alanda okumus bir pilot adayina yillar once mezun oldugu bolumuyle ve gercekten ucuculukla ve psikolojisiyle bir parca bile alakali olmayan teorik derslerden mulakat sirasinda sorular yoneltmek ne kadar dogru? Amac urunu gelistirmek degil bagciyi dovmek ise ve bu asamalara gelebilecek potansiyeldeki insanlari bastan istemedilerse nicin en bastan lisans bolumlerine kisitlama getirmediler? Cok acik ve net art niyetli is yapiliyor.
Katılıyorum  Katılmıyorum  
Puan verilmemiş
S.A.
20 Mart 2019 Çarşamba 16:16
Right stuff her ne kadar bir film ismiyse de wrong stuff da bir kitap adıdır. Özellikle 1943 yılında artık bombardıman uçağı filolarına gönüllük esası değil zorunluluk esası ile personel alınmaya başlanınca Amerikan hava kolordusunun pilot ihtiyacı artar. Subay olma yaşı 20'ye düşer. Herkes avcı pilotu olma hayali ile başvurur ama çoğunluğu bombardıman uçağı pilotu olabilir. Elbette sızlansalar da bu görev yerine gelir.Aslında çok basit bir seçim kriteri vardır. Kavgacı, avcılık ile uğraşan lise veya üniversitede boks/amerikan futbolu yapmış öldürme iç güdüsüne sahip olanlar avcı pilotu yapılır. Bombardıman pilotlarının neredeyse 10 kişilik mürettebatı komuta edeceği düşünüldüğünden entellektüel becerilerine bakılır. Sanatla uğraşan, resim yapan, şiir yazan ve felsefi düşünme özelliğine sahip insanlar bombardıman uçağı pilotu yapılır. Savaş bittikten sonra bombardıman gruplarında görev yapanların pek çoğu roman, şiir vs kitap yazarı olur. Wrong stuff'da kendilerinin yanlış seçim olduğunu düşünen insanların hikayesini anlatan bir kitaptır. Gerçek kimin right stuff kimin wrong stuff olduğunu belirlemek hakikaten çetrefilli bir iş. Bu hem seçen hem seçilen kişi için öyle. Tarihi perspektifle 43 sonrası bombardıman uçaklarını tek pilotla uçurmayı tercih eden RAF ayrı bir meseledir. Uçuş eğitimi üstün başarıyla tamamlayan bir pilot tek başıma 7 kişinin sorumluluğunu alama deyip rasıt olmayı seçmiştir mesela.
Katılıyorum  Katılmıyorum  
Puan verilmemiş
Cpt
3 Mart 2019 Pazar 13:34
Yine neresinden tutsanız dökülüyor olduğumuz bir konuya parmak basmışsınız sevgili hocam. Uçuş okullarına ve şirketlere hangi parametrelerle kimlerin doldurulduğu konusu sadece paraya şirket ihtiyacına ve yakın ve kuvvetli bir referansının olup olmadığına endekslenmiş gibi görünmektedir. Deliller ise patates baskısı mühür ve imzalardan ibarettir. Yani görünürde herşey tam eksiksiz ve kuralına uygundur. Daha da vahimi şirketlerdeki bazı yöneticiler!!! 35 40 yıllık olup ta islerine gelmeyen beğenmedikleri kaptanları crm i bahane ederek dolayli yollarka cezalandırma yoluna dahi gidebilme hadsizliklerine soyunmaktadirlar ki bu hem easa kurallarına aykırı olduğu gibi bu islerin civisinin tamamen çıktığının da acik bir belirtisidir.. sonuç olarak kadıyı kadıya şikayet etme zorunluluğu ortaya çıkmaktadır..
Katılıyorum  Katılmıyorum  
Puan verilmemiş
M.K
2 Mart 2019 Cumartesi 06:44
Çok güzel ve faydalı bir yazı olmuş kutlarım. Umarım daha önceleri yapılan hatalar yüzünden meydana gelmiş kayıplar artık yapılmaz. En derin selamlarımla.
Katılıyorum  Katılmıyorum  
Puan verilmemiş
Ender GEREDE
27 Şubat 2019 Çarşamba 13:02
Hocam ellerinize sağlık, çok yerinde ve faydalı bir yazı olmuş. Eskiden bizzat uçuş deneyimi de seçim sürecinin bir parçasıydı. Havacılık firmaları işe alım süreçlerinde üniversitelerden pilot olarak mezun olmuş adaylarını dahi çeşitli testlere tabii tutuyor, en azından işe alım görüşmeleri yapıyorlar. Üniversite sınavından yüksek puan almış kişilerin pilotluk için gerekli tüm becerilere sahip oldukları anlamına gelir mi? Ya da pilot olarak yetiştirilmeleri mümkün müdür? Seçim sistemi seçeneklerine göre pilotaj eğitim başarısı oranında bir değişim var mıdır? Bu tür sorulara akademik ortamlarda ve konunun hem uzmanları hem de eğitimcileri ile birlikte cevap aramakta fayda var diye düşünüyorum.
Katılıyorum  Katılmıyorum  
Puan verilmemiş
Murat Özer
26 Şubat 2019 Salı 10:14
Sayın Muzaffer Hocam, Yine çok anlamlı, çok güzel, yerinde ve bilgi dolu bir yazı yazmışsınız. Düşüncenize ve kaleminize sağlık. Sizin de yazınızın bütününde bahsettiğiniz gibi pilot seçimlerinde duygulara yer vermeden tamamen objektif ve bilimsel kriterlere göre seçim yapmak çok önemli. Ancak yakın zamanda IoT uygulamaları geliştikçe ve günlük hayatımıza iyice girmeye başladıkça savaş uçaklarının ve ticari yolcu uçaklarının da bundan etkilenerek artık insansız (Yani pilotsuz) olarak uçabileceklerini düşünüyorum. Özellikle askeri havacılıkta uçan pilot diye bir kavram kalmayacak. Yani gelecekte “pilot olmak için yaratılmış insanlar” ifadesi “IHA kullanmak için yaratılmış” ifadesiyle yer değiştirecek. Çocukların hayalinde “pilot olmak” diye bir düşünce olmayacak. Sivil havacılıkta da pilotluk mesleği yerini yavaş yavaş insanlara göre daha az hata yapan makinelere bırakacak. Bu nedenle yakın gelecekte pilot seçimleri ve seçim kriterleri de önemini yitirmeye başlayacak. Yakın gelecekte pilotluk uzun yıllar yapılacak stresli bir meslek olmaktan çıkarak, sadece hobi olarak düşünebileceğimiz, sportif havacılık için daha fazla insanın sahip olabileceği bir yeterlilik olacak. Yorumları okuyanlar olursa, onları da sıkmamak düşüncesiyle, orijinali aslında daha uzun olan bir yazımın paragraflarının sadece birinci cümlelerini alarak bu yorumu yapıyorum. Buraya da parmağımla çiziyorum, sakın silmeyin. İleride demişti dersiniz. Saygılarımla…
Katılıyorum  Katılmıyorum  
Puan verilmemiş
 
FACEBOOK YORUM Yorumlarınızı Facebook hesabınız üzerinden yapın hemen onaylansın...
Osman Gazi Baykal
UÇUŞAN GÜZELLİKLERDEN KELEBEKLER
Osman Gazi Baykal
Prof. Dr. Muzaffer Çetingüç
2023 YILININ ŞÖVALYE PİLOTLARI
Prof. Dr. Muzaffer Çetingüç
Engin Aksüt
SABİHA GÖKÇEN’İN YENİ PİSTİNDEKİ KOT FARKI
Engin Aksüt
İbrahim Köktener
MADALYONUN ÖTEKİ YÜZÜ
İbrahim Köktener
Tuğba İncel
GERMANWINGS KAZASI DAVASI SÜRÜYOR
Tuğba İncel
Faruk Sayılır
UCUZ HAYATLAR
Faruk Sayılır
digitaldalga
ÇOK OKUNANLAR
  FOTO GALERİ
SİNGAPUR AIRSHOW-2020

SİNGAPUR AIRSHOW-2020

  VİDEO GALERİ
ENGELLERİN AŞILDIĞI HAVALİMANI

ENGELLERİN AŞILDIĞI HAVALİMANI

  GÜNÜN MANŞETLERİ
 
İGA'YA 'YILIN HAVALİMANI' ÖDÜLÜ
BERKANT KOLCU'YA ÖDÜL
İSG'DEN KAHİRE UÇUŞLARI BAŞLADI
HELİKOPTERİN VURULDUĞU AN
KONGO'DA YOLCU UÇAĞI DÜŞTÜ
VOYAGER 1'DEN MESAJ ALINDI
TÜRBÜLANS MI KOKPİTTE HATA MI
İFTARDA BULUŞTULAR
JAPON ROKETİ HAVADA PATLADI
THY'DEN YOLCULARA UYARI
 
  UÇUŞ BİLGİLERİ
İç Hatlar Dış Hatlar
Geliş Gidiş Geliş Gidiş
  İstanbul Havalimanı
  Sabiha Gökçen
  Ankara
  Antalya
  HAVA DURUMU
  İstanbul
Salı Çarşamba Perşembe
7 / 15 °C 8 / 10 °C 6 / 12 °C
  ARŞİV
 
   
 
 
UNUTMAYACAĞIZ...
 
Onur Güntürkün
 
 
UNUTMAYACAĞIZ…
 
Ünal Başusta

  •Künye
  •İletişim
  •Havacılık Haberleri
  •Röportaj
  •Türkiye'den
  •Dünyadan
  •Seyahat Rotası
  •Havacılık
  •Uçuş Eğitim
  •Havalimanları
  •Göklere Veda
  •Havacılık Emekçileri
  •Havacılık
  •Reklam Videoları
  •Röportaj
  •Video Haber
  •Airbus
  •TUSAŞ
  •uydu
  •Baykar
  •karantina